Απευθυνόμενος την περασμένη Τρίτη στην Αμερικανική Λεγεώνα, τη μεγαλύτερη οργάνωση αμερικανών βετεράνων πολέμου, ο πρόεδρος Μπους δήλωσε ότι «η επίθεση στο Ιράκ συνεχίζεται» και ότι «δεν θα υπάρξει υποχώρηση στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας».
Ορισμένοι από τους βετεράνους που ήταν παρόντες είχαν πιθανότατα ξανακούσει τέτοιες διακηρύξεις. Ο Μπους ακουγόταν σαν τον διοικητή ενός τάγματος που προσπαθεί να ανυψώσει το ηθικό των εξαντλημένων στρατιωτών του.
Τις τελευταίες ημέρες, αμερικανοί πολιