Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ξημεροβραδιάζονταν στα καφενεία, για να μην σας πω ότι εμείς ακριβώς γιατί μερικοί μετά λένε «ήταν μονόχνοτος, ήταν μυστήριος› και φτιάχνουν κάτι ψυχολογικά προφίλ τραβηγμένα από τα μαλλιά. Λέει «ήταν μονόχνοτος ο άνθρωπος› κ. Πρόεδρε. Ξέρετε τί συνέβαινε; Εμείς κόψαμε τα καφενεία αλλά γιατί; Διότι όταν πήγαινες εσύ παράνομα στην Ελλάδα και οι άλλοι συζητάνε στα καφενεία «πού είναι αυτός, πού χάθηκε› και δίπλα ακούν οι Αστυνομικοί με πολιτικά, κάποια στιγμή είπαμε ότι τα καφενεία τα ελληνικά τέρμα.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Συγκεκριμένες ερωτήσεις κάνω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ότι έχει να καταθέσει και να εισφέρει στην διαδικασία.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Αυτό θέλω να εισφέρετε στην διαδικασία. Συγκεκριμένα σας λέω ότι υπάρχει άποψη, μπορεί να υπάρξει άποψη ότι η ΛΕΑ υπήρξε, οι ενέργειες έγιναν αφού αποδεικνύουμε και με τα δημοσιεύματα αλλά ποιος μας λέει ότι ήταν ο Γιωτόπουλος; Ήταν κάποιος άλλος. Αυτό είναι το ερώτημα το οποίο το Δικαστήριο ερευνά και θέλω να απαντήσετε, γιατί ο Γιωτόπουλος και όχι κάποιος άλλος; Εξηγήστε το εσείς που το ζήσατε.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το απάντησα πριν. Τουλάχιστον για την συγκεκριμένη που δεν ήμουν εγώ στη Ελλάδα, που ήταν της Αμερικάνικης Πρεσβείας ήταν αυτός και μου το είπε μετά. Δεν είχε κανένα λόγο εμένα να με κοροϊδέψει. Δεν είχαμε τέτοιες ιστορίες. Επιπλέον να σας θυμίσω και κάτι άλλο. Αυτός είχε την ευθύνη της επιχείρησης και αυτός όρισε ότι θα γίνει τηλεφώνημα στην Αμερικάνικη Πρεσβεία για να μην υπάρξουν θύματα ανθρώπινα.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Πείτε τα για να καταλάβει το Δικαστήριο.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τα λέω.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Είχε την ευθύνη και όρισε ότι θα γίνει και το τηλεφώνημα.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Βεβαίως, έγινε τηλεφώνημα. Τηλεφωνήστε στην Πρεσβεία να δείτε αν έγιναν αυτά ή όχι και τα εφευρίσκουμε εμείς. Δηλαδή αυτή η αμφισβήτηση ότι όλα τα αμφισβητούμε να αποδειχθεί και από την άλλη μεριά είμαι και αποδεικτικό στοιχείο. Τί είδους αποδεικτικό στοιχείο είμαι εγώ;
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Εγώ πρέπει να σας ρωτήσω. Απαντήστε σε αυτό που σας ρωτώ. Πέστε μου το εξής, θα ήθελα να μου πείτε για τη Λ.Ε.Α. τότε που γινόντουσαν αυτές οι ενέργειες, είχαν βγει κάποιες προκηρύξεις. Όταν βγαίνανε οι προκηρύξεις πώς γινότανε ; Υπήρχε κάποιος που τις έγραφε τις προκηρύξεις και όλοι οι άλλοι απλώς τις διαβάζατε και συμφωνούσατε στο κείμενο. Μπορείτε να εξηγήσετε οι προκηρύξεις πώς γραφόντουσαν;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι κύριε δεν γινόταν αυτό το πράγμα θα ήταν και γελοίο. Υπήρχε ένας πυρήνας που είχε ένα συγκεκριμένο στόχο, τον οποίο π.χ. αυτό το στόχο, ήταν μέσα στην γραμμή της Οργάνωσης δηλαδή το άγαλμα του Μεταξά παραδείγματος χάρη, το άγαλμα του Μεταξά στην Κοκκινιά, αυτό δεν χρειαζόταν να συζητηθεί σε όλη την οργάνωση, ή αν πηγαίνανε αυτοί και βάζανε κάποιος άλλος πυρήνας, στο άγαλμα του Τρούμαν, πριν αρχίσει να φυλάσσεται, δεν χρειαζόταν να γίνει κάποια διεργασία, ήταν μέσα σε μια γραμμή μιας τέτοιας δυναμικής αντίστασης και προπαγάνδας.
Εάν υπήρχε κάτι άλλο, όπως αυτό της πρεσβείας που ήταν σοβαρότερο και ήταν σοβαρότερο γιατί μπαίνεις στου λύκου το στόμα, δεν είναι αστείο πράγμα, αυτό μπορεί να συζητείτο πιο ευρέως απ’ όλους. Αλλά υπήρχε μια στάση που ήταν η κλασική και δεν ήταν μόνο στη Λ.Ε.Α. αλλά σ’ όλες αυτές τις οργανώσεις της αντίστασης, υπήρχε μια βασική διαδικασία, ότι το πράγμα ερχόταν από την βάση την ίδια, την πολιτική γραμμή.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Γινόταν μια διαρκής διεργασία και συλλογική δραστηριότητα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για πείτε μου κ. Αναγνωστόπουλε, πόσους αντιστασιακούς είχατε γνωρίσει εκείνη την εποχή ως άτομα;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εννοείτε από μας ή και από άλλα άτομα;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γενικά, δεν θα μου αναφέρετε ονόματα, θα μου πείτε, δέκα, είκοσι, τριάντα, πενήντα άτομα.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ήταν διάφορα, πολλά άτομα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ξέρετε κανέναν απ’ αυτούς, μετά την δικτατορία να εμφανίστηκε με άλλο όνομα στη κοινωνία και να έκοψε τους δεσμούς με τους παλιούς; Η ερώτηση δεν είναι ανιχνευτική είναι οντολογική, αν έγινε ή δεν έγινε αυτό.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το δεύτερο σκέλος το έχω απαντήσει ήδη γιατί αφορά και εμένα. Δεν έκοψα τους δεσμούς, απλώς δεν είχα κανένα λόγο να τους δω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όχι ρωτάω για τον ίδιο. Δηλαδή βλέπουμε έναν άνθρωπο ο οποίος αλλάζει όνομα κλπ. Και ήταν στην αντίσταση. Ξέρετε κανέναν άλλον που να ήταν τότε στην αντίσταση κατά της δικτατορίας και να άλλαξε οριστικά το όνομά του. Αν ξέρετε, αν δεν ξέρετε δεν πειράζει.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Για να μπορούσα να απαντήσω, οντολογικά έπρεπε να συλληφθείς για να το ξέρω εγώ αυτό το πράγμα. Αυτό το έμαθα από τις εφημερίδες για τον κ. Γιωτόπουλο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πάντως δεν ξέρετε κανένα, που να τον βρήκατε στον δρόμο, και εκεί που τον ξέρατε ρε Κώστα, ρε Μήτσο, να τον βρήκατε στο δρόμο και να τον λένε Μιχάλη ή Ανδρέα; Αυτό ρωτάω, ξέρετε κανέναν έτσι, που να τον βρήκατε με άλλο όνομα στο δρόμο;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν είναι ανιχνευτικό αιτίων αυτή η ερώτηση, είναι οντολογική καθαρά, ή έγινε, ή δεν έγινε.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Βέβαια ερωτηθήκατε και από την άλλη πλευρά, αλλά ήθελα να μου εξηγήσετε το εξής. Καταθέσατε ότι χαθήκατε με τον κ. Γιωτόπουλο όλα αυτά τα χρόνια, είχατε χαθεί μόνο με τον κ. Γιωτόπουλο; Δηλαδή τον κ. Σκαρπαλέζο τον βλέπατε αυτά τα χρόνια και δεν βλέπατε τον κ. Γιωτόπουλο;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι, δεν τον είδα ποτέ τον Σκαρπαλέζο.
Κ.ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Υπήρχαν και άλλοι συναγωνιστές εκείνης της περιόδου που είχε τραβήξει ο καθένας το δρόμο του και την ζωή του και έχετε χαθεί;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πολλοί, πάμπολλοι.
Κ.ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Πείτε μερικά ονόματα εδώ στο Δικαστήριο?
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Να σας πω μια άλλη προσωπική ιστορία που μου συνέβη. Κάποια στιγμή σε ένα νησί, πρόπερσι, αντιπρόπερσι, συναντήθηκα με έναν άνθρωπο και μ’ αυτό τον άνθρωπο αρχίσαμε να κάνουμε παρέα, έτσι για μυστηριώδεις λόγους κολλήσαμε. Δεν ειπώθηκε όμως κανένα όνομα και ιδίως το δικό μου που είναι ένα όνομα που δεν συνηθίζεται. Και μετά τρεις μέρες, ήρθε ο άνθρωπος αυτός και μου λέει, για πες μου το όνομά σου, του λέω αυτό. Αυτός ο άνθρωπος είχα να τον δω 40 χρόνια και με είχε παντρέψει. Ζήτησα εγώ να τον δω μετά, αυτός είχε φύγει στον Καναδά και εγώ είχα πάει στο Παρίσι. Δεν ζήτησα, δεν ήταν λογικό δηλαδή αυτό ότι σημαίνει κάτι, ζήτησα να τον βρω, δεν ζήτησα να τον βρω.
Κ.ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Για πείτε μου κάτι άλλο για να το θυμηθούμε και θέλω να το περιγράψετε εσείς, από την Λ.Ε.Α. συνελήφθη κανείς ποτέ; Ήταν δηλαδή μια οργάνωση που κάποιος να έχει συλληφθεί, να έχει γίνει κάποιο δικαστήριο και να έχουν ακουστεί τα ονόματα; Στην 29 Μάη συλληφθήκανε κάποιοι και ακουστήκανε τα ονόματα. Στην Λ.Ε.Α. συνελήφθη ποτέ κανένας;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι κύριε, ήταν αυτό που μπορούμε να πούμε, επιτυχημένη οργάνωση. Κανείς δεν συλλήφθηκε, ευτυχώς δηλαδή, συνελήφθη αντίθετα από τους γάλλους βέβαια. Αυτό ήταν όμως μια άλλη ιστορία.
Κ.ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Υπήρξε κάποιο χτύπημα σε ένα σπίτι, το είπατε λίγο προηγουμένως αλλά να εξηγήσετε εδώ, που βρέθηκαν κάποια έγγραφα, ή υλικά της Λ.Ε.Α. εδώ στην Ελλάδα;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι δεν χτυπήθηκε το σπίτι, απλώς πήρε φωτιά κάτι υλικά τα οποία και μου φαίνεται ότι υπήρχαν κάποια υλικά, και μου φαίνεται ότι έγινε δυο φορές αυτό, την δεύτερη μάλιστα ήταν βιομηχανικά, ιδρώσαμε όπως λέγεται στη διάλεκτο, ανάψανε φωτιά και πήξανε στους καπνούς και σηκώθηκαν και έφυγαν.
Κ.ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Πού ήταν αυτό το σπίτι, αν ξέρετε, αν θυμάστε και πότε;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θυμάμαι πού ήταν και σε ποια γειτονιά ήταν?.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ορίστε ο κ. Ραχιώτης.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ας το καταθέσουμε και αυτό είναι ένα δημοσίευμα της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ που αναφέρεται στις πηγές της εποχής σε σχέση με αυτές?
