Σε έναν κόσμο που έχει τόσο προοδεύσει, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι περίπου 200 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται σκληρά για την επιβίωσή τους, και 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εμπορίας κάθε χρόνο.
Αυτοί οι μικροί είλωτες, αντί να παίξουν, να μορφωθούν, αντί να κάνουν όνειρα για το μέλλον, αναγκάζονται να δουλεύουν κάτω από σκληρές συνθήκες, «κερδίζοντας» μεροκάματα που μόνο την υπάρχουσα εξαθλίωση μπορούν να συντηρήσουν.
Μαζί με τις άλλες μορφές εκμετάλλευσης παιδιών, στις μέρες μας ευδοκιμεί, περισσότερο από ποτέ, και μια άλλη μάστιγα που σχετίζεται με την παιδική εργασία, αλλά φυσικά την ξεπερνά: η παιδική πορνεία.
Μόνο στη Βραζιλία, έχουν καταγραφεί μισό εκατομμύριο παιδιά, κυρίως κορίτσια, στην πορνεία. Στην Αλβανία 15.000 παιδιά εξαναγκάζονται στην πορνεία. Εμποροι τά «αγοράζουν» έναντι 25 δολαρίων, υποσχόμενοι στους γονείς τους μια καλύτερη ζωή στη Δύση.
Γονείς στη Βομβάη της δυτικής Ινδίας φέρεται ότι νοικιάζουν τα παιδιά τους σε επαίτες, προς 125 ρουπίες (2,5 ευρώ) την ημέρα. Τα μωρά είναι το φθηνότερο ενοικιαζόμενο είδος προς 30 ρουπίες την ημέρα.
Στις περισσότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και της Β. Αμερικής, η παιδική πορνεία συνδέεται και με φαινόμενα απαγωγής παιδιών από άλλες χώρες.
Η οικονομική εξαθλίωση, που συνοδεύει συνήθως τους μετανάστες, υποθάλπει την ανάπτυξη παράνομων δραστηριοτήτων, είτε εντός της οικογένειας, είτε με την ανοχή ή σε κάποιες περιπτώσεις και την αποδοχή της οικογένειας.
Είναι μύθος ότι η παιδική εκμετάλλευση αποτελεί «προνόμιο» των υποανάπτυκτων κρατών. Το φθηνό εργατικό κόστος που προσφέρουν τα παιδιά, είναι επιθυμητό ακόμα και σε οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες. Σε Γαλλία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, έχει υπολογισθεί ότι περίπου το 5% των παιδιών απασχολούνται σε βιομηχανίες, φάρμες και οικίες ως βοηθητικό, και αρκετές φορές, ως κύριο προσωπικό.
Ακούγεται συχνά ότι οι λέξεις «παιδική» και «εργασία» είναι μεταξύ τους ασυμβίβαστες. Σε πολλές περιπτώσεις όμως είναι ουτοπικό. Ερευνητές που ασχολούνται με το φαινόμενο, αλλά και πολλά θύματα, αντιτίθενται σε μια ενδεχόμενη κατάργηση της παιδικής εργασίας, με το σκεπτικό ότι τότε περισσότερα παιδιά θα οδηγηθούν στην πείνα, την αθλιότητα και την πορνεία.
Το ζητούμενο γι' αυτούς δεν είναι η εξάλειψη του φαινομένου, αλλά η κατάρτιση ενός αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου, με στόχο την ενδυνάμωση της προστασίας του παιδιού, και τη βαθμιαία κατάργηση των βαριών μορφών εργασίας.