Στη Βουλή το ν/σ για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας στο ασφαλιστικό σύστημα

Σήμερα εισάγεται προς συζήτηση στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής το σχέδιο νόμου για την «οριστική αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση».

Σε αυτό περιλαμβάνεται σειρά θεσμικών παρεμβάσεων, οι οποίες αποσκοπούν στην απόλυτη θωράκιση του ασφαλιστικού συστήματος, ώστε να λειτουργεί με όρους διαφάνειας και να είναι απαλλαγμένο οριστικά από κάθε μορφής  παραβατικότητα.

Ειδικότερα, το ν/σ προβλέπει, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

• Αναβαθμίζεται η ΗΔΙΚΑ σε κεντρικό φορέα ηλεκτρονικής διασταύρωσης και ελέγχου του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
• Αυστηροποιείται η αντιμετώπιση των παραβατικών συμπεριφορών υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που στρέφονται κατά του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας και συντέμνεται ο χρόνος απόδοσης δικαιοσύνης.
• Ενισχύεται η ελεγκτική αποτελεσματικότητα του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και των άλλων ελεγκτικών οργάνων του υπουργείου Εργασίας, ιδίως ως προς την καταπολέμηση της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας με τη συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας.
• Για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, την αύξηση των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία και την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, καθιερώνεται το ασφαλιστικό πιστοποιητικό για τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Το ασφαλιστικό πιστοποιητικό συνδέεται με το ήδη θεσπισμένο φορολογικό πιστοποιητικό και στην έκδοσή του υποχρεούνται νόμιμοι ελεγκτές, οι οποίοι το χορηγούν με παρατηρήσεις ή επιφυλάξεις αν διαπιστώσουν παραβάσεις.

Επίσης για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της καταχρηστικής λήψης κοινωνικών μεταβιβάσεων, οργανώνεται στοχευμένος εντοπισμός περιπτώσεων αδήλωτης απασχόλησης ατόμων που λαμβάνουν ταυτόχρονα επίδομα ανεργίας (π.χ. ύστερα από εικονική καταγγελία της σύμβασης εργασίας τους).

Ειδικότερα, θεσπίζεται υποχρέωση του ΣΕΠΕ να ενημερώνει άμεσα τον ΟΑΕΔ για περιπτώσεις που αφορούν στην  απασχόληση, με οποιαδήποτε μορφή, εργαζομένου που δεν έχει δηλωθεί νομίμως από τον εργοδότη στις αρμόδιες αρχές, προκειμένου – μέσω διασταυρώσεων - να διαπιστωθεί εάν ο παραπάνω εργαζόμενος λαμβάνει επίδομα ανεργίας, λόγω καταγγελίας ή λήξης σύμβασης εργασίας στον ίδιο ή άλλο εργοδότη.

Επιπλέον, η εισαγόμενη διάταξη ορίζει ότι, πέραν των προβλεπομένων στο άρθρο 25 του ν.3996/11, επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο 3.000 ευρώ για κάθε επιδοτούμενο άνεργο που απασχολεί. Το πρόστιμο αυξάνεται στις 5.000 ευρώ, εάν ο παράνομα απασχολούμενος λαμβάνει επίδομα ανεργίας, λόγω καταγγελίας σύμβασης εργασίας από τον ίδιο εργοδότη, καθώς η περίπτωση αυτή υποκρύπτει εικονικότητα της παραπάνω καταγγελίας σύμβασης.

• Αναδιαμορφώνεται  και ενισχύεται η συμφιλιωτική διαδικασία που μπορεί να προωθεί το ΣΕΠΕ και οι αρμόδιοι επιθεωρητές εργασίας. 
• Θεσπίζεται η δυνατότητα να μπορούν να εγγράφονται ως άνεργοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οι κάτοχοι άδειας ασκήσεως επαγγέλματος (ιατροί, οδοντίατροι, δικηγόροι, μηχανικοί, κ.λπ.), οι οποίοι όμως δεν ασκούν ελεύθερο ή άλλο επάγγελμα.  
• Καταργείται ως λόγος διαγραφής των εγγεγραμμένων ανέργων από τα μητρώα του ΟΑΕΔ, η συμμετοχή τους σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης.
• Τροποποιείται η ρύθμιση για την παροχή βοηθήματος ανεργίας σε αυτοαπασχολουμένους και ελεύθερους επαγγελματίες.

Με την τροποποίηση της ισχύουσας διάταξης πλέον καθίσταται εφικτή η απόδοση  του βοηθήματος ανεργίας και σε επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες (π.χ. δικηγόρους, μηχανικούς, κ.λπ.) χωρίς αυτοί να χρειαστεί να διακόψουν την ασφάλισή τους. Σημειώνεται ότι το παραπάνω βοήθημα ανεργίας χορηγείται ήδη σε ανέργους, πρώην αυτοαπασχολούμενους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΠ - ΜΜΕ.

• Αναβαθμίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ).
• Παρατείνεται για έναν  χρόνο η ασφαλιστική κάλυψη (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη) ανέργων και ασφαλισμένων του ΙΚΑ με μικρό αριθμό ενσήμων.
• Προβλέπεται  η δυνατότητα χορήγησης σύνταξης από τον ΟΓΑ, ακόμη και αν ο ασφαλισμένος οφείλει εισφορές μέχρι το ποσό των  4.000 ευρώ. 
• Διευρύνονται οι σκοποί του ΟΑΕΔ ώστε να συμπεριληφθούν και οι πιο σημαντικές κοινωνικές δραστηριότητες των καταργηθέντων Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας (ΟΕΕ & ΟΕΚ).