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: «Λ.Ε.Α. και Λαός› τι ακριβώς είναι αυτό το πράγμα;
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: (Εκτός μικροφώνου)
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ξέρετε κύριε μάρτυς από ποια εφημερίδα είναι αυτό;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι, όχι, το είδα πριν.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Είναι ένα απόσπασμα εφημερίδας κύριε Πρόεδρε, που δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε από ποια εφημερίδα είναι αυτό.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πού να ξέρει και ο μάρτυρας, έλειπε, δεν ήταν εδώ στην Ελλάδα. Καταθέστε το και φέρτε το μήπως βρούμε κάποια άκρη.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Υπάρχει και ένα άλλο δημοσίευμα στο ΒΗΜΑ, στις 4.3.2003, αυτό το καταθέτουμε να αναγνωστεί και λέει για την βόμβα Πρετεντέρη.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: «?Η είδηση μεταδόθηκε από τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, σύμφωνα με το Ρόϊτερ, λόγου χάρη ισχυρή έκρηξη έγινε στα υπόγεια της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα Νίκος Κλείτσικας, ΠΑΚ, άγνωστα ντοκουμέντα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα 1968 – 74. Εκδόσεις ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ.› Αυτό το αναφέρει η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 8.3.2003.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Και παραπέμπει και σε άλλες βιβλιογραφικές παραπομπές για το ίδιο γεγονός.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για το ίδιο. «Στην ανακοίνωση που εξέδωσε σχετικά ο Λ.Ε.Α. και η οποία δημοσιεύθηκε στο εσωτερικό δελτίο της οργάνωσης τον Οκτώβριο του 1972 διαβάζω: Μαχητική ομάδα αγωνιστών μας χτύπησε σήμερα, το άντρο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα την Αμερικάνικη Πρεσβεία. Δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε σήμερα, ούτε στον τελευταίο έλληνα, ότι είναι αυτοί που ανά τον κόσμο ανεβάζουν δικτατορίες και Παπαδόπουλους ρουφάνε το αίμα των λαών και ξεπεράσανε σε εγκλήματα, μέχρι και αυτούς τους ναζί. Η πραγματική ανεξαρτησία και η λαϊκή εξουσία για τους λαούς του κόσμου, περνάνε αναγκαστικά από την συντριβή του ιμπεριαλισμού. ¶λλος τρόπος δεν υπάρχει.›
Ακολουθεί μια αναδρομή στις πιο πρόσφατες δυναμικές ενέργειες της Οργάνωσης. «όπως πέρσι τον Οκτώβρη υποδεχθήκαμε με τον τρόπο μας τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ ¶γκνιου, ανατινάζοντας δυο αμερικανικά στρατιωτικά αυτοκίνητα στην Γλυφάδα, όπως γιορτάσαμε τον περασμένο Απρίλη τα πεντάχρονα της στρατιωτικής δικτατορίας, ανατινάζοντας το άγαλμα του φασίστα Γιάννη Μεταξά, που έστησε η χούντα στη Κοκκινιά, σήμερα χρησιμοποιούμε το ίδιο μέσο για να εκφραστούμε σε ένα βασικό θεμελιακό θέμα, θέμα αρχών για τον λαό μας, το θέμα της εθνικής ανεξαρτησίας, της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης της χώρας μας. Η βόμβα στην πρεσβεία, αφιερώνεται στην μνήμη των αγωνιστών Τσικουρή και Αγγελώνη, που έχασαν την ζωή τους πριν δυο χρόνια, στον ίδιο χώρο σε ανάλογη πράξη. Το κείμενο δημοσιεύθηκε αυτούσιο μαζί με τα ντοκουμέντα της Λ.Ε.Α. στο κατά Μήτση Ελεύθερο Τύπος τις 25.8.2002. Στην ίδια ενέργεια αναφέρθηκε τέλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του προς την Κυρ. Ελευθεροτυπία, 17.11.2002 και ο δημοσιογράφος Ανδρέας Ζεμπίλας, αγωνιστής τότε του Λ.Ε.Α.? Και λέει για τον Πρετεντέρη και δεν μας ενδιαφέρουν αυτά.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δυο ερωτήσεις να κάνω στο μάρτυρα. Αναφερθήκατε σ’ αυτή την ανάκριση απ’ αυτό το βρετανό το όνομά του αυτό δεν είπατε, για να μην είναι ο αόρατος μυστικός πράκτορας που δεν έχει τίποτα.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Στον κ. Πρόεδρο.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Πείτε μας το όνομά του να το ακούσουμε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Νίκολας Φόστερ, Σύμβουλος πολιτικό τμήμα, οδός Πλουτάρχου 1 τηλέφωνο 8272615 , κλπ.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής γι’ αυτές τις συνομιλίες μ’ αυτό τον πράκτορα. Ποιος ήταν ο στόχος σας όλων των συναντήσεων; Ο στόχος ήταν να αντλήσει κάποια πληροφόρηση για σας, για τον Γιωτόπουλο; Να αντλήσει πληροφόρηση για την 17Ν; Εγώ αυτό δεν κατάλαβα τελικώς.
Εντάξει ερμηνεύεται αυτό όπως το ερμηνεύσατε ως ενέργεια, αλλά δεν καταλαβαίνω από την βρετανική πλευρά ποιος ήταν ο στόχος, από την άποψη την αστυνομική δηλαδή. Αυτό είναι ενός τύπου έρευνα, ανάκριση, όπως θέλετε πείτε το, τι στόχο είχε κατά την γνώμη σας;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κοιτάξτε το σύστημα μπορώ να πω ότι έχει δυο πλευρές. Το ένα είναι τι έγινε προσωπικά με μένα, που όπως λέτε ότι δεν καταλαβαίνετε, ούτε εγώ κατάλαβα. Γιατί αυτός ο άνθρωπος ήρθε και μου έκανε μια συζήτηση 4 ωρών, εντάξει δεν τον πέταξα από την πόρτα, χωρίς να ρωτήσει τίποτα. Το μόνο που έκανε είναι, να μου απαγγείλει την κατηγορία, αναφέροντας τον Γιωτόπουλο ότι είναι ο αρχηγός. Και μάλιστα δεν το ανέφερε από την πρώτη συνάντηση, γιατί είχα και δεύτερη συνάντηση εγώ.
Έκανε μια ολόκληρη διαδρομή από διάφορα τελείως άσχετα πράγματα και κατέληξε ότι, και εμείς ξέρουμε ποιος είναι ο αρχηγός αλλά και εσείς.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δηλαδή έκφραζε πεποίθηση και όχι έρευνα;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Έκφραζε πεποίθηση ολοκάθαρα τώρα βέβαια αυτό το πράγμα ως προς εμένα έγινε έτσι. Με άλλους δεν ξέρω πώς έγιναν, αλλά αυτό που ξέρω τώρα πολύ καλά, είναι ότι δεν έγινε με ένα και δυο και δέκα άτομα. Αυτό έγινε με εκατοντάδες άτομα. Ήδη ο πράκτορας δέχθηκε ότι είναι πάνω από 150 στις δυο πρεσβείες ή εκατό δεν θυμάμαι και από τις δυο πρεσβείες. Δηλαδή έγινε ένας ολόκληρος διωγμός κατ’ εμέ..
