Η Μακρόνησος απέχει από το Λαύριο μόλις 2,5 ναυτικά μίλια, απόσταση τόσο κοντινή μα και συνάμα τόσο μακρινή, για τις θηριωδίες που τελέστηκαν εκεί στα μαύρα χρόνια της ιστορίας της.
Η Μακρόνησος απέχει από το Λαύριο μόλις 2,5 ναυτικά μίλια, απόσταση τόσο κοντινή μα και συνάμα τόσο μακρινή, για τις θηριωδίες που τελέστηκαν εκεί στα μαύρα χρόνια της ιστορίας της. Ένα ταξίδι που για χιλιάδες εξόριστους αποτελούσε τον δρόμο για την κόλαση. Μια διαδρομή μόνο 15 λεπτών για τους χιλιάδες θεατές της παράστασης «Μίκης Θεοδωράκης. Ποιος τη ζωή μου…», που θέλησαν το βράδυ του Σαββάτου να «συναντήσουν» την ιστορική μνήμη.
Στο άγονο αυτό νησί, το κηρυγμένο από το υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικός τόπος, με τα έντονα αρώματα του θυμαριού και της ρίγανης, που σαν να θέλουν να «διώξουν» τις ασχήμιες του παρελθόντος, δύο πλοία με έξι δρομολόγια αποβίβασαν κοντά στους 6.000 θεατές - μαζί με όσους κατέφθασαν με άλλα πλωτά μέσα - , για να παρακολουθήσουν την παράσταση - αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Το κοινό «υποδέχονταν» οι ήχοι των μουσικών έργων του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ όσοι έφτασαν με το φως της ημέρας, είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στα μνημεία που βρίσκονται κοντά στο λιμάνι, όπως το κτήριο των Αρτοκλιβάνων, τον υπαίθριο ναό του Αγίου Αντωνίου και το επιβλητικό άγαλμα του Μακρονησιώτη Αγωνιστή.
Ζωή άμεσα συνυφασμένη με τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας
Κοντά στο λιμάνι της Μακρονήσου και μπροστά από το κτήριο των αρτοκλιβάνων είχε στηθεί η σκηνή, πάνω στην οποία 25 ηθοποιοί και χορευτές, τέσσερις τραγουδιστές και έντεκα μουσικοί παρουσίασαν περισσότερα από 50 τραγούδια - σταθμούς στη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και στιγμιότυπα από τη ζωή του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, ζωή άμεσα συνυφασμένη με τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας. «Έζησα στον πυρήνα της τραγωδίας», εξομολογήθηκε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της παράστασης ο υποδυόμενος τον Μίκη Θεοδωράκη ηθοποιός, Άρης Λεμπεσόπουλος.
Μεγάλος απών από τη βραδιά ο μουσικοσυνθέτης
Μεγάλος απών από τη βραδιά ήταν ο ίδιος ο μουσικοσυνθέτης, η εύθραυστη υγεία του οποίου δεν του επέτρεψε να ταξιδέψει ως τη Μακρόνησο. Πριν από την παράσταση, ωστόσο, μεταδόθηκε ηχογραφημένο μήνυμά του.
«Η εκδήλωση αυτή αποτελεί για μένα μία ρεβάνς για λογαριασμό όσων πέρασαν από το νησί εκείνες τις εποχές» επισήμανε για να προσθέσει: «Τώρα που σας μιλώ, έχω επιστρέψει νοερά στο στρατόπεδο το 1948 και, καθώς βλέπω τα πεντάγραμμα με την Πρώτη Συμφωνία μου, κάνω ένα άλμα στον χρόνο και σκέφτομαι ότι αυτή η μουσική που γράφω τώρα και σε λίγο θα βρεθεί σκορπισμένη πάνω στα συρματοπλέγματα, θα έρθει μια εποχή που θα ηχήσει νικητήρια πάνω από αυτούς τους ματωμένους βράχους».
Διάχυτη συγκίνηση και θύελλα χειροκροτημάτων
Σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, η συγκίνηση ήταν διάχυτη και οι αντιδράσεις του κοινού στα γεμάτα συμβολισμούς μηνύματά της ενθουσιώδεις, με αποκορύφωμα το τραγούδι, σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, «Θα σημάνουν οι καμπάνες», η ερμηνεία του οποίου ξεσήκωσε θύελλα χειροκροτημάτων.
Η αυλαία έκλεισε λίγο μετά τα μεσάνυχτα, με όλο τον θίασο να τραγουδά επί σκηνής το τραγούδι «Ποιος τη ζωή μου», που «δάνεισε» και τον τίτλο στο έργο. Μετά το τέλος της παράστασης, προβλήθηκε απόσπασμα από τη σειρά ντοκιμαντέρ «Το χρώμα της ελευθερίας», όπου ο Μίκης Θεοδωράκης εξιστορεί τα βασανιστήρια που υπέστη κατά τη διάρκεια της εξορίας του στη Μακρόνησο (για δύο φορές το 1948).
Η εκδήλωση, που έγινε σε συνεργασία με τους δήμους Λαυρεωτικής και Κέας, ήταν δωρεάν για το κοινό, και όλοι οι καλλιτέχνες συμμετείχαν αφιλοκερδώς. Για τη φιλοξενία της σε έναν τόπο όπου δεν υπάρχει καν ηλεκτρικό ρεύμα, εργάστηκαν τις τελευταίες 15 ημέρες περίπου 150 άτομα, ενώ στη Μακρόνησο μεταφέρθηκαν γεννήτριες, φωτισμοί, αλλά και περίπου 5.000 καθίσματα. Στην άρτια διοργάνωση συνεργάστηκαν περίπου 200 εθελοντές, μεταξύ των οποίων πρόσκοποι και μέλη των «Γιατρών χωρίς σύνορα» και του «Ερυθρού Σταυρού».
Προσπάθειες για να παρουσιαστεί σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις
Από τον Μάιο, οπότε πρωτοπαρουσιάστηκε η παράσταση στο θέατρο Μπάντμιντον στην Αθήνα έως και το κλείσιμο της αυλαίας της στη Μακρόνησο, την παρακολούθησαν περισσότεροι από 100.000 θεατές. Γίνονται προσπάθειες, η παραγωγή να παρουσιαστεί τον χειμώνα και σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις.