Κλυδωνισμούς στις ιταλικές και διεθνείς αγορές και ανησυχίες στην ευρωζώνη προκαλεί το πολιτικό αδιέξοδο που διαφαίνεται μετά τις ανατρεπτικές εκλογές στην Ιταλία, που δεν ανέδειξαν κανένα συνασπισμό σε απόλυτο νικητή και έφεραν απρόσμενα μεγάλα ποσοστά στο κίνημα διαμαρτυρίας του κωμικού Μπέπε Γκρίλο.
Κλυδωνισμούς στις ιταλικές και διεθνείς αγορές και ανησυχίες στην ευρωζώνη προκαλεί το πολιτικό αδιέξοδο που διαφαίνεται μετά τις ανατρεπτικές εκλογές στην Ιταλία, που δεν ανέδειξαν κανένα συνασπισμό σε απόλυτο νικητή και έφεραν απρόσμενα μεγάλα ποσοστά στο κίνημα διαμαρτυρίας του κωμικού Μπέπε Γκρίλο.
«Και ο νικητής είναι: η ακυβερνησία» έγραφε στον πρωτοσέλιδο τίτλο της η εφημερίδα της Ρώμης Il Messaggero, αντανακλώντας τους φόβους που προκαλεί το γεγονός ότι «ορκισμένοι» εχθροί θα πρέπει να επιχειρήσουν να σχηματίσουν μαζί κυβέρνηση.
Με το σύνολο των εγχώριων ψήφων καταμετρημένο – οι ψήφοι του εξωτερικού δεν έχουν υπολογιστεί ακόμα - ο κεντροδεξιός συνασπισμός του Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στην κάτω βουλή (συγκεντρώνοντας 29,54% των ψήφων έναντι 29,18% του κεντροδεξιού συνασπισμού του Σίλβιο Μπερλουσκόνι).
Ωστόσο δεν κατάφερε να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία, τη στιγμή που απαιτείται έλεγχος και των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου για να υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Η κεντροαριστερά έχει μέχρι στιγμής συγκεντρώσει 116 έδρες, ενώ η κεντροδεξιά 113. Όμως απαιτούνται 158 για να μπορεί να κυβερνήσει ένας συνασπισμός.
Το «Κίνημα των Πέντε Αστέρων» του Μπέπε Γκρίλο απέσπασε τις περισσότερες ψήφους από οποιοδήποτε άλλο κόμμα, κερδίζοντας το 25,5%.
Από την άλλη, ο συνασπισμός του απερχόμενου πρωθυπουργού Μάριο Μόντι ήρθε τέταρτος με μόλις το 10,5% των ψήφων.
«Είναι σαφέστατο σε όλους, ότι ξεκινά μια φάση πολύ ευαίσθητη για την χώρα», δήλωσε ο επικεφαλής του «Δημοκρατικού Κόμματος» Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι.
Από την πλευρά του, ο κ. Μπερλουσκόνι άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός σε μια συμμαχία ανάμεσα στον κεντροδεξιό συνασπισμό του και την κεντροαριστερά.
«Η Ιταλία δεν μπορεί να μείνει ακυβέρνητη, πρέπει να αντιδράσουμε», είπε ο κ. Μπερλουσκόνι σε τηλεοπτική συνέντευξή του όταν ρωτήθηκε εάν είναι ανοιχτός σε μια συμμαχία με την κεντροαριστερά.
Ο Καβαλιέρε υπογράμμισε ότι όλα τα κόμματα πρέπει να κάνουν κάποια θυσία για το κοινό όφελος, ωστόσο απέκλεισε ρητά ένα συνασπισμό με τον κ. Μόντι, επαναλαμβάνοντας ότι η πολιτική λιτότητας που εφάρμοσε ο απερχόμενος πρωθυπουργός βύθισε την Ιταλία στην ύφεση.
Αντιδράσεις
Ανησυχία προκάλεσε το αποτέλεσμα στην Ε.Ε. και στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε κάλεσε την Ιταλία να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και να σχηματίσει «το ταχύτερο δυνατόν» νέα κυβέρνηση.
