Το μεγαλύτερο διεθνές ραδιοτηλεσκόπιο

Εγκαινιάστηκε το μεγαλύτερο διεθνές ραδιοτηλεσκόπιο στη Γη, το οποίο βρίσκεται στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, σε υψόμετρο πάνω από 5.000 μέτρα.

Το ραδιοτηλεσκόπιο ALMA (Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array) λειτουργούσε εδώ και κάποιο διάστημα, όχι ωστόσο πλήρως.

Ανακοινώθηκαν μάλιστα από τους αστρονόμους σημαντικές ανακαλύψεις του τηλεσκοπίου.

Ήδη, το ALMA ανίχνευσε τα πιο μακρινά μόρια νερού που έχουν βρεθεί ποτέ στο διάστημα, σε απόσταση περίπου 12,7 δισεκατομμυρίων ετών φωτός.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια διάταξη 66 ξεχωριστών αλλά διασυνδεμένων ραδιοτηλεσκοπίων (τα περισσότερα με διάμετρο 12 μέτρων), τα οποία συνεργάζονται για να δημιουργήσουν εικόνες τόσο λεπτομερείς, που μόνο ένα ενιαίο γιγάντιο τηλεσκόπιο διαμέτρου 16 χιλιομέτρων θα μπορούσε να δώσει.

Προς το παρόν, λειτουργούν οι 56 αντένες, ενώ μέχρι  το καλοκαίρι θα τεθούν όλες σε λειτουργία.

Η κατασκευή του διήρκεσε μία δεκαετία και κόστισε περίπου 1,4 δισ. δολ., συνέβαλαν 19 χώρες. Οι 15 χώρες-μέλη του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου, που βρίσκεται στην ίδια περιοχή, κατέχουν το 37,5%, ενώ σημαντικά μερίδια έχουν επίσης οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία.

Με αφορμή τα εγκαίνια του ALMA, μια ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον Γιοακίν Βιέιρα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), ανακοίνωσαν πως μέσω του ραδιοτηλεσκοπίου παρατήρησαν ότι οι πιο έντονες φάσεις εκρηκτικής δημιουργίας νέων άστρων στο σύμπαν έλαβαν χώρα πολύ νωρίτερα από ό,τι πίστευαν έως τώρα οι αστρονόμοι.

Οι σχετικές επιστημονικές δημοσιεύσεις, που έγιναν στα περιοδικά «Nature» και «Astrophysical Journal», δείχνουν ότι στην «αυγή» του σύμπαντος (που έχει ηλικία 13,7 δισεκατομμυρίων ετών φωτός), στο εσωτερικό γαλαξιών που βρίσκονται σε απόσταση άνω των 12 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, ήδη υπήρχε ένας «οργασμός» γέννησης τουλάχιστον 1.000 άστρων κάθε χρόνο (έναντι μόλις ενός τον χρόνο στον δικό μας γαλαξία) και αυτό συνέβαινε περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια νωρίτερα από τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις.

Μάλιστα, σε έναν από τους γαλαξίες-νήπια, ο οποίος είναι τόσο μακρινός, ώστε το φως του ξεκίνησε το μακρινό ταξίδι του προς τον πλανήτη μας όταν ακόμα το σύμπαν είχε ηλικία μόνο ενός δισ. ετών φωτός, εντοπίστηκαν μόρια νερού. Είναι η πιο μακρινή στο χωρόχρονο ανίχνευση νερού που έχει γίνει ποτέ.

Πηγή: ΑΜΠΕ