ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τί παιδί του λαού είμαι εγώ; Εγώ εκφράζω το σύνταγμα και τους νόμους και εν ονόματι του ελληνικού λαού απονέμω δικαιοσύνη
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Εν πάση περιπτώσει στη ζωή είναι πολύ συγκεκριμένα και πολύ άμεσα τα πράγματα κι εμείς θέλαμε να κάνουμε ένα βήμα παραπάνω και για εμάς και για την κοινωνία. Δεν το παίζουμε αλτρουιστές αλλά θα πω αυτό που είπε κι ένας Γάλλος, ότι «ότι κάναμε το κάναμε για τον εαυτό μας και οι συνέπειες των πράξεών μας αφορούν τους άλλους›.
Θέλαμε να σταθούμε με αξιοπρέπεια, φάγαμε ξεφτίλες. Το παραμύθι αυτό τελείωσε, μετά τη μεταπολίτευση τελείωσε. Σκοτώθηκαν πολύ λίγοι και το μέτρο που κράτησε η 17Ν ήταν πολύ μετριοπαθές. Ας άνοιγε τις πύλες της η 17Ν και τώρα θα μιλούσαμε με άλλους όρους. Κράτησε μια μετριοπαθή στάση, φοβερά μετριοπαθή.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τί θα έκανε με τις πύλες που λέτε;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Μην το κάνουμε θέμα τώρα. Δεν έχει σημασία, το θέμα είναι να καταλαβαίνετε αυτές τις διαδικασίες....
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ακούστε, ό,τι λέτε και το εννοείτε βέβαια, παρακαλώ να το θεμελιώσετε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Να σας θεμελιώσω τί θέλετε;
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Είπατε ας άνοιγε η 17Ν τις πύλες και τότε θα βλέπατε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Ωραία, δε θα υπήρχε εργοστάσιο χωρίς φίλτρο αέρος εδώ και 25 χρόνια στην Ελλάδα, στην οδό Πειραιώς. Δεν θα υπήρχε δολοφονία εργατών ούτε στην PETROLA ούτε στη ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΙΑ ούτε κάτω στο Πέραμα. Δεν θα υπήρχαν. Θα υπήρχαν περισσότεροι αξονικοί τομογράφοι. Δεν είπα εγώ ότι θα κάναμε επανάσταση, αλλά θα είχαν βελτιωθεί πάρα πολύ οι συνθήκες του εργαζομένου. Θα είχε οργανωθεί περισσότερο ο εργαζόμενος, θα πόνταρε σε αυτές τις δυνάμεις και θα ήταν μια χαρά τα πράγματα.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Και γιατί δεν άνοιξαν να φέρει τη σωτηρία στη χώρα;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, δεν ξέρω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λοιπόν, ο άνθρωπος τα είπε με πηγαίο τρόπο και όπως τα αισθάνεται. Αν θέλετε κάτι άλλο να μου πείτε εμένα, πείτε το. Ο κ. Ζαϊρης θέλει τον λόγο.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Είπατε ότι παραπάνω από τους μισούς και προφανώς αναφερόσαστε στους κ.κ. κατηγορουμένους, είναι αθώοι. Δεν θα σας ρωτήσω για τους υπόλοιπους τί εννοείτε, αλλά είτε στη μία είτε στην άλλη περίπτωση, τί στοιχεία έχετε. Βέβαια είναι έργο του Δικαστηρίου αυτό....
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Αναμφιβόλως, αλλά επειδή έχουμε υποστεί αλλεπάλληλες σκευωρίες δικαστικές και αστυνομικές, γι αυτό πάντα σ’ αυτές τις περιπτώσεις συγκροτούμε μια γραμμή άμυνας και σ’ αυτή την περίπτωση η γραμμή άμυνας ήταν η συσπείρωση ενάντια στην κρατική τρομοκρατία, η οποία από την πρώτη στιγμή κατήγγειλε τις ιδιαίτερες συνθήκες κράτησης του Σάββα, τον βασανισμό του, τη φαρμακευτική και βιολογική του εξόντωση, την απουσία δικηγόρων, την τελείως εξωσυνταγματική κράτησή του.
Μετά κατήγγειλε όλο το κλίμα τρομοϋστερίας που είχε επικρατήσει και καθολικού χαφιεδισμού που πήγε να επικρατήσει μέσα από τα ΜΜΕ και τολμώντας μία μεγάλη διαδήλωση την 1η Οκτώβρη από τα Προπύλαια κτλ. Μετά βάλαμε το θέμα του Γιάννη Σερίφη, δηλαδή δε βάλαμε τίποτε παράλογα πράγματα. Μιλήσαμε για αλληλεγγύη πλέον στους πολιτικούς κρατουμένους γιατί άρχιζαν πλέον να συσσωρεύονται σκευωρίες, συλλήψεις κτλ. χωρίς καμία στοιχειοθέτηση και φτάσαμε σε ένα σημείο που μ φυσικά μελετάμε τις δικογραφίες και το κριτήριο το δικό μας είναι η αξιοπιστία των συντρόφων, δηλαδή αυτό που λένε οι κατηγορούμενοι.
Είναι μεγαλύτερη αξιοπιστία για εμάς, γιατί από την εμπειρία μας, ό,τι μας έλεγαν οι κατηγορούμενοι γινόταν, είτε εννοούμε τον Λεσπέρογλου, είτε εννοούμε τον Μπουκουβάλα κτλ.
κ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Είστε εδώ ως μάρτυρας υπεράσπισης του Σάββα Ξηρού. Δεν άκουσα να πείτε εκτός από την τελευταία αποστροφή κάτι για το άτομο, αν το ξέρετε, για τη στάση του, για τις ιδέες του, ενόψει και του ότι από τη διαδικασία έχει φανεί –σας το θέτω κι αυτό- ότι για κάποιες πράξεις παραδέχεται ότι ήταν φυσικός αυτουργός. Θα ήθελα σ’ αυτό το πλέγμα να μας πείτε σα μάρτυρας γεγονότα. Όλα τα άλλα τα άκουσα με πολλή προσοχή.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Εγώ προσπάθησα να σας πω κάτι ουσιαστικότερο. Ο τύπος αυτός της μεταπολίτευσης εκφράζεται στο πρόσωπο του Σάββα ως ένα πολιτικοποιημένο άτομο, ως ένα άτομο που διαπνέονταν από ουμανιστικές και ιδιαίτερες κοινωνικές ευαισθησίες.
