Πέφτοντας θύμα του πολυμήχανου Οδυσσέα, ο μονόφθαλμος Κύκλωπας Πολύφημος ζωντανεύει στο πρόσωπο του ηθοποιού Δημήτρη Πιατά, ο οποίος μας μιλά για την παράσταση «Κύκλωψ».
Πέφτοντας θύμα του πολυμήχανου Οδυσσέα, ο μονόφθαλμος Κύκλωπας Πολύφημος ζωντανεύει στο πρόσωπο του ηθοποιού Δημήτρη Πιατά, ο οποίος μας μιλά για την παράσταση «Κύκλωψ».
Το μοναδικό σατυρικό δράμα που έφτασε ακέραιο ως τις μέρες μας, ο «Κύκλωψ» του Ευριπίδη, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου, στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, την Παρασκευή 2 και το Σάββατο 3 Αυγούστου, στις 9 το βράδυ.
Το έργο προσεγγίζει από μια άλλη οπτική γωνία τις περιπέτειες του Οδυσσέα στο νησί του Πολύφημου, όπου καταφεύγει ο επινοητικός ήρωας της Οδύσσειας, για να βρει προμήθειες, ώστε να συνεχίσει το ταξίδι του προς την Ιθάκη. Εκεί, έρχεται αντιμέτωπος με μια κοινωνία που βασίζεται σε πρωτόγονα ένστικτα. Πρόκειται για μια ιστορία γεμάτη κωμικά στοιχεία, με τον χορό των σατύρων να δίνει τον τόνο, στον οποίο η ανθρώπινη ευφυΐα, η ευστροφία και η επινοητικότητα κατατροπώνουν την κτηνώδη δύναμη και τη στυγνή βία.
Αποδεικνύοντας πως η δύναμη του μυαλού είναι πιο ισχυρή από αυτήν του σώματος, ο Δημήτρης Πιατάς πέφτει στην παγίδα του «Κανένα» και μιλά για την παράσταση και για τη σύγχρονη μετεξελιγμένη κοινωνία μας.
Ποια θέματα πραγματεύεται ο «Κύκλωψ»;
Τη σύγκρουση του πνεύματος με την υλική δύναμη, της ευφυΐας του Οδυσσέα με τη ζωική ηλιθιότητα του Κύκλωπα. Ο πολυμήχανος Οδυσσέας βρίσκεται σε ένα εγκαταλελειμμένο νησί στην άκρη του κόσμου, δηλαδή, στη σημερινή Σικελία, όπου ο Κύκλωπας έχει εγκαθιδρύσει το βασίλειό του.
Πώς προσεγγίζει ο Ευριπίδης τις περιπέτειες του Οδυσσέα στο νησί του Πολύφημου;
Μένει πιστός στην ιστορία του Ομήρου, διατηρώντας τον μύθο, όπως τον γνωρίζουμε από το ομηρικό έπος. Όμως, επειδή η υπογραφή είναι δική του, φέρει αρκετές διαφορές ως προς τον ψυχολογικό πλουτισμό των ηρώων, δηλαδή του Οδυσσέα, του Πολύφημου και του Σειληνού.
Με ποιον τρόπο εισχωρεί σε αυτήν την ιστορία το κωμικό στοιχείο;
Η παρουσία του θεού Βάκχου, με τον Σειληνό και τους Σάτυρους, δίνει θρησκευτική ελαφρότητα και τονίζει το κωμικό στοιχείο. Η παρουσία του ύμνου δίνει το άλλοθι για το μεθύσι του Κύκλωπα, ο οποίος χάνει τη σιγουριά και την αυτοπεποίθησή του, ώστε ο Οδυσσέας, σαγηνεύοντας τον με το ποτό, τον διακωμωδεί.
