Γιορτάζοντας την επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννηση του γερμανού συνθέτη, Ρίχαρντ Βάγκνερ, η Εθνική Λυρική Σκηνή - στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών - παρουσιάζει για πρώτη φορά στο Ηρώδειο την όπερα «Ο ιπτάμενος Ολλανδός».
Καταδικασμένος από τον διάβολο σε ένα ατέρμονο θαλασσοδαρμένο ταξίδι, ένας καταραμένος ναυτικός αναζητεί απεγνωσμένα τη μοναδική έξοδο διαφυγής, που θα λύσει τα μάγια. Την αιώνια αγάπη.
Γιορτάζοντας την επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννηση του γερμανού συνθέτη, ποιητή και μουσικολόγου του 19ου αιώνα, Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813 - 1883), η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) - στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών - παρουσιάζει για πρώτη φορά στο Ηρώδειο την όπερα "Ο ιπτάμενος Ολλανδός", απόψε στις 9, αλλά και στις 9, 11 και 13 Ιουνίου, την ίδια ώρα.
Καθώς το 2013 έχει οριστεί ως έτος Βάγκνερ, η ΕΛΣ παρουσιάζει την όπερα ορόσημο του γερμανικού ρομαντισμού και μια από τις πιο δημοφιλείς παγκοσμίως, σηματοδοτώντας την πρώτη της συνεργασία με τον διεθνούς φήμης έλληνα σκηνοθέτη Γιάννη Κόκκο. Την Ορχήστρα θα διευθύνει ο αρχιμουσικούς Λουκάς Καρυτινός, ενώ την ερμηνεία έχουν αναλάβει έλληνες και ξένοι μονωδοί διεθνούς επιπέδου.
Το τίμημα της αλαζονείας
Η ρομαντική αυτή όπερα σε τρεις πράξεις - σε ποιητικό κείμενο του συνθέτη, βασισμένο στη σατιρική νουβέλα του Χάινριχ Χάινε, "Από τα απομνημονεύματα του κυρίου Σναμπελεβόπσκι" - αφηγείται την ιστορία του Ολλανδού, ενός ναυτικού, ο οποίος - κατά τη διάρκεια μιας τρομερής θύελλας - ορκίστηκε στον διάβολο ότι θα περνούσε οπωσδήποτε από ένα ακρωτήρι, ακόμα και αν χρειαζόταν να ταξιδεύει για πάντα. Ο διάβολος τον άκουσε και για την υπεροψία του, τον καταδίκασε να περιπλανιέται αιώνια στις θάλασσες με το πλοίο του, το οποίο πιάνει στεριά κάθε 7χρόνια. Ο Ολλανδός θα λυτρωθεί από την κατάρα της διαρκούς περιπλάνησης, μόνο εάν μία γυναίκα του ορκιστεί αιώνια πίστη. Η γυναίκα αυτή είναι η Ζέντα, που μοιάζει να τον περίμενε πάντα. Όταν ο όρκος της αμφισβητείται, πέφτει στη θάλασσα, για να αποδείξει ότι θα μείνει πιστή έως τον θάνατο.
Σαν ηχώ του μεγάλου εκδικητικού χάους
Επιχειρώντας μια ανάγνωση υψηλής αισθητικής με ευθείες αναφορές στο αρχαίο ελληνικό δράμα, ο σκηνοθέτης Γιάννης Κόκκος σημειώνει: "Η προμηθεϊκή μορφή του Ολλανδού, ένοχη ύβρεως, είναι ένα φάντασμα, το οποίο περιπλανιέται στις θάλασσες δίχως μνήμα, αναζητώντας τον απόλυτο έρωτα σε μία γυναίκα, η οποία θα του επιτρέψει να βρει την ειρήνη στον θάνατο.
Είναι ο πρόδρομος όλων των μελλοντικών βαγκνερικών ηρώων, που, αποδιωγμένοι από θεούς ή ανθρώπους, αναζητούν τη λύτρωση, την οποία μπορεί να τους προσφέρει ο έρωτας ή η συμπόνια των άλλων. Εκείνο, το οποίο κάνει τον φανταστικό αυτόν χαρακτήρα σύγχρονο, είναι ότι αψηφά τη φυσική τάξη, γεγονός που τον συντρίβει, καταδικάζοντάς τον στη μοναξιά και την αυτοκαταστροφή.