Είναι ο τύπος του αγωνιστή της μεταπολίτευσης και νομίζω ότι αυτό περικλείει αυτά τα χαρακτηριστικά και τη χαρακτηροδομή της συμπεριφοράς του προς την κοινωνία, της θυσίας για τους άλλους κτλ. και εν πάση περιπτώσει είναι πράγματα τα οποία τα βιώνει και τα πραγματοποιεί σήμερα εδώ.
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Θίξατε κάποια θέματα, ένα βασικά θα με απασχολήσει γιατί έχει μία ευρύτερη σημασία και θα γίνει κατανοητό το γιατί ρωτώ. Αναφέρομαι στην προσωπική σας περιπέτεια, τη σύλληψή σας, την προφυλάκισή σας τότε, για το θέμα των Σεπολίων. Θα ήθελα να μου πείτε αν σας είχε γίνει αστυνομική προανάκριση, αν είχατε μείνει στο κτίριο της Ασφάλειας Αττικής, κάτι λέγατε για τον 13ο όροφο κτλ. και ποιες ήταν οι συνθήκες με τις οποίες αντιμετωπισθήκατε. Απαντήστε μου γενικά, έχω να σας κάνω και πιο συγκεκριμένες ερωτήσεις πάνω σ’ αυτό.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Εκβιάστηκα, απειλήθηκα, έγινε προσπάθεια δωροδοκίας, προβοκάτσιας, να γίνω πράκτορας και τέτοια.
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Θα θέλατε να γίνετε πιο συγκεκριμένος και αναλυτικός; Το λέω διότι είναι γνωστό, αποκαλύπτω στο Δικαστήριο και σε όλους τον σκοπό της ερώτησής μου: Εκπροσωπώ έναν εντολέα ο οποίος έχει καταγγείλει ότι εκβιάστηκε, ότι υπέστη μία μεταχείριση βίαιαη, ότι με διάφορους τρόπους εν πάση περιπτώσει του αποσπάσθηκε μία ομολογία.
Θέλω λοιπόν να μου πείτε εσείς ένα-ένα όλα αυτά. Εκβιαστήκατε; Απειληθήκατε; Δεχτήκατε βία;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Τη θεωρώ φυσιολογική στάση της αστυνομίας αυτή.
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Δεν είναι γνωστά κ. μάρτυς αυτά ούτε στο Δικαστήριο ούτε στον κόσμο και πρέπει να τα πείτε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Μα οι αστυνομικοί δεν είναι τίποτε σοβαροί άνθρωποι, εδώ ο κ. Νηστικάκης.... τί να λέμε τώρα; Για τον κ. Νηστικάκη;
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Έχει μια αξία και επιμένω, αν θέλετε πείτε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Έγινε προσπάθεια να δωροδοκηθώ και να πάω στη Βραζιλία και τέτοια. Μου έγινε εκβιασμός ότι θα μπουν μέσα πέντε μποντιμπιλντεράδες να με πλακώσουν. Έγιναν όλα αυτά. Φυσικά όμως δεν βασανίστηκα.
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Υποστήκατε ψυχολογική πίεση;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Παραδεχτήκατε τίποτα από καμία πράξη; Ομολογήσατε κάτι;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Όχι βέβαια, τί να ομολογήσω;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τίποτε περίεργες πορτοκαλάδες κτλ.;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Δε μου έδωσαν. Η αστυνομία ήξερε ότι δεν είμαι της 17Ν. Δηλαδή θα άφηναν τον Σάββα χωρίς να δώσουν φάρμακα; Εσείς άμα ήσαστε, αν σας τύχαινε αυτό το γεγονός που θα απάλλασσε το κράτος, τα αφεντικά, τους Αμερικάνους για 30 χρόνια τώρα, μιλάμε για άγχος μεγάλο κ. Πρόεδρε...
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τόσο πολύ....
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Τόσο πολύ δεν ήταν; Τρία χρόνια είχε να βγει από το σπίτι του ο Βαρδινογιάννης, με ελικόπτερο πήγαινε. Μην κοιτάτε που ήταν χαλαρός τώρα εδώ κτλ., τρία χρόνια είχε να βγει από το σπίτι του, πήγαινε με ελικόπτερο κατευθείαν. Δηλαδή όταν ο άλλος ήθελε να επενδύσει, έλεγε «μη με γράψουν οι εφημερίδες, μην κάνω καμιά βλακεία›. Ήταν φανερό.
Εν πάση περιπτώσει όλη η πρεμούρα να πιάσουν το καθεστώς της 17Ν αυτό ήταν. Όχι επειδή είχε γεμίσει αίμα την Πανεπιστημίου η 17Ν με τις μετρημένες και εκλεγμένες εκτελέσεις που έκανε. Δηλαδή ποιος ποινικός κάνει 10 ληστείες σε 30 χρόνια ας πούμε; Δέκα ληστείες γίνονται σε τέσσερις μήνες. Δηλαδή ήταν πολύ μετρημένη η στάση τους –κι αν τα έκανε όλα αυτά η 17Ν. Γι αυτό είχε το σεβασμό και την εκτίμηση όλων, και των εχθρών της ακόμα. Δε μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα για τη 17Ν. Εσείς, το καταλαβαίνω, θα δικάσετε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ σας ακούω με μεγάλη προσοχή.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Όταν ήταν στην Καποδιστρίου τα γραφεία σας κ. Μαργαρίτη, πολύ παλιά, νομίζω δικάζατε μια υπόθεση για το ΜΙΝΙΟΝ. Είχατε προφυλακίσει κάποιον.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, το θυμάστε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Ήμαστε τέσσερα άτομα, σπρώξαμε την πόρτα και μπήκαμε στο γραφείο σας. Το θυμάστε αυτό; Εγώ ήμουν ένας απ’ τους τέσσερις. Ήταν το 1980. Όλα αυτά που λέω δεν είναι καθόλου ψέματα, λέω την αλήθεια. Τότε που δικάζατε εκεί, στην Καποδιστρίου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θυμάστε ποια υπόθεση ήταν; Ποιες ήταν κατηγορούμενες; Θυμάστε;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Ναι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τις κράτησε ο ανακριτής -εγώ δηλαδή- καθόλου;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Τέλος πάντων....
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εσείς έχετε στο μυαλό σας μια εικόνα δική σας, οικοδομημένη διαφορετική δική σας εικόνα περί της πραγματικότητας. Δεν ξέρω αν είναι αυθεντική, αν εκφράζει την πραγματικότητα αυτή. Εγώ δεν λέω ότι η άλλη σκέψη, η διαφορετική από τη δική μου είναι καταδικαστέα, είμαι άνθρωπος ελεύθερος. Αλλά μήπως εδώ είχατε εσφαλμένη εικόνα τότε για τον ανακριτή, όπως απεδείχθη;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Δεν είχα καν εικόνα για τον ανακριτή.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Απλώς για το κράτος γενικά.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Ήμουν 23 ετών και εκδηλώναμε με ιδιαίτερο πάθος την κατάσταση αυτή.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κάπου το θυμάμαι αυτό. Θυμάστε αν φοβήθηκα εγώ; Πήγατε να έρθετε στα χέρια μαζί μου;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Έχουν περάσει 23 χρόνια από τότε, δεν υπολογίζαμε τους αστυνομικούς, σπρώξαμε και μπήκαμε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εμένα κάπου με υπολογίσατε και φύγατε. Λοιπόν, άλλη ερώτηση.
Κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Ένας άνθρωπος λιγότερο ίσως ανθεκτικός από εσάς, θα μπορούσε έχοντας υποστεί αυτές τις ψυχολογικές πιέσεις και τους εκβιασμούς να έχει προβεί σε μια ομολογία πράξεων που δεν έχει κάνει;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Φυσικά, αυτό είναι κοινοτοπία, τουλάχιστον σε ποινικό επίπεδο είναι κοινοτοπία.
Δ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ: Μόνο μια ερώτηση: ¶κουσα προηγουμένως που είπατε για την συμπεριφορά όσων εκ των κατηγορουμένων θεωρηθούν ότι είναι ένοχοι και είπατε ότι πάνω από τους μισούς είναι αθώοι. Είναι μια άποψη δική σας η οποία θα κριθεί τελικώς από το Δικαστήριο. Γι αυτούς που θα θεωρηθούν ένοχοι από το Δικαστήριο, εκφράσατε μια άποψη και θέλω να μου εξηγήσετε το εξής: Ποια είναι για εσάς η διάκριση αυτού του στυγνού ποινικού εγκληματία όπως έχετε ακούσει κι όπως έχετε μέσα σας σκεφθεί, από αυτούς που κατά την άποψη της υπεράσπισης και τη δική μου είναι πολιτικοί εγκληματίες ή έχουν πολιτικά κίνητρα ή εν πάση περιπτώσει δεν έχουν αυτά τα ταπεινά ελατήρια του ποινικού αδικηματία;
Πείτε μου, έχετε μέσα σας να προσθέστε κάτι ή να εξηγήσετε αυτά που είπατε προηγουμένως; Δηλαδή υπάρχει ή δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ στυγνού εγκληματία και αυτών που κατηγορούνται και που ενδεχομένως καταδικασθούν ή όποιοι καταδικασθούν; Αυτό θέλω να μου εξηγήσετε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Καταρχήν, η διάσταση αυτή που βάζετε, είπα εγώ την άποψή μου προηγουμένως, αδικεί περισσότερο τα καθαρά ποινική αδικήματα τα λεγόμενα. Πολλοί ποινικοί παραβάτες, ενώ τα κίνητρά τους και οι πράξεις τους είναι πολιτικότατες και ταξικότατες, ωστόσο επειδή δεν υπάρχει αυτό το πλέγμα αλληλεγγύης της κοινωνίας ούτως ώστε να πολιτικοποιήσει και να νομιμοποιήσει τις πράξεις ενός ληστή ας πούμε, γι αυτό αδικούνται.
Εδώ δε συζητάμε για το αυτονόητο. Εδώ έχουμε μια επιβεβλημένη απόφαση να ονοματιστούν ντε και καλά ποινικοί για να αθωωθεί το πολιτικό σύστημα, το σύστημα της εκμετάλλευσης κτλ., αυτό που ξέρουμε. Δηλαδή είναι μια αυθαίρετη –και το ξέρουν αυτοί που την έβγαλαν ότι είναι αυθαίρετη, δε μπορούμε να λέμε τον κ. Κουφοντίνα και την 17Ν ότι είναι ποινική και δεν είναι πολιτική, καθαρά πολιτικά εγκλήματα, κίνητρα, ψυχολογία.
Καταρχήν υπάρχει περίπτωση εάν εγώ ήμουν της17Ν ή αν εγώ σκότωνα στο όνομα της αναρχίας να είχα τον παραμικρό ενδοιασμό ή αν εκτελούσα τον βασανιστή; Δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση. Στο Αγρίνιο για παράδειγμα, κλωτσάγαμε τους αστυνομικούς, όπου είχαμε φάει φάλαγγα, μας είχαν χτυπήσει εκεί τέλος πάντων και βρίσκαμε τους αστυνομικούς μπροστά μας. Δεν είχαμε τη λογική να σκοτώσουμε ή να μη σκοτώσουμε, ήταν λεπτομέρεια στην προκειμένη περίπτωση αυτό, δηλαδή ήταν καθαρά πολιτικό.....
Δ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Σκυφτούλη ξέρετε πού συγκεκριμένα εντόπισα την ερώτησή μου; Είπατε και μου έκανε εντύπωση ότι ακόμη και ο κοινός ληστής της τραπέζης π.χ., σαφώς είναι από μια τάξη πολύ χαμηλή, Β’ και Γ’ περιφέρεια Αθηνών είπατε.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Βέβαια....
Δ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ: Ο γιος του Βαρδινογιάννη, ας μου το συγχωρήσει ο κ. Βαρδινογιάννης που δεν είναι παρών, ή ο γιος του Χ μεγαλοεπιχειρηματία δεν θα κάνει ποτέ μια τέτοια ληστεία.
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Όχι, αυτός έχει 10.000 εργαζόμενους.
Δ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ: Ρωτά: Και ο ένας είναι ταξικά χαμηλός σε καταγωγή και οι άλλοι επίσης ταξικά χαμηλοί σε καταγωγή. Αυτό που διακρίνει λοιπόν τον κοινό ποινικό, κατά την άποψή σας, από τον πολιτικό εγκληματία, μπορείτε να μου το πείτε εσείς;
Ε. ΣΚΥΦΤΟΥΛΗΣ: Δεν είναι το οικονομικό κίνητρο. Στην προκειμένη περίπτωση δεν υπάρχει οικονομικό κίνητρο. Τελειώνοντας, ήθελα να πω σ’ αυτούς που θα φυλακιστούν, ότι θα είμαστε πάντα στο πλευρό σας, θα είμαστε πάντα στα προβλήματα, τα προσωπικά, τα πολιτικά κτλ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν κάνει να τα λέμε αυτά εδώ.
Ο κ. Αντώνιος Χάλαρης. Δεν τον έχετε προτείνει, μπορούμε να του πάρουμε όμως τα στοιχεία του να τον βάλουμε τώρα. Είστε ο κ. Αντώνιος Χάλαρης. Τον πατέρα σας;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Πέτρος.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Που γεννηθήκατε;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Στην Ανάφη των Κυκλάδων
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κατοικείτε εδώ;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Κατοικώ εδώ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι επάγγελμα κάνετε;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Είμαι δημοσιολόγος και είμαι Πρόεδρος εκπρόσωπος ενός εξωκοινοβουλευτικού πολιτικού Κόμματος που λέγεται ΑΚΕΠ (Αυτοδύναμη Κίνηση Εργατικής Πολιτικής) με υπέρτιτλο Αυτοδύναμο Κίνημα Εθνικής Πολιτικής. Έχουμε κατέβει στις εκλογές και πήραμε 7.600 ψήφους.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εντάξει. Εγώ και μία ψήφο να παίρνατε το ίδιο θα σας σεβόμουν. Το ότι μπορείτε και κατεβαίνετε κάτω και έχετε το θάρρος, πολύ καλά κάνετε.
«Ορκίζομαι να πω την αλήθεια›
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Ορκίζομαι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ρωτήστε καλύτερα εσείς με τα ειδικά. Ο κ. Αγιοστρατίτης έχει τον λόγο.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Το Κόμμα το οποίο εκπροσωπείτε και έχει αυτή την παρουσία την εξωκοινοβουλευτική, σας εύχομαι να γίνει και κοινοβουλευτική, που ανήκει; Τι απόψεις έχει; Γιατί ξέρετε γίνεται μια εκτίμηση ανάλογα και με τις θέσεις που έχει αυτός ο οποίος καταθέτει σαν μάρτυρας. Ο προηγούμενος μάρτυρας είναι ένας μάρτυρας που ανήκει στον αντιεξουσιαστικό χώρο που βρίσκεται σε μια πολύ μεγάλη αντίθεση με την Οργάνωση 17Ν, μάλιστα και ορατή αντίθεση διότι μεταξύ τους αντάλλασσαν και κάποια κείμενα.
Εσείς που ανήκετε; Τι πολιτικές πεποιθήσεις έχετε πάνω στα τρέχοντα ζητήματα; Περίπου το στίγμα σας δηλαδή να καταλάβουμε.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Εμείς είμαστε στον Αριστερό προοδευτικό χώρο ευρύτερα. Πιστεύουμε ότι η σημερινή κοινωνία πρέπει να προχωρήσει περισσότερο, να γίνει μια κοινωνία όπου ο κάθε πολίτης απελευθερωμένος από την άμεση ανάγκη της επιβίωσης θα μπορεί να δημιουργεί καθολικά και ελεύθερα, θα είναι κύριος του εαυτού του και της ζωής του. Μιας κοινωνίας που είναι ελεύθερη η ανάπτυξη της προσωπικότητας και της ευημερίας του καθένα θα είναι προϋπόθεση για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και της ευημερίας όλων.
Είμαστε ένα πολιτικό Κόμμα που πιστεύουμε στα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της εθνικής ανεξαρτησίας, της λαϊκής κυριαρχίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της κοινωνικής απελευθέρωσης. Είμαστε υπέρ της ειρήνης και της φιλίας των λαών και αγωνιζόμαστε για να μπορέσουμε να περάσουμε αυτά τα ιδανικά που πιστεύουμε εμείς, στην ελληνική κοινωνία. Επειδή η σημερινή εποχή είναι μια εποχή που τη χαρακτηρίζει εκτός των άλλων και η απαξια, τη χαρακτηρίζει μια εποχή όπου η διαφθορά, η εγκληματικότητα και η εκμετάλλευση έχουν φτάσει στο ζενίθ.
Τι άλλο θέλετε να σας πω; Δεν ήρθα να καταθέσω για εμένα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μας αρκούν αυτά, είναι αρκετά. Απλώς το πολιτικό σας στίγμα όπως ήθελε ο κ. Αγιοστρατίτης.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Το οποίο βέβαια σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζονται με τις ιδεολογικό-πολιτικές αντιλήψεις της 17Ν. Έτσι δεν είναι; Δεν έχετε κοινά ιδεολογικά σημεία.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Ως προς τα κίνητρα και τους σκοπούς μπορώ να πω ότι μπορεί να έχουμε παράλληλες ιδέες και αντιλήψεις. Παραδείγματος χάρη η 17Ν μιλούσε για άμεση δημοκρατία, μιλούσε για καθεστώς αυτοδιαχείρισης των οικονομικών μονάδων, μιλούσε για μια σειρά τέτοια ζητήματα. Σε αυτά τα ζητήματα τα πολιτικά τα συγκεκριμένα όχι μόνο δεν βρισκόμαστε σε αντίθεση, αλλά τα υιοθετούμε και πιστεύω και πολλοί άλλοι μέσα σε αυτό το χώρο τα υιοθετούν και τα υποστήριζαν με όλους τους τρόπους αυτά τα συγκεκριμένα ζητήματα και αυτές τις πολιτικές.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Οπότε θα προσυπογράφατε κάποιες από τις προκηρύξεις αυτές.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Βεβαίως και θα τις υποστήριζα. Μάλιστα αυτές τις έχω υποστηρίξει και από την ελληνική τηλεόραση και από τον Τύπο και με τις αφίσες, όπως ορισμένες αντιλήψεις για τον πατριωτισμό, οι οποίες είναι πολύ κοντά με τις δικές αντιλήψεις.
