Κόσμος
Τρίτη, 29 Ιουλίου 2003 14:54

Ο ηγέτης και ο τεχνοκράτης

«Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Ο Γιάσερ Αραφάτ ήταν και παραμένει ο μοναδικός ηγέτης που είναι σε θέση να διοικεί τους Παλαιστινίους. Ο Αμπού Μάζεν είναι μια δευτερεύουσα φυσιογνωμία, χωρίς λαϊκή απήχηση», υποστηρίζει ο Ντάνι Ρούμπινσταϊν, εξέχων δημοσιογράφος της ισραηλινής εφημερίδας «Χααρέτζ» και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τα παλαιστινιακά πράγματα.

Ο ισραηλινός δημοσιογράφος λέει στην «Corriere della Sera» ότι ο Αραφάτ είναι ο άνθρωπος που έχει δώσει ψυχή και σώμα στην παλαιστινιακή υπόθεση. Στην πραγματικότητα δεν έχει ιδιωτική ζωή, είναι δοσμένος στη δουλειά του 24 ώρες το 24ωρο.

Ο Αμπού Μάζεν, αντίθετα, είναι ένας γενναίος ηγέτης, που έχει όμως οικογένεια, διατηρεί μια ανεξάρτητη εμπορική δραστηριότητα στην Ντόχα, και εννοεί να έχει ιδιωτική ζωή. Πριν από μερικά χρόνια, όταν πέθανε ο γιος του από καρδιακή προσβολή, ήθελε να εγκαταλείψει τη δημόσια ζωή. Αυτός που επέμεινε να παραμείνει στην ενεργό ζωή ήταν ο ίδιος ο Αραφάτ. Οι δύο άνδρες έχουν πολύ στενές σχέσεις, σχέσεις σχεδόν οικογενειακές, σε σημείο που το 1993 ο Αμπού Μάζεν έπεισε τον Αραφάτ να μην πάρει τη σύζυγό του στις τελετές για την ειρηνευτική συμφωνία με τον Γιτζάκ Ράμπιν, στην Ουάσινγκτον, επειδή θεωρούσε ότι η Σούχα δεν βρισκόταν στο ύψος των περιστάσεων.

Σε ό,τι αφορά το ταξίδι του παλαιστίνιου πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον, συνεχίζει ο Ρούμπινσταϊν, υπήρξαν ορισμένα σημεία στα οποία συμφώνησε με τον Αραφάτ. Πρώτα απ' όλα να ζητηθεί η απελευθέρωση δεκάδων παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ, κάτι που μοιάζει με το έργο του Σίσυφου, αφού τις τελευταίες ημέρες ο Αριέλ Σαρόν συνέλαβε περίπου 100 Παλαιστίνιους για να τους χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί στις επόμενες συνομιλίες.

Το δεύτερο σημείο που ζήτησαν οι Παλαιστίνιοι από τον πρόεδρο Μπους ήταν να αποχωρήσει το Ισραήλ από τις ζώνες της Δυτικής Οχθης και της Γάζας που έχει καταλάβει από το φθινόπωρο του 2000.

Ο Αμπού Μάζεν ζήτησε επίσης να «παγώσει» η οικοδόμηση εβραϊκών οικισμών στα κατεχόμενα εδάφη, να σταματήσει η κατασκευή του τείχους γύρω από τις παλαιστινιακές περιοχές και να διακοπεί η πολιορκία του Αραφάτ στη Ραμάλα.

Η αποπομπή του Αραφάτ και η αντικατάστασή του από τον Αμπού Μάζεν είναι ένα γελοίο σχέδιο, τονίζει ο Ρούμπινσταϊν. Χωρίς τον Αραφάτ, ο Αμπού Μάζεν είναι πολιτικά ανύπαρκτος. Αυτή τη στιγμή, ο Αραφάτ έχει ανάγκη τον Αμπού Μάζεν για να μπορεί να διαπραγματεύεται με τους Αμερικανούς, με το Ισραήλ και με ένα τμήμα της διεθνούς κοινότητας. Ο παλαιστίνιος πρωθυπουργός δεν έχει όμως κανένα χάρισμα, και επιπλέον έχει κατηγορηθεί από τους συμπατριώτες του ότι είναι πιόνι της Ουάσινγκτον. Κινδυνεύει έτσι να δεχθεί μια μέρα επίθεση από το πλήθος, όπως συνέβη πριν από λίγες ημέρες στη Ραμάλα με τον μετριοπαθή διανοούμενο Χαλίλ Σικάκι. Η απουσία λαϊκής απήχησης τον εμποδίζει να διαπραγματευθεί με ανεξάρτητο τρόπο με τους εξτρεμιστές της Χαμάς και της Τζιχάντ.

Ο Αμπού Μάζεν δεν είναι λοιπόν παρά ένας εκτελεστής, ένας εκπρόσωπος, ένας πρεσβευτής στην καλύτερη περίπτωση; «Θα τον χαρακτήριζα ένα σημαντικό διπλωμάτη, έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο, έναν τεχνοκράτη που αγαπά την τάξη. Κι αυτό, παρόλο που η ανάμιξή του στην παλαιστινιακή υπόθεση ξεκινά από πολύ νωρίς, από το 1948, όταν σε ηλικία 13 ετών αναγκάστηκε να διαφύγει με την οικογένειά του από τη Γαλιλαία και να γίνει πρόσφυγας στη Συρία και στο Λίβανο. Το 1961, μαζί με τον Αραφάτ και ορισμένα ακόμη θρυλικά πρόσωπα της παλαιστινιακής υπόθεσης όπως ο Αμπού Τζιχάντ, εντάσσεται στη Φατάχ, που είχε ιδρυθεί δύο χρόνια νωρίτερα. Και τρία χρόνια αργότερα, γίνεται ιδρυτικό στέλεχος της ΟΑΠ. Η ανάμιξή του όμως ήταν πάντα part time, αφού αφιέρωνε μεγάλο μέρος της ενέργειάς του στις οικονομικές και εμπορικές δραστηριότητές του στο Κατάρ. Στην Ντόχα έκανε περιουσία, μια εποχή μάλιστα ήταν σύμβουλος του καθεστώτος».

Αυτό που θα ήθελε ο Αμπού Μάζεν, καταλήγει ο Ντάνι Ρούμπινσταϊν, είναι μια λευκή ιντιφάντα, δηλαδή μια μη βίαιη εξέγερση κατά της κατοχής. Μαζί με ορισμένους ακόμη διανοούμενους, έχει αντιληφθεί ότι η βία και οι επιθέσεις της τελευταίας τριετίας έχουν οδηγήσει στην επιδείνωση της κατάστασης των Παλαιστινίων. Ο Σαρόν είναι πιο δυνατός από ποτέ και οι εβραϊκοί οικισμοί εξακολουθούν να καταπατούν την αραβική γη. Ο Αμπού Μάζεν θα ήθελε να επιστρέψει στην εξέγερση με τις πέτρες, που είχε χαρακτηρίσει τις πρώτες φάσεις της ιντιφάντα, την περίοδο 1987-88. Από μόνος του, όμως, δεν μπορεί να κάνει τίποτα.

Πηγές: Corriere della Sera, ΑΠΕ