Η ιστορία αυτή θα εκτυλιχθεί μέσα από τη ματιά της Ζέντας, της νεαρής κοπέλας και παιδιού ταυτόχρονα, που διακατέχεται από εμμονή για μια προγονική μορφή, συναρπαστική και μοιραία, στην οποία έχει αφιερωθεί με έναν έρωτα νοσηρό, δίχως όρια.
Στη σκηνή, σε αυτό το ανοικτό θέατρο στη σκιά του Παρθενώνα, αυτή η μουσική, που μοιάζει να έρχεται από τα έγκατα της γης, πρέπει να ηχήσει σαν ολοκλήρωση της βαθιάς επιθυμίας του Βάγκνερ να αναδειχτεί σε ποιητή μιας νέα μυθολογίας της σύγχρονης εποχής, της οποίας οι ρίζες χάνονται στη νύχτα του χρόνου. Ένθεν ο αμετακίνητος θαυμασμός του προς τον Αισχύλο.
Στη στενή σκηνή, η θάλασσα, με την κίνησή της παγωμένη, αποτελεί το θέατρο, όπου ζωντανοί και νεκροί συναπαντώνται στο ίδιο όνειρο. Τα σύννεφα, ο ωκεανός, η οργή των στοιχείων της φύσης τρέχουν πάνω στον κάθετο τοίχο του ωδείου σαν ηχώ του μεγάλου εκδικητικού χάους, απειλητική ανάμνηση της μοίρας που βάρυνε κάποτε ένα ναυτικό, ο οποίος δεν πίστευε παρά στην ανθρώπινη θέληση…".
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός, σκηνοθεσία - σκηνικά - κοστούμια: Γιάννης Κόκκος, δραματουργία: Αν Μπλανκάρ, βιντεοσκηνογραφία: Ερίκ Ντυραντώ, φωτισμοί: Μίχαελ Μπάουερ, διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Διανομή: Ολλανδός: Τόμας Γ. Μάγερ (7, 11/6) - Τόμας Γκατσέλι (9, 13/6), Ντάλαντ: Δημήτρης Καβράκος (7, 11/6) - Γκρέγκορυ Φρανκ (9, 13/6), Ζέντα: Ζαν - Μισέλ Σαρμπονέ, Έρικ: Ίαν Στόρεϋ, Μαίρη: Ελισάβετ Κλονόβσκαγια, Τιμονιέρης του Ντάλαντ: Αντώνης Κορωναίος.
Πληροφορίες
Ωδείο Ηρώδου Αττικού, πεζόδρομος Διονυσίου Αρεοπαγίτου - Μακρυγιάννη, Αθήνα, τηλ.: 210 3241807. Τιμές εισιτηρίων: 100, 85, 60, 55, 45, 25, 15 (φοιτητικό – παιδικό) ευρώ, διανομή δωρεάν εισιτηρίων για ανέργους για τη γενική δοκιμή (με την επίδειξη κάρτας ανεργίας και δελτίου ταυτότητας): στα ταμεία του θεάτρου Ολύμπια (Ακαδημίας 59 – 210 3662100): Τρίτη 4 Ιουνίου: 12.00 - 21.00, Τετάρτη 5 Ιουνίου: 09.00 – 21.00, Πέμπτη 6 Ιουνίου: 09.00 – 13.00. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία θεάτρου Ολύμπια (Ακαδημίας 59 - 61, Τρίτη - Κυριακή: 9.00 – 21.00, Δευτέρα: 9.00 - 16.00), ταμεία Φεστιβάλ Αθηνών (Πανεπιστημίου 39, τηλ.: 210 3272000, Δευτέρα – Παρασκευή: 8.30 – 16.00, Σάββατο 9.00 – 14.30), τηλεφωνικά: 210 3662100, 210 3612461, 210 3643725, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: www.greekfestival.gr.