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ότι έχουν διερευνηθεί εκατό άτομα.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Βεβαίως και υπήρχαν και διάφορα παρακλάδια, δηλαδή εάν ήσαστε παντρεμένος ή χωρισμένος με την γυναίκα σας την παλιά και τέτοια. Εγώ νομίζω ότι αυτός ήταν ένας πρωτοφανής διωγμός τελείως αντισυνταγματικός.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Εντάξει αυτά τα είπαμε, εγώ ήθελα το στόχο της έρευνας ποιος ήταν. Κατάλαβα εντάξει?
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ποιο στόχο; Απλώς αυτοί ενοχοποιούσανε τον Γιωτόπουλο από τότε ως αρχηγό. Ποιο στόχο; Ξέρω εγώ τι άλλο στόχο είχανε; Είχανε στόχο ένα κυνήγι?
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Υπάρχουν δυο ενδεχόμενα. Ή έχω μια πεποίθηση και προσπαθώ να σας την περάσω με διάφορους τρόπους, ή ψάχνω να σχηματίσω μια πεποίθηση ή προσπαθώ να αντλήσω κάποια στοιχεία για να ενισχύσω μια πεποίθηση μια τρίτη εκδοχή.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Την δεύτερη φορά που εγώ ζήτησα να συναντηθώ μαζί του, τηλεφώνησα σ’ αυτά τα νούμερα, μάλιστα μου είχε βάλει και το προσωπικό του φαξ εκεί, μου μίλησε καθαρά για τον Γιωτόπουλο πια, για τον Αλέκο όχι για τον Γιωτόπουλο. Και εκεί πέρα την δεύτερη φορά άρχισε να μου κάνει ορισμένες ερωτήσεις, που εκείνη τη στιγμή εγώ σκέφθηκα ότι όλα αυτά είναι ανοησίες που μου λέει και μάλιστα το γράφω και στο βιβλίο, τόσο αφελείς είναι αυτοί οι άνθρωποι;
Αλλά σήμερα βλέπω ότι αυτές οι ερωτήσεις, έχουν σχέση μ’ όλη αυτή αν θέλετε την καμπάνια που πέρασε για τον Γιωτόπουλο στα μέσα. Δηλαδή ήταν αρχηγικός τύπος; Είχε αύρα; Έπειθε κάποιον εύκολα; Και οι οποίες ρωτήθηκαν και από εδώ περίπου. Δηλαδή μια συζήτηση, ότι θα του κάνουμε εμείς ένα ψυχολογικό προφίλ τέτοιο, που θα τον περάσουμε μετά στα μέσα, συλληφθεί δεν συλληφθεί. Δηλαδή δεν ήταν άσχετος όπως νόμιζα εγώ.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Σε τι γλώσσα γινόταν αυτή;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Στα Ελληνικά άπταιστα. Καλύτερα από τα δικά μου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θέλει κάτι να σας ρωτήσει ο κ. Γιωτόπουλος.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πες μου όταν σε πιάσανε στο Παρίσι οι γάλλοι στην ανάκριση, γιατί είπε χθες ο Σκαρπαλέζος ότι του δείξανε δυο φωτογραφίες. Εσένα ποιανού φωτογραφία σου δείξανε και κατάλαβες τι ψάχνανε;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι είχε κάνει λάθος ο Σκαρπαλέζος δεν θυμάται καλά. Εμένα μου δείξανε ένα πλαστό διαβατήριο δικό μου και βρέθηκα σε δεινή θέση, τώρα τι τους λες τώρα, αφού ήταν εμφανέστατο, πλαστογραφημένο δικό μου. Και ένα δικό σου, πλαστογραφημένο και αυτό με την δική σου φωτογραφία.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και στην τελευταία σελίδα τι είχε, τότε που βάζανε και βγάλανε συμπέρασμα αυτοί;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τι είχε, έγραφε όλο το νόμο και όλες τις ποινές?
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι δεν θυμάσαι καλά. Όταν περνάγαμε από εδώ πέρα, τι μας βάζανε στην τελευταία σελίδα και καταλάβανε αυτοί;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ποιοι αυτοί;
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Οι αστυνομικοί, όταν πέρναγες τα σύνορα την τελευταία στιγμή τη βάζανε;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σφραγίδα βάζανε.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τι σφραγίδα και τι λέγανε επάνω; Όταν περνάγαμε τα σύνορα εδώ της Ελλάδας;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Βάζανε είσοδο και έξοδο.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Στην προτελευταία σελίδα έβαζαν μια άλλη σφραγίδα το ξέχασες; Του αυτοκινήτου με το οποίο περνούσαμε.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: ¶μα πέρναγες ναι, ναι, δεν κατάλαβα, λέω τι άλλο βάζανε;
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και τι συμπέρασμα βγάζανε;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εκείνο τον καιρό όταν έβαζες ένα αυτοκίνητο σου βάζανε την σφραγίδα για να το βγάλεις, δηλαδή δεν μπορούσες να πας να περάσεις τα σύνορα, σου λέγανε έλα εδώ, πού είναι το αυτοκίνητο. Γινότανε τότε;
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και τι συμπέρασμα βγάλανε από αυτό; Γιατί μετά ότι εγώ είχα μεταφέρει υλικά κάτω.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι, ναι.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αυτό είναι λογικό να μην τα θυμάται, έχουν περάσει 30 χρόνια.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αυτό είναι γνωστό?
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και στη συνέχεια τι μου είπες; Συζητήσαμε και την περίπτωσή σου αν θα περάσεις στην παρανομία, συζητήσαμε για κανενός άλλου την περίπτωση;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εγώ θυμάμαι κ. Πρόεδρε στην τελευταία σελίδα, είχε τις ποινές αν πλαστογραφήσεις διαβατήριο, ότι πας 5 χρόνια χωρίς αναστολή, όταν με ρώτησε αυτό, πού να πάει το μυαλό μου τώρα σε άλλο; Λέω αυτό. Γιατί το άλλο το βάζανε στην προτελευταία σελίδα.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Για ποιου άλλου την περίπτωση συζητήσαμε στην οργάνωση, εκτός από την δική σου, για να πάρει μέτρα και να εξαφανιστεί, για ποιον άλλον; Είπες εσύ την περίπτωσή σου. Για ποιον άλλον;
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πες τα αυτά τα πράγματα, γιατί δεν τα ξέρει το Δικαστήριο αυτά τα πράγματα και αμφισβητούν τα πάντα.
Β. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όταν γίνει ένα χτύπημα αυτοί που θίγονται θα περάσουν στην παρανομία. Από την στιγμή όμως που εμένα με βγάλανε έξω, δεν θα περάσω στην παρανομία, αλλά ήταν τα δυο διαβατήρια τα οποία είχαν τακτοποιηθεί δηλαδή. Και αναγκαστικά εμείς οι δυο περάσαμε παρανομία για ένα διάστημα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Διακόπτουμε για μισή ώρα για το γεύμα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Επαναλαμβάνεται η συνεδρίαση που έχει διακοπεί.
Να προσέλθει η κα Τσάτσαρη. Είστε η κα Υπατία Βικτωρία Τσάτσαρη Μπορν του Βασιλείου, γεννηθήκατε στην Αθήνα κα κατοικείτε στο Κεφαλάρι και είστε μακετίστας.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θέλετε να ορκιστείτε ή διαβεβαιώνετε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Διαβεβαιώνω στην τιμή και στη συνείδησή μου ότι θα πω την αλήθεια.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ήρθατε να καταθέσετε για τον κ. Γιωτόπουλο. Θέλω να μας πείτε πως τον γνωρίσατε, πότε τον γνωρίσατε, τι άνθρωπος είναι και τι μπορείτε να προσθέσετε σε αυτή τη διαδικασία στην οποία κατηγορείται όπως ξέρετε για συμμετοχή σε μια Οργάνωση καθώς και για ηθική αυτουργία σε ένα σωρό εγκλήματα, κατοχή εκρηκτικών κλπ.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ έφτασα στη Γαλλία γύρω στο ’63 – ’64, όταν έφτασα, σχεδόν αμέσως γνώρισα τον Αλέκο δηλαδή από τα πρώτα πρόσωπα του περιβάλλοντός μου ήταν ο Αλέκος διότι ο αδελφός μου ήταν στην ΕΠΕΣ (Ένωση Ελλήνων Φοιτητών στο Παρίσι) και ασχολιόταν πολύ με αυτή την Ένωση και εγώ ήμουν η μικρή αδελφή που έμενε στο ίδιο σπίτι και ερχόταν ο Αλέκος και με τις ώρες συζητούσαν τι θα γράψουν για την εφημερίδα, τι έχουν να πουν κλπ.
¶ρα θα έλεγα ότι ο Αλέκος ήταν ένα πρόσωπο της καθημερινότητάς μου, τον έβλεπα σχεδόν κάθε μέρα και παρακολουθούσα. Μετά, με τα γεγονότα συνέχισα να παρακολουθώ, μετακόμισα, πήγα στο Saint Germain μετά από 3 χρόνια και εκεί και πάλι επειδή έβλεπα πολύ τους Έλληνες έβλεπα τον Αλέκο. Μάλιστα κάποια στιγμή αυτό το δωμάτιο που είχα στον 7ο όροφο στο 139 Saint Germain είχα δώσει τα κλειδιά στον τότε Πρόεδρο των Ελλήνων φοιτητών και το είχαν κάνει καταφύγιο για συζητήσεις. Εγώ δεν έμενα καν εκεί, είχα δανείσει το δωμάτιό μου για να μπορούν να συζητάνε. Αλλά δεν εγώ δεν ήμουν παρούσα στις συζητήσεις.
Μετά έφυγα από το Saint Germain, πήγα και κατοικούσα στη Rue Metlamper όπου και πάλι τον Αλέκο τον έβλεπα συνέχεια στον 3ο όροφο ήταν ο Δημήτρης Σκαρπαλέζος στο 4ο εγώ. Αρα θα έλεγα ότι από το ’63 – ’64 μέχρι και το ’70 που έφυγα, ο Αλέκος ήταν πάντα κάπου γύρω μου. Το ’70 πήγα στη Σενεγάλη και γύρισα ένα χρόνο μετά.
Όταν γύρισα δεν κατοικούσα πια στο Rue Metlamper αλλά επέστρεφα συχνά στο Rue Metlamper, δεν θυμάμαι πλέον ειλικρινά αν είδα τον Αλέκο και πόσες φορές. Γιατί πλέον είχα παντρευτεί.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Οπότε τελευταία φορά που βεβαιώνετε ότι τον είδατε ήταν το έτος;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Μέχρι το ’70 σίγουρα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Έκτοτε δεν τον ξαναείδατε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ναι όπως πολλοί από εμάς δεν τον ξανάδαμε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Έκτοτε πότε τον είδατε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν τον ξαναείδα. Αλλά πάντα μου έμεινε στο μυαλό και μάλιστα πριν ενάμιση – δυο χρόνια που περπατούσα στη Rue Metlamper είδα το Δημήτρη Σκαρπαλέζο και από τα πρώτα που είπα ήταν «Τι νέα από τον Αλέκο;›. Αλλά το ίδιο έλεγα και για άλλους. Δεν είναι μόνο ο Αλέκος. Υπάρχουν άτομα που είναι στην Αθήνα και δεν τα έχω ξαναδεί. Πάντα ζητάμε νέα από αγαπητά πρόσωπα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και εγώ το ίδιο. Όλοι μας. Ξέρετε, κατηγορείται για ορισμένα πράγματα, τι μπορείτε να μας πείτε εσείς για να διευκολύνετε εδώ τη διαδικασία.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Πριν ένα χρόνο όταν όλη αυτή η ιστορία βγήκε στη δημοσιότητα ομολογουμένως τα είχα χάσει, δηλαδή να λένε για αρχηγό της 17Ν και να λέγεται το όνομα του Αλέκου, εγώ πάγωσα. Δεν υπήρχε τρόπος δηλαδή να το διανοηθώ. Τότε, έπαθα τηλεορασιο-μανία, δηλαδή επί 2 μήνες κόλλησα στο κουτί. Ήθελα να καταλάβω πως είναι δυνατό ένα άτομο που το γνώριζα, τον ήξερα καλά, δεν μπορούσε το ένα ταυτιστεί με το άλλο.