Ενώ δεν είναι τόσο κοντά με τις αντιλήψεις που έχουμε για την εθνική ανεξαρτησία και τον πατριωτισμό άλλες Οργανώσεις του εξωκοινοβουλευτικού χώρου ή και του κοινοβουλευτικού χώρου. Έχουμε δηλαδή μια σειρά κοινές θέσεις πάνω στην έννοια της αναγκαιότητας της πάλης για εθνική ανεξαρτησία. Είναι κάτι με το οποίο συμφωνούμε. Γιατί να το κρύψουμε άλλωστε; Εμείς το έχουμε εκδηλώσει αυτό και με αφίσες.
Βεβαίως δεν είμαστε τόσο γνωστοί, δεν βγαίνουμε τόσο πολύ στην τηλεόραση, έχουμε αυτούς τους λίγους ψήφους και αν δεν έχεις τη δύναμη για να μπορείς να έχεις άλλα πράγματα, όπως καταλαβαίνετε πρέπει να βγάλεις αφίσες. Κολλάμε αφίσες, βγάζουμε φυλλάδια, μετέχουμε σε διαδηλώσεις, πιάνουν τους αφισοκολλητές μας, τους πηγαίνουν μέσα, κάνουμε μια σειρά τέτοιες ενέργειες. Δυσκολευόμαστε να διαδώσουμε τις ιδέες μας έτσι κι αλλιώς. Αυτή είναι μια πραγματικότητα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν έχετε κάποιο δικό σας έντυπο;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Αν βγάλεις ένα έντυπο είναι ακόμη χειρότερο. Το γράφεις μόνος σου, το διαβάζεις μόνος σου, πως θα το διακινήσεις. Χρειάζονται και πολλά λεφτά. Είναι προτιμότερο αντί για το έντυπο να βγάλουμε 10.000 αφίσες, να βγάλουμε 20.000, να βγάλουμε 100.000 φυλλάδια.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Παρακολουθούσατε τη δραστηριότητα της συγκεκριμένης Οργάνωσης, είστε και σε ηλικία εσείς που θα πρέπει από την αρχή να την παρακολουθούσατε. Έτσι δεν είναι;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Βεβαίως.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Πείτε μου τι εικόνα σχηματίσατε για τα κίνητρα αυτών των ανθρώπων, όσοι εκ των κατηγορουμένων ανήκουν σε αυτή την Οργάνωση. Τα κίνητρά τους σας έδωσαν την εικόνα ότι είναι κίνητρα ιδιοτελή; Έκαναν κάποιες πράξεις για την προσωπική τους προβολή ή για να επωφεληθούν οικονομικά, ή ήταν κάποια κίνητρα που είχαν σχέση με την κοινωνία μας, με τους ανθρώπους εδώ, κάποια ευγενή κίνητρα;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Η απάντηση στο ερώτημά σας είναι πάρα πολύ δύσκολη γι’ αυτό θα προσπαθήσω να σας απαντήσω και θα αναπτύξω μετά. Πιστεύω ότι αυτοί οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν τη δική μας κοινωνία με αυτή την έννοια του διπλού κινήτρου που αναφέρεται η αισχυλική τραγωδία. Ενός διπλού κινήτρου αξιών και δυνάμεων που αναγκάζονται ορισμένες προσωπικότητες να αντιμετωπίσουν και μπαίνουν σε αυτά τα φοβερά διλήμματα. Όλη η ελληνική τραγωδία ασχολείται με αυτό το ζήτημα, ασχολείται δηλαδή με τον εκούσιο και ακούσιο φόνο. Και εννοώ με την ευρύτητα που δίνει ο Αριστοτέλης, δηλαδή και στις πράξεις που είναι πολιτικές πράξεις, προαιρέσεις, αλλά και εκείνες τις πράξεις οι οποίες προέρχονται από την ορμή της βούλησης, δηλαδή προέρχονται από το συναίσθημα.
Με αυτή την έννοια η τραγωδία αυτό το πράγμα κάνει. Ο προβληματισμός αυτός είναι μεγάλος, γι’ αυτό επειδή είμαστε Έλληνες, εδώ από τον Δράκοντα ακόμα ήδη, δεν μιλώ για τον 5ο αιώνα, εδώ η Ελλάδα είχε βγάλει δικαστήριο οι κύριοι δικαστές τα ξέρουν καλύτερα, που δίκαζε τον δίκαιο φόνο, το Παλλάδιο που δίκαζε τον ακούσιο φόνο, τον ¶ρειο Πάγο τον εκούσιο φόνο με αυτή την έννοια και μ’ αυτά τα διλήμματα.
Όλα αυτά αποτελούσαν και εγώ μόνο μ’ αυτή την έννοια μπορώ να αντιμετωπίσω τα κίνητρα και τους σκοπούς και τη δράση της 17Ν. Σαν σύγκρουση δυνάμεων και αξιών, που η κάθε μια τους θέλει να πραγματώσει την ουσία της. Αλλά για να την πραγματώσει πρέπει να παραβιάσει το εξίσου σημαντικό δικαίωμα της άλλης.