Ως γιγαντιαίος, δυνατός και κτηνώδης Πολύφημος, ποιο είναι το αδύνατο σας σημείο, που σας οδηγεί στην παγίδα του Οδυσσέα;
Υποκύπτω στον πειρασμό του κρασιού, με αποτέλεσμα να χάσω τον έλεγχο των πράξεων μου. Δηλαδή, το αδύνατο σημείο του Πολύφημου είναι απλώς το κρασί, που του στερεί το δικαίωμα της σκέψης, κάτι που μπορεί να συμβεί στον κάθε άνθρωπο. Έτσι, ο Ευριπίδης δίνει την ανθρώπινη διάσταση του Πολύφημου, αν και ο ίδιος ισχυρίζεται ότι είναι θεός από γενιά θεών. Σχόλιο, για την σημερινή αλαζονεία των ισχυρών.
Καθένας από τους βασικούς χαρακτήρες του έργου σε ποια ανθρώπινα γνωρίσματα αντιστοιχεί συμβολικά;
Ο Οδυσσέας, στην ευφυΐα και την ανάγκη της επιβίωσης. Ο Πολύφημος, στην πρωτόγονη δύναμη και την αφέλεια. Ο Σειληνός, στην ανηθικότητα.
Στο νησί του Κύκλωπα, η κοινωνία βασίζεται σε πρωτόγονα ένστικτα. Η σύγχρονη κοινωνία μας σε τί ένστικτα θεωρείτε ότι στηρίζεται;
Η σύγχρονη κοινωνία μας είναι μετεξέλιξη της πρωτογενούς. Δηλαδή, είναι η ίδια, με λίγη διακόσμηση στο τέλος.
Τί είναι αυτό, που χρειαζόμαστε πραγματικά ως λαός και ως χώρα αυτήν τη δύσκολη εποχή;
Αυτοπεποίθηση! Γιατί η χώρα μας, περνώντας την προσωπική και γενική χρεοκοπία, μας έχει οδηγήσει σε δρόμους αμφισβήτησης του "εγώ" και τους "εμείς".
Βλέπετε κάποιο φως στην άκρη του τούνελ;
Ναι, βλέπω φως στην άκρη του τούνελ, μόνο που είναι το φως του τραίνου, που έρχεται να μας πατήσει...
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση - σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου, διασκευή: Βασίλης Παπαβασιλείου – Σωτήρης Χαβιάρας, σκηνικά – κοστούμια: Μαρί Νοέλ Σεμέ, μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός, φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ, κίνηση: Sinequanon, βοηθός σκηνοθέτη: Νικολέτα Φιλόσογλου. Διανομή: Οδυσσέας: Νίκος Καραθάνος, Κύκλωπας: Δημήτρης Πιατάς, Σιληνός: Νίκος Χατζόπουλος. Χορός: Γιώργος Γιαννακάκος, Θανάσης Δήμου, Ηλίας Ζερβός, Βασίλης Καραμπούλας, Κώστας Κοράκης, Γιάννης Κότσιφας, Λαέρτης Μαλκότσης, Άγγελος Μπούρας, Μιχάλης Οικονόμου, Χρήστος Σαπουντζής, Μιχάλης Σαράντης, Γιώργος Συμεωνίδης, Χάρης Τζωρτζάκης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Σωτήρης Τσακομίδης, Γιωργής Τσουρής, Νικόλας Χανακούλας.
Πληροφορίες
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, Αρχαιολογικός Χώρος Ασκληπιείου Επιδαύρου - Αργολίδα, τηλ.: 27530 22026, 27530 22096. Τιμές εισιτηρίων: διακεκριμένη ζώνη: 50 ευρώ, ζώνη Α΄: 40 ευρώ, ζώνη Β΄: 20 ευρώ, φοιτητικό, άνω διάζωμα, ΑΜΕΑ: 13 ευρώ. Το Εθνικό Θέατρο στο πλαίσιο της κοινωνικής του πολιτικής, ανακοίνωσε, για την παράσταση «Κύκλωψ» του Ευριπίδη, που θα παρουσιαστεί στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 2 και 3 Αυγούστου, μια ειδική προσφορά. Με την αγορά ενός (1) εισιτηρίου στο άνω διάζωμα αξίας 13 ευρώ προσφέρεται το δεύτερο δωρεάν.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]