Έφτασα σε σημείο να λέω «ενδεχομένως να είναι δυνατό, αλλά τότε πως;›. Η μόνη μου εξήγηση είναι ότι τρελάθηκε. Δεν μπορεί ο άνθρωπος που έβλεπα τόσα χρόνια, που τον είδα να συζητά, τον είδα να διαφωνεί, δεν μπορούσε, δεν ήταν δυνατό. Ο άνθρωπος μπορεί να αλλάξει. Αλλά όταν λέμε ότι κάποιος αλλάζει, εξελίσσεται. Δεν μπορεί να αλλάξει και 180 μοίρες ένας άνθρωπος και ενός μηνών. Εγώ αυτό το πράγμα είχα μέσα μου. Ακόμη και σήμερα όσο και να το βάζω κάτω, δεν είναι ο ίδιος ο Αλέκος. Μπορεί ένας άνθρωπος να γίνει το αρνητικό του εαυτού του; Πως; Δεν μπορεί να γίνει το αντίθετο.
Μπορεί να εξελιχθεί, μπορεί με τα χρόνια –και το έχουμε δει γύρω μας- μερικοί να έχουν εξελιχθεί άσχημα, αλλά με το χρόνο και η εξέλιξη έχει λόγο ή μπορεί να είναι η ανθρώπινη ματαιότητα, η ανθρώπινη φιλοδοξία, ή μπορεί να είναι η αγάπη του χρήματος. Εγώ έχω δει ανθρώπους που ήταν υποτίθεται σωστοί, οι οποίοι τρώνε φακελάκια και κάνουν βίλες. Υπάρχον τέτοιοι. Αλλά υπάρχει αιτία. Εκεί δεν τη βρίσκω, εγώ τουλάχιστον. Μακάρι να μου δοθεί εξήγηση.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Την αναζητείτε πάντως την αιτία στη γνωριμία σας μέχρι το ’70 και δεν τη βρίσκετε.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ωραία. Εγώ επειδή κατά καιρούς είμαι στην Ελλάδα και κατά καιρούς στη Γαλλία, δεν είμαι ενήμερη στις λεπτομέρειες καθόλου. Αλλά αυτό που εγώ εννοώ είναι ότι ένας άνθρωπος που έχει πιστεύω, ένας άνθρωπος που πάντα αποδείχθηκε τίμιος, ειλικρινής. Θυμάμαι σαν φοιτητές δεν είχε πολλά λεφτά ο Αλέκος, ποτέ δεν επωφελήθηκε, ποτέ δεν πήρε σε φοιτητικό εστιατόριο για να φάει χωρίς να μου το δώσει πίσω. Ποτέ δεν έχανε το χρόνο του στα καφενεία, ήταν σεμνός, είχε μια ειλικρίνεια, είχε μια λεβεντιά. Πώς να σας εξηγήσω; Τον σεβόμουν γι αυτό που ήταν. Δεν μπορεί ένας τέτοιος άνθρωπος να γίνει το αντίθετο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αυτοί που ήταν μέσα στη 17Ν ήταν άτιμοι;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Όχι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λέτε ότι ένας που είναι τίμιος και καλός δεν μπορεί να είναι. Διότι ένας που δεν πιστεύει γι’ αυτό τον λόγο και επειδή είναι τίμιος και ειλικρινής αποκλείεται να είναι στην Οργάνωση.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Μην με ρωτάτε για τη 17Ν. Εγώ δεν μπορώ να μπω σε αυτή τη λογική.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή κάποιος εδώ ήρθε και είπε «Είναι ο Μήτσος ο δικός μου› για κάποιον από εδώ, ο οποίος ομολογεί, λέει ότι «Εγώ αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη, τη συμμετοχή μου. Εγώ ήμουν στην Οργάνωση›. Αυτός είναι ο Μήτσος για τον οποίο αν δεν το είπε ο μάρτυρας έτσι και «Δεν το ομολογούσε εγώ αποκλείεται να δεχόμουν ότι ο Μήτσος θα ήταν μέσα στην Οργάνωση›. Βλέπετε λοιπόν ότι κι έναν άνθρωπο που τον ξέρω πριν από 30 χρόνια τέτοια βεβαιότητα; Ξέρετε, είναι μεγάλο πράγμα η βεβαιότητα.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν μπορώ να απαντήσω ακριβώς σε αυτό που μου λέτε, διότι δεν το καταλαβαίνω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εννοείτε ότι δεν εγώ δεν μπορώ να το πιστέψω διότι τον ήξερα το ’70.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ δεν μιλώ για 17Ν δεν τη γνωρίζω, δεν είχα συντρόφους από τη 17Ν. Εγώ ξέρω αυτούς που ήταν στο Παρίσι που έκανα μια αντίσταση στην οποία εγώ παρακολουθούσα επειδή βοηθούσα κατά καιρούς σε μικροπράγματα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κυρία μου κατά της δικτατορίας είναι τίτλοι τιμής. Εκείνοι που δεν έκαναν αντίσταση πρέπει κάτι να έχουν και να λένε «Κάτι χρωστάω›.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ γνώριζα τον Αλέκο, το Δημήτρη Σκαρπαλέζο, αυτούς έβλεπα. Όλοι είναι συνεπέστατοι άνθρωποι, δεν με απογοήτευσε κανένας τους.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ήρθαν εδώ και τα είπαν αυτά.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Και όλοι τους έχουν και κάποια σημαντική θέση σήμερα. Αυτός που δεν έχει σημαντική θέση είναι ο Αλέκος.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Είπατε ότι γνωρίσατε στο Παρίσι τον κ. Γιωτόπουλο το ’64. Μετά;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ έφυγα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν τον ξαναείδατε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Έφυγα. Δεν τον είδα επειδή βγήκα από όλους τους ελληνικούς κύκλους και αυτό έχει σημασία.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ξανακούσατε μετά το ’70;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Όχι δεν είχα νέα του. Πάντως ρωτούσα πάντα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τι σας έλεγαν;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Έβλεπα το Μάκη Καβουριάρη. «Τι κάνει ο τάδε; Τι κάνει ο Αλέξης› απαντούσε «Τον Αλέκο τον έχασα›, «Δεν τον έχεις δει;›, «Όχι›, λέω «Ποιος τον έχει δει; Αν κάποιος τον είδε δώστε μου νέα του›.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν τον είχε δει κανένας;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν έφτασε στα αυτιά μου να μου πεί «Ναι τον είδα και σου στέλνει χαιρετίσματα›. Δεν συνέβη αυτό.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δηλαδή από το ’70 δεν τον είχε δει κανένας;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ναι.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν σκεφτήκατε τι να έγινε αυτός ο άνθρωπος;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Βεβαίως. Το σκέφτηκα πάρα πολύ.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν σκεφτήκατε μήπως έχει πεθάνει;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Πάρα πολύ το σκέφτηκα και το σκέφτηκα ακόμη παραπάνω εδώ και ένα χρόνο όταν κόλλησα στο στραβοκούτι και κοιτούσα τηλεόραση και έλεγα «Που ήταν;› . Δεν λεώ το «που› αλλά λέω και το «γιατί›.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Για πείτε μου.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Το σκέφτηκα, το ξανασκέφτηκα και είχα διάφορες εξηγήσεις οι οποίες με έχουν ικανοποιήσει σε μεγάλο σημείο. Να τα πάρουμε ένα – ένα.