Και οι ηθικές προσωπικότητες παρά την ηθικότητά τους, ή μάλλον εξαιτίας της αναγκάζονται να διαπράττουν σφάλματα. Εδώ αντιμετωπίζεται το κίνητρο. Εδώ σ’ αυτές τις περιπτώσεις βγαίνουν αποφάσεις ισοψηφίας και χρειάζεται πάντα κάποια ψήφος της Αθηνάς, με την συμβολική έννοια γιατί όταν μιλάμε για τον 5ο αιώνα?απενεμήθη στης Οδύσσειας του Ομήρου αλλά χρησιμοποιήθηκαν συμβολικά για να μην προσωποποιούν αυτά τα δεδομένα και μας άφησαν παρακαταθήκες τέτοιες. Μόνο έτσι μπορώ να δω αυτό το φαινόμενο που λέγεται 17Ν.
Και επειδή συμβαίνει να έχω γνωρίσει και τον Σάββα Ξηρό τον έχω γνωρίσει, όχι να πω τις απόψεις μου εγώ για την 17Ν, αλλά να αξιολογήσω και να πω όσο μπορώ αυτά τα οποία γνώρισα από την επαφή που είχα με τον Σάββα Ξηρό.
Γ. ΑΓΙΟΣΤΡΑΤΙΤΗΣ: Αυτά ήθελα να σας γνωρίσω, πότε τον γνωρίσατε και πώς;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Τον γνώρισα τον Σάββα Ξηρό στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε αλλά ήταν αρχές, πολύ σημαντική χρονική περίοδος και πώς ξέρω ότι είναι αυτή η περίοδος; Επειδή τα γεγονότα που είχαν συμβεί στο κόσμο και άλλαξαν την όψη του κόσμου και επηρέασαν πάρα πολύ τα οικονομικά πράγματα στην Ελλάδα, τις οικονομικές και πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις και είχαν γίνει με τον Σάββα Ξηρό μια σειρά συζητήσεις με αυτά τα ζητήματα, τότε ήταν περίπου που ήταν η Νέα Δημοκρατία, μετά λίγο από τον Ζολώτα και οι συζητήσεις ήταν εύκολες, ήταν μια περίοδος δηλαδή μεστή.
Και οι συζητήσεις πάνω στα πολιτικά ζητήματα και επειδή εγώ ήμουν εκπρόσωπος ενός πολιτικού κόμματος ήταν εύκολες οι συζητήσεις. Λοιπόν εγώ τον γνώρισα τον Σάββα Ξηρό και τον γνώρισα στην οδό Κυβέλης, η οδός Κυβέλης είναι μια πάροδος της Μαυροματαίων όπως πηγαίνουμε από το Μουσείο προς την Αλεξάνδρας, πριν την Αλεξάνδρας δεξιά, όπου το παλιό αρχοντικό της Κυβέλης από εκεί το όνομα της οδού, είχε γίνει ένα εστιατόριο καφέ μπιστρό όπως λέγεται τώρα, όπου σύχναζαν διάφοροι εκεί, δημοσιογράφοι, βουλευτές, πρώην υπουργοί, αλλά και άλλοι άνθρωποι, για να πιουν ένα καφέ, να δειπνήσουν το βράδυ κάτι, ή να κλείσουν τα ραντεβού τους.
Και εγώ πήγαινα εκεί κλείνοντας το ραντεβού μου και πριν πάω σπίτι μου όταν αργούσα, να δειπνήσω κάτι ελαφρύ, εκεί γνώρισα τον Σάββα Ξηρό. Βεβαίως ήταν θαμώνας εκεί, ήταν θαμώνας εκεί ο Σάββας Ξηρός και είχαμε πει αυτές τις τυπικές καλημέρες και τις καλησπέρες που λένε οι θαμώνες. Συνέβησαν όμως μερικά περιστατικά και συστηθήκαμε, μου συστήθηκε ως ζωγράφος – αγιογράφος και ως ανένταχτος αριστερός.
Και έτσι είχαμε μια σειρά πολιτικές συζητήσεις. Που νομίζω ότι μπορώ να εισφέρω από τις ιδέες του Σάββα του Ξηρού, την εικόνα που έδινε στο συγκεκριμένο χώρο, πάνω σε ορισμένα τέτοια συγκεκριμένα ζητήματα. Ζητήματα πολιτικά, δηλαδή εγώ τον γνώρισα μέσα από τις πολιτικές του απόψεις και την συμπεριφορά του συγκεκριμένα σε ένα χώρο ιδιαίτερο, που συχνάζανε, δεν θέλω να πω ονόματα, αλλά αν θέλετε σας τα λέω, και αυτά που σας λέω συνέβησαν μπροστά σε πολύ κόσμο, σε βουλευτές, σε πρώην υπουργούς, π.χ. τον κ. Μάτσο που ήταν Υφυπουργός στη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας επί Καραμανλή αυτός ο γνωστός ο ακραιφνής προοδευτικός δημοκράτης της περιόδου εκείνης. Και μια σειρά άλλα ζητήματα. Δηλαδή συνέβαιναν σε ένα χώρο που οπωσδήποτε ήταν ένας χώρος που προσφερόταν για συζητήσεις.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι έλεγε λοιπόν ο κ. Σάββας Ξηρός που να εισφέρει εδώ στη διαδικασία δηλαδή κάτι.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Δεν θα μείνω σε λεπτομέρειες για να μην πω υποκειμενικά γεγονότα, αλλά θα προσπαθήσω να είμαι όσο το δυνατόν πιο σύντομος.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι μας ενδιαφέρει αυτό.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Με τις πρώτες συζητήσεις που έκανα μαζί του, μου έδωσε την εντύπωση ότι ήταν πολύ ενημερωμένος, ήταν πάρα πολύ ενημερωμένος για τα διεθνή γεγονότα, τα πολιτικά, τα οικονομικά, τα κοινωνικά, και μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Ένας ας πούμε που λέει ότι είμαι ζωγράφος και ανένταχτος αριστερός, να έχει τέτοια ενημέρωση πάνω στα γεγονότα αυτά που συνέβησαν, τι να σας πω εμένα μου έκανε εντύπωση.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό το γεγονός, είναι ότι χρησιμοποιούσε μια μέθοδο συγκριτική όταν μιλούσε για τα γεγονότα αυτά, μια μέθοδο συγκριτική όταν αναφερόταν στις ανισότητες τις διεθνείς, ή τις ελληνικές, τις οικονομικές και άλλες ανισότητες και κοινωνικές ανισότητες, που τις έβαζε σε τέτοια αντιπαράθεση έτσι ώστε η ένταση της ποσότητας να αναδεικνύει την ποιότητα, δηλαδή να καταδεικνύουν την σχέση μεταξύ της κοινωνικής αδικίας, της πολιτικής αυθαιρεσίας και της οικονομικής καταπίεσης. Αυτή η ικανότητά του μαζί μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Μου έκανε μάλιστα εντύπωση, ότι ενώ δεν ήταν οικονομολόγος, αντλούσε επιχειρήματα, όχι μόνο από την μαρξιστική βιβλιογραφία, αντλούσε επιχειρήματα και αλλού.
