Οι σπόροι του φοίνικα συρρικνώνονται σε μια προσπάθεια προσαρμογής στην αποψίλωση και την απώλεια του Ατλαντικού Δάσους της Βραζιλίας.
Οι σπόροι του φοίνικα συρρικνώνονται σε μια προσπάθεια προσαρμογής στην αποψίλωση και την απώλεια του Ατλαντικού Δάσους της Βραζιλίας. Επιστήμονες προειδοποιούν ότι αυτή η μεταβολή σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή ενδέχεται να έχει καταστροφικές συνέπειες για το δέντρο.
Σε δημοσίευσή τους στο Science, οι ερευνητές από το Σταθμό Βιολογίας Ντονιάνα, στη Σεβίλλη της Ισπανίας, γράφουν ότι η αποψίλωση στη Βραζιλία προκαλεί την παραγωγή μικρότερων και πιο αδύναμων σπόρων, οι οποίοι έχουν παράλληλα μικρότερες πιθανότητες να ξαναγεννηθούν. Αποδίδουν την τάση αυτή στην απώλεια των μεγάλων πτηνών, τα οποία τρέφονται με τους σπόρους αυτούς και τους εξαπλώνουν.
«Μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις για εμάς ήταν η διαπίστωση ότι η αποψίλωση προκαλεί με ραγδαίους ρυθμούς την εξαφάνιση της πανίδας, αλλά επίσης επηρεάζει την εξέλιξη των χαρακτηριστικών των φυτών με εξίσου γρήγορους ρυθμούς», εξήγησε μιλώντας στο BBC ο ερευνητής Πέντρου Ζουρντάνου διευκρινίζοντας ότι οι μεταβολές αυτές λαμβάνουν χώρα «μέσα σε λίγες γενιές».
Το Ατλαντικό Δάσος, που εκτείνεται κατά μήκος των ακτών της Βραζιλίας, έχει συρρικνωθεί στο 12% της αρχικής του έκτασης. Από την έκταση αυτή, περίπου το 80% έχει διασπαστεί εξαιτίας της γεωργίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να υποστηρίξει μεγάλα ζώα. Έτσι, μεγαλόσωμα πτηνά που τρέφονται με φρούτα, έχουν σχεδόν αφανιστεί επηρεάζοντας αρνητικά και το οικοσύστημα.
Οι ερευνητές είδαν ότι οι σπόροι των φοινίκων είναι μικρότεροι σε περιοχές, από τις οποίες τα πτηνά αυτά απουσιάζουν. Συγκεκριμένα, σε τοποθεσίες με μεγάλους πληθυσμούς, η διάμετρος των σπόρων φθάνει τα 14 χιλιοστά, ενώ σε τοποθεσίες χωρίς πτηνά κυμαίνεται μεταξύ 8 και 10 χιλιοστών, ενώ ο σπόρος δεν έχει καμία ελπίδα διασποράς.
Οι ίδιοι διαβεβαιώνουν ότι το φαινόμενο δεν μπορεί να ερμηνευθεί από άλλους παράγοντες, όπως τη γονιμότητα του εδάφους, τη δενδροκάλυψη ή τις κλιματικές συνθήκες, οι οποίες ωστόσο ενδέχεται να επηρεάσουν περαιτέρω την κατάσταση. «Με την κλιματική αλλαγή, θα έχουμε λιγότερη βροχόπτωση και γνωρίζουμε ότι οι μικροί σπόροι χάνουν περισσότερο νερό από τους μεγάλους», προειδοποίησε μιλώντας στο LiveScience ο Μάουρο Γκαλέτι, ένας εκ των ερευνητών που συμμετείχαν στις μελέτες.
Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι ο μόνος τρόπος να ανακοπεί αυτή η τάση είναι η αναδάσωση και η καλύτερη διατήρηση των δασών, με την ελπίδα τα μεγάλα πτηνά να επιστρέψουν στους βιοτόπους τους.