Γιατί δεν γύρισε ανοιχτά στην Ελλάδα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πως το ξέρετε ότι δεν γύρισε ανοιχτά;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Γιατί ο ένας έγινε Υπουργός, ο άλλος πήγε στο Πανεπιστήμιο?
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Σας λέω για τον κ. Γιωτόπουλο.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν εμφανίστηκε πουθενά επίσημα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Γιατί δεν εμφανίστηκε.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Για εμένα, όταν ο τάδε ένα μήνα πριν από τις εξετάσεις εξαφανιζόταν και μελετούσε και πετύχαινε στις εξετάσεις, ο άλλος πήρε το ντοκτορά, ο τρίτος έκανε τη διατριβή του και ο Αλέκος δεν έκανε τίποτα και μάλιστα είχα μαλώσει με αυτόν. Είχα μαλώσει με τον Αλέκο –το θυμάμαι σαν να ήταν χτες- και μαλώσαμε αγρίως γιατί μια μέρα του λέω «Αλέκο τι γίνεται, έχουμε travaux pratiques›. Στο Πανεπιστήμιο στη Γαλλία υπάρχουν τα κύρια μαθήματα που είναι από τις 9 μέχρι τις 12 που δεν είναι υποχρεωτικά, αλλά υπάρχει υποχρεωτική παρουσία ή 2 φορές την εβδομάδα 2 απογεύματα, ή μια φορά στις 15, ή και μια φορά το μήνα εάν εργάζεται και έχει ειδική άδεια.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εργαζόταν ο κ. Γιωτόπουλος;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Να σας απαντήσω στην προηγούμενη ερώτησή σας;
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ναι.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ο Αλέκος κάποια στιγμή μου είπε «Δεν πάω στα travaux pratiques› και όταν μου το είπε, τον μάλωσα. Του λέω «βρε Αλέκο αν δεν πας δεν θα μπορείς να δώσεις εξετάσεις. Είσαι απαράδεκτος› μου λέει «Μα δεν προφταίνουμε› είχε πέσει η δικτατορία τότε οπότε δεν πρόφταινε. Είχε έρθει η δικτατορία και είχε αφοσιωθεί απολύτως στην αντίσταση.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Γι’ αυτό άφησε τις σπουδές του;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ναι. Κατά τη γνώμη μου 100%.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πως ζούσε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ από ότι ξέρω και δεν του έκανα πολλές ερωτήσεις γιατί δεν ήθελα να τον θίξω, είχε ελάχιστα λεφτά. Ένα καιρό ήταν στο Cite Universitaire εκεί από ό,τι ξέρω έκανε ό,τι μπορούσε διότι υπήρχε ένας Γεωργίτσης, Γεωργιάδης δεν ξέρω πως λεγόταν, ο οποίος από ότι ξέρω βοηθούσε πολύ, δηλαδή μπορούσε να πει σε ένα φοιτητή «Κάνε το θυρωρό τα τάδε βράδια και δεν θα πληρώσεις δωμάτια› βολεύονταν τα πράγματα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Κουπόνια είχαν τότε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Φοιτητικά ναι του δάνειζα. Φοιτητικό κουπόνι για να φάει.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Μάζευαν λεφτά από τον κόσμο για την αντίσταση;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Όχι βέβαια. Τι σχέση αυτό με το κουπόνι; Αυτό είναι για να πας να φας.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Οι Κούρδοι στην Ελλάδα βγαίνουν κανονικά και πουλάνε για τον αγώνα. Βγαίνουν στο δρόμο, τους βλέπετε εσείς κι εγώ και τους δίνουμε ένα ποσό για το περιοδικό στο οποίο μέσα είναι και κάποιο βοήθημα για τον αγώνα που κάνουν. Μήπως συνέβαινε και στο Παρίσι;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Όχι δεν ήταν έτσι. Εγώ δεν το έζησα έτσι. Μου φαίνεται από άλλο παραμύθι αυτό που μου λέτε τώρα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν ξέρει κ. Εισαγγελεύς, είπε όχι.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Αυτό που σας λέω είναι ότι ο φοιτητής είχε ευκολίες εστίας, ευκολίες φαγητού και εγώ για να έχω λεφτά να φάω, αγόραζα?