Υπέρ της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων τάχθηκε και ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Φίλιπ Ρέσλερ, ο οποίος ομολόγησε ότι περίμενε ένα καλύτερο αποτέλεσμα για τα μεταρρυθμιστικά ιταλικά κόμματα.
«Δεν υπάρχει εναλλακτική στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί και οι οποίες περιλαμβάνουν τη δημοσιονομική προσαρμογή και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας», επισήμανε ο κ. Ρέσλερ
Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί εξέφρασε «ανησυχία» στη προοπτική πολιτικού αδιεξόδου, προσθέτοντας πάντως ότι οι Ιταλοί απέρριψαν τη λιτότητα και ότι ελπίζει να σχηματίσει μία σταθερή κυβέρνηση ο κ. Μπερσάνι.
Ο ισπανός υπουργός Εξωτερικών από τη πλευρά του είπε ότι υπάρχει «εξαιρετική ανησυχία» για τις οικονομικές επιπτώσεις. «Αυτό είναι ένα άλμα στο πουθενά και δεν είναι καλό ούτε για τη Ιταλία ούτε για την Ευρώπη», δήλωσε ο Χοσέ Μανουέλ Γκαρθία-Μαργκάλο.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Ολιβιέ Μπαγί δήλωσε ότι η Ιταλία πρέπει να εφαρμόσει πολιτικές που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη και τη απασχόληση ώστε να μειώσει το δημόσιο χρέος της.
«Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε την απόλυτη εμπιστοσύνη μας στις ιταλικές αρχές ως προς την ικανότητά τους να εγκαθιδρύσουν μία πολιτική πλειοψηφία που θα συνεχίσει να προωθεί πολιτικές για τη ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, που είναι αυτό που χρειάζεται η Ιταλία για να μειώσει το μη βιώσιμο επίπεδο του χρέους της», όπως ανέφερε.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, δήλωσε ότι οι Ιταλοί ψηφοφόροι έστειλαν ένα μήνυμα διαμαρτυρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτιμώντας πως τα μαθήματα που πρέπει να αντληθούν από την εκλογική αυτή διαδικασία είναι ότι «οι λαοί είναι έτοιμοι να κάνουν θυσίες» αλλά όχι να συναινέσουν σε «περικοπές για τις περικοπές» και σε «μονομερείς» περικοπές με «κάθε κόστος».
«Χρειαζόμαστε μια σταθερή κυβέρνηση σε μια από τις πιο σημαντικές χώρες μέλη της Ε.Ε.(....) έναν από τους πυλώνες της ευρωζώνης», είπε.
«Περίπλοκο» χαρακτήρισε το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών ο Επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν, ο οποίος υπογράμμισε την εμπιστοσύνη της Κομισιόν στους ιταλικούς θεσμούς. «O ιταλικός λαός έκανε τη δημοκρατική του επιλογή. Η εικόνα που αναδείχθηκε από αυτές τις εκλογές είναι φυσικά περίπλοκη».
Όπως πρόσθεσε, «είναι σημαντικό το γεγονός ότι η Ιταλία επιδιώκει μεταρρυθμίσεις προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται στενά με την Ιταλία και να τη στηρίζει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων».
Νευρικότητα στις αγορές
Οι αγορές παρακολουθούν τις εξελίξεις με «κομμένη την ανάσα», ανήσυχες ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα οδηγήσει σε ακυβερνησία τη χώρα.
Στο «κόκκινο» βρέθηκαν τη Δευτέρα οι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες στη Wall Street ενώ σημαντική πτώση καταγράφηκε και στο χρηματιστήριο του Τόκιο. Πτωτικές τάσεις επικρατούν στις ευρωπαϊκές αγορές, ενώ σημαντικές απώλειες καταγράφει και το ιταλικό χρηματιστήριο.
Εν τω μεταξύ, κοντά σε χαμηλό επτά εβδομάδων διαμορφωνόταν νωρίτερα το ευρώ έναντι του δολαρίου, καθώς το ρευστό πολιτικό σκηνικό στην Ιταλία οδηγεί τους επενδυτές σε ασφαλέστερες τοποθετήσεις όπως το αμερικανικό και το ιαπωνικό νόμισμα.