Παραδείγματος χάρη να σας πω δυο τρία που θυμάμαι, από το φοβερό εκείνο σύγγραμμα του Ζολώτα, «Οικονομική μεγέθυνση και φθίνουσα ευημερία› που για να το αναγνώσεις και να βγάλεις έστω και απλοϊκά συμπεράσματα, γιατί είναι ένα σύγγραμμα που διδάσκεται σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου και για να καταδείξει ότι η οικονομική ανάπτυξη δεν οδηγεί αναγκαστικά όπως λένε ,σε ευημερία για τον λαό. Οικονομική ανάπτυξη κάτω απ’ αυτές τις προϋποθέσεις, είχε αυτή τη ικανότητα. Και άλλα πράγματα αν θέλετε να σας πω για τον πατριωτισμό που είμαστε πολύ κοντά. Είχε μια έννοια για την πατρίδα, σαν υλικούς και ιστορικούς όρους μέσω των οποίων πρέπει να διεξαχθεί ένας αγώνας.
Δηλαδή όλα αυτά τα πράγματα μου έκαναν πολύ μεγάλη εντύπωση, αναφερότανε και σε ιστορικούς τον Γκιζώ π.χ. χρησιμοποιούσε επιχειρήματα του Μινιέ, με αναφορά στον Γκιζώ. Δηλαδή ήταν ένας άνθρωπος τέτοιος, όπου εγώ κάποια στιγμή τον είδα στην τηλεόραση κι είχα ξεχάσει και το όνομά του και είπα, αυτός ήταν ο άνθρωπος που συζητούσα;
Πίστευα πραγματικά όπως γινότανε, πίστευα πραγματικά και θέλω να ελέγξετε εάν αυτά που λέω είναι αληθινά, αυτά που λέω ήταν αληθινά, ήταν ο Γιάννης Αμανατίδης Διευθυντής Εφημερίδων, ο Δράκος και μια σειρά τέτοιες προσωπικότητες, γι’ αυτό σας λέω τα ονόματα. Αυτά που σας λέω, μπορείτε να τα ελέγξετε και μπορούν και αυτοί να έρθουν, οι άνθρωποι μπορεί να μην θέλουν, αλλά οι άνθρωποι μπορούν να έρθουν και να καταθέσουν αυτά που σας λέω. Μου έκανε λοιπόν μεγάλη εντύπωση αυτή η αντίφαση.
Δηλαδή εμένα μου έδειχνε έναν άνθρωπο αξιοπρεπή, με αρχές, με αυτοπεποίθηση, με κριτικό στοχασμό, με καλλιέργεια, με ιδανικά, έναν άνθρωπο που όπως τον έβλεπα να συμπεριφέρεται στο χώρο, ευγενικό, να μην ενοχλεί κανέναν, διακριτικό, μου θύμιζε ότι ήταν μεσοαστός. Όταν λοιπόν το είδα και έγραφαν όλα αυτά, δεν λέω ότι μου έκανε κακή εντύπωση, αλλά δεν μπορούσα να το πιστέψω.
Και χρειάστηκε να υπάρξουν ορισμένες συγκυρίες, από το ενδιαφέρον μου δηλαδή για τη συγκεκριμένη δίκη, όπου είχα έρθει στην αρχή να παρακολουθήσω τις αγορεύσεις για όλα αυτά τα ζητήματα και συμπτωματικά είδα και είχα αμφιβολία κιόλας, είχα αμφιβολία εάν το άτομο αυτό ήταν συνωνυμία, δεν μπορούσα να το πιστέψω και να τον ρωτήσω είναι; Κύριε Σάββα ήσαστε εσείς που μιλάγαμε ή αυτή τη στιγμή αυθαιρετώ και είναι κάποιος άλλος; Και ο Ραφαηλίδης ναι και άλλοι πολλοί.
Και όλοι αυτοί ήταν, αυτά που σας λέω μπορείτε να τους καλέσετε και γι’ αυτό ορκίστηκα να τα πιστοποιήσετε, μπορώ να σας πω λεπτομέρειες. Θέλετε να σας πω άλλα επιχειρήματα για την γνωριμία μου ή τις απόψεις του;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κοιτάξτε αυτά που είπατε είναι πάρα πολλά μας φθάνουν. Το θέμα είναι, μήπως μπορείτε να μου πείτε, πώς ένας άνθρωπος μ’ αυτές τις απόψεις μπορεί να κάνει ένα βήμα παραπάνω ας πούμε απ’ αυτά; Περνάμε το κατώφλι την ίδια περίοδο να έχει κάνει ένα βήμα να έχει περάσει το κατώφλι και να έχει μπει μέσα στη περιοχή του ποινικού νόμου, δηλαδή το να έχει σκοτώσει ανθρώπους που τον κατηγορούν κλπ, και άλλα να τα δέχεται, δέχεται την πολιτική ευθύνη.
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν θέλω να παρεξηγηθεί αυτό που θα πω. Η υποκειμενική μου άποψη και τα συναισθήματά μου βεβαίως οδηγούν τις σκέψεις μου. Αλλά εγώ εάν μπορούσα να διευκολύνω, αν μπορούσα?
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για να με διευκολύνετε θέλω το εξής, και τον κατηγορούμενο να διευκολύνετε θέλω το εξής, πώς ένας άνθρωπος με τέτοιες ωραίες αντιλήψεις, οι οποίες συμπίπτουν με τις δικές σας και πολλού άλλου κόσμου βέβαια εδώ πέρα, πώς μπορεί να περάσει αυτό το κατώφλι και να μπει μέσα στα όρια του ποινικού νόμου; Όχι για τον Σάββα, γενικά πώς μπορεί να γίνει; Γεφυρώνεται αυτό το χάσμα δηλαδή, ή δεν είναι χάσμα αλλά απλώς είναι ένα βηματάκι;
Α. ΧΑΛΑΡΗΣ: Θα σας απαντήσω κύριε Πρόεδρε τι πιστεύω εγώ. Πιστεύω ότι εκείνο που καθορίζει την μια πράξη, για να κάνω ένα καταλογισμό θα σας πω δυο λεπτά, ο καταλογισμός η θεωρητική ανάλυση για μένα, ?το κριτήριο ?όπως πρακτικώς δηλαδή αναφέρεται σε αξίες, που περιέχει αυτή η πράξη. Και μ’ αυτή την έννοια μίλησα έτσι και είπα και τα υπόλοιπα και μ’ αυτή την έννοια τα είδα, περιέχει αξίες.
Και για να μην μακρηγορήσω ας σκεφτούμε την περίοδο εκείνη, εδώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός την περίοδο εκείνη ,ο πρωθυπουργός επαίρεται πρόσφατα στη βουλή ότι έβαζε κροτίδες, βόμβες. Θέλω να πω δηλαδή, ότι είχαν υπάρξει ορισμένα σημαντικά γεγονότα όχι μόνο στον ελληνικό χώρο, αλλά και στην παγκόσμια σκηνή, θυμηθείτε τον Αλιέντε με τον δρόμο αυτό τον ειρηνικό, τι έπαθε ο άνθρωπος, εκφράζοντας την λαϊκή, θυμηθείτε το ένα εκατομμύριο πτώματα που βγήκαν, σας λέω πώς σκέφτομαι εγώ, τι νομίζω, μπορεί να μην είναι έτσι αλλά σας λέω τι νομίζω, μπορεί να κάνω λάθος.
Θυμηθείτε το ένα εκατομμύριο φέρετρα που βγήκαν στην ?τον ελληνικό λαό, την 21η Απριλίου του ’67 η Ένωση Κέντρου είχε πάρει το 70% του ελληνικού λαού και αν βάλουμε και τις αριστερές δυνάμεις που ήταν ΕΔΑ, ΠΑΜΕ κλπ, ήταν πάνω από 60%. Και έτυχε εκείνο το βράδυ η εφημερίδα ΑΥΓΗ και έλεγε ότι θα γίνει πραξικόπημα, δίκιο είχαν οι άνθρωποι και πιάσανε όλους τους πολιτικούς και όλο τον πολιτικό λαό ανέτοιμο.
Έχει σημασία δηλαδή ότι ενώ υπάρχουν οι θεωρητικές ιδέες, υπάρχουν δηλαδή αξίες, όχι αξίες σκοτώνω δεν σκοτώνω, αλλά υπάρχουν αξίες συγκεκριμένες, όσον αφορά τη μέθοδο πάλης για να διασφαλίσεις ιδανικά όπως είναι, η εθνική ανεξαρτησία, η λαϊκή κυριαρχία, η κοινωνική δικαιοσύνη, η κοινωνική απελευθέρωση.
Δηλαδή εκείνη την εποχή, εθεωρείτο όχι μόνο από τις αριστερές δυνάμεις, αλλά και από άλλες δυνάμεις, και ότι η διασφάλιση ορισμένων κατακτήσεων θα έπρεπε να γίνει και με άλλους τρόπους. Δηλαδή αυτό νομίζω ότι βάρυνε στις αντιλήψεις του Σάββα Ξηρού. Εγώ πιστεύω και να σας πω ένα παράδειγμα που μου έλεγε για την βία τώρα που το θυμήθηκα. Τον είχα ρωτήσει και θυμάμαι ότι τότε είχαν πέσει κάποιες βόμβες, κάποιες εκρήξεις είχαν γίνει, εγώ λοιπόν έτρωγα και ο Σάββας Ξηρός ήταν κάπου εκεί και έρχεται ο Γιάννης Αμανατίδης από την εφημερίδα μόλις τελειώνανε και μου λέει Αντώνη έμαθες; Και εγώ αυθόρμητα επειδή είχαμε συζητήσει του λέω, πώς τα βλέπεις αυτά τα πράγματα, ποια είναι η άποψή σου για την βία; Και μου λέει, κοίταξε να δεις, η βία από μόνη της δεν λέει τίποτα. ¶λλο η βία που ασκεί ένας ληστής όταν απειλείται η ζωή σου, και άλλο η βία που ασκείς εσύ για να τον αφοπλίσεις και να σωθείς. Και πολύ διαφορετική η βία εκείνη που ασκείς εσύ με κίνδυνο της ζωής σου για να αφοπλίσεις τον ληστή που απειλεί άλλους.
Προσέξτε τι μου είπε, άλλο η βία που ασκεί ένα επιτιθέμενο έθνος που θέλει να καταλύσει την εθνική ανεξαρτησία και άλλο η βία. Εγώ αμέσως όλα αυτά τα συνέδεσα με τις δικές μου αντιλήψεις και τις αξίες μου και τον μεθοδολογικό τρόπο που έγιναν αυτές οι πράξεις όταν είδα αυτά τα πράγματα. Και γι’ αυτό σας είπα ότι εκείνη τη στιγμή που ο Σάββας Ξηρός ήρθε αντιμέτωπος με φοβερά διλήμματα, φοβερά διλήμματα κατά την αντίληψή μου, για να κάνει και να πάρει αυτή την απόφαση.
Αυτό νομίζω. Τώρα γιατί υπερίσχυσε η μία και όχι η άλλη απόφαση, εγώ εξετάζω τα κίνητρα.