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τα είπε αυτά κ. Εισαγγελεύς.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Επειδή μου κάνετε μια ερώτηση που δεν έχει σχέση γι αυτό δεν καταλαβαίνω.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Είπατε αυτά που είπατε για τον κ. Γιωτόπουλο. Είπατε κάτι όμως: αυτά τα χρόνια τι έκανε; Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας ξέρετε τι έγινε στην Ελλάδα;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν απάντησα όμως στην προηγούμενη ερώτηση.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Όταν αποκαταστάθηκε η δημοκρατία στην Ελλάδα ξέρετε τι έγινε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Τι έγινε; Έφτασαν όλες οι παρέες μαζί μπουλούκι.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ο κ. Γιωτόπουλος γιατί δεν βγήκε να πει «Εγώ έχασα τις σπουδές μου αγωνιζόμενος εναντίον της Χούντας› και κρύφτηκε πίσω από ένα ψεύτικο όνομα;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Έχω δύο εξηγήσεις για τον εαυτό μου αφού βασανίστηκα να καταλάβω, με ενδιέφερε να καταλάβω. Για εμένα υπάρχει μια εξήγηση: ανθρώπινη η οποία δεν ξέρω και τι αξίζει αλλά να την πω. Ο Μάκης ενώ έφτασε και δεν ήξερε καθόλου γαλλικά πήρε ντοκτορά, ο Βένιος έκανε τις σπουδές του μέχρι το τέλος μια χαρά, όλοι τους έκαναν. Ο Αλέκος δεν πέρασε, παράτησε κάποια στιγμή τη Σχολή, σε μια στιγμή που δεν μπόρεσε να επανέλθει, διότι δεν είχε καθόλου τον χρόνο. Εκείνος έμεινε δευτεροετής. Εκεί τον άφησα τον Αλέκο στο Πανεπιστήμιο.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Μετά το ’74 σας λέω.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Μετά το ’74 αν δεν επέστρεψε στη Σχολή δεν είχε κανένα δίπλωμα που να μπορέσει να έρθει εδώ.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πήγε στη Σχολή;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Ήταν ο Αλέκος.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: (Εκτός μικροφώνου)
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Με μπερδεύετε!
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Εισαγγελεύς νομίζω ότι έχει απαντήσει ότι μετά το ’70 δεν τον είδε, ούτε και άκουσε γι’ αυτόν.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Αλλά εγώ σας λέω πως εξήγησα στον εαυτό μου, την επιστροφή που έκαναν οι άλλοι και δεν έκανε ο Αλέκος. Ο Αλέκος πρώτον είχε μείνει στην παρανομία, δεύτερον ο Αλέκος δεν μπορούσε να έρθει και να κατακτήσει θέση με απαιτήσεις διότι δεν είχε πάρει δίπλωμα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Είχε ψεύτικο όνομα.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Μα δεν είχε σχέση το ψεύτικο όνομα τα διπλώματα. Μην τα μπερδεύουμε Το ψεύτικο όνομα είχε σχέση το ότι κάποια στιγμή πρώτον το ξεκίνημα δεν είχε κάνει στρατιωτικό όπως πολλοί άλλοι, δεύτερον αν πράγματι έβαλε μια βόμβα στην αμερικάνικη Πρεσβεία? Εγώ αν είχα βάλει βόμβα δεν θα είχα πάλι το όνομά μου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Μαρκής έχει τον λόγο.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Ποιος ήξερε ότι ο κ. Γιωτόπουλος έχει τη βόμβα;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ δεν το ήξερα τότε. Εγώ το άκουσα πολύ μετά.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Ελπίζω ότι οι μόνοι που το ήξεραν θα ήταν οι άνθρωποι που θα ήταν μαζί του.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Βεβαίως. Αλλά αυτό που θέλω να πω είναι πως εξηγώ εκ των υστέρων το γιατί ο Αλέκος δεν εμφανίστηκε.
Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: (Εκτός μικροφώνου) Η Ελληνική Αστυνομία.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Εγώ ξέρω εκ των υστέρων πως εξηγώ στον εαυτό μου το ότι ο Αλέκος δεν έγινε κάτι. Ο Γιάννης Σιταράκης έβαλε βόμβα στο Σύνταγμα και μετά ήταν στην ΕΡΤ και δουλεύαμε μαζί.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Έχω την εντύπωση ότι την εικόνα που προσπαθείτε να δώσετε -και θα έλεγα γενικά οι μάρτυρες, δεν το λέω μόνο σε εσάς επ’ ευκαιρία το λέω- είναι ότι ο κ. Γιωτόπουλος είναι σαν κάποιους Γιαπωνέζους που ανακαλύπτουν σε κάποια νησιά του Ειρηνικού που νομίζουν ότι συνεχίζεται ο πόλεμος.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Προς Θεού! Μην το βάζετε σε αυτό το επίπεδο. Αλίμονο αν σκέφτομαι έτσι.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Τότε;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Με θεωρείτε τι; Τότε τι με ρωτάτε; Εγώ ήρθα γιατί πιστεύω σε πέντε πράγματα?
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Αν κατάλαβα πριν από λίγο δώσατε μια ψυχολογική εξήγηση για ποιο λόγο δεν βγήκε ξανά, ότι ντρεπόταν γιατί όλοι οι άλλοι πέτυχαν και αυτός δεν πέτυχε.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Πρώτα από όλα γιατί δεν ήταν επίκαιρο πρόσωπο ο Γιωτόπουλος στα Πανεπιστήμια δεξιά ή αριστερά. Δεν είχε διπλώματα. Γιατί δεν είχε ταυτότητα. Γιατί δεν είχε ταυτότητα;
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Πραγματικά μας προβληματίζει αυτό το πράγμα, ότι γιατί ένας άνθρωπος μετά τη μεταπολίτευση όταν όλοι όσοι ήσασταν στο εξωτερικό σπεύσατε να γυρίσετε, όσοι δεν μπορέσατε να κάνετε μια καριέρα -γιατί αρκετοί από εσάς κάνατε καριέρα στο εξωτερικό και παραμείνατε- η επιλογή σας ήταν διαφορετική, ήρθατε στην Ελλάδα, μπήκατε μέσα στο παιχνίδι ή δεν μπήκατε μέσα στο παιχνίδι, με τα στοιχεία της ταυτότητάς σας χωρίς να κρύβεστε από κανένα και συνεχίζετε τη ζωή σας.
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Δεν είχα βάλει βόμβα εγώ στην αμερικάνικη Πρεσβεία. Αν είχα βάλει εγώ βόμβα θα έτρεμα για όλη μου τη ζωή. Με συγχωρείτε, πόσοι έβαλαν βόμβα;
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Ξέρω εγώ;
Υ. – Β. ΤΣΑΤΣΑΡΗ – ΜΠΟΡΝ: Αν πράγματι μπήκε αυτή η βόμβα που από ότι ακούω έχει μπει, είναι ένα στοιχείο αρκετό για να μείνει κανείς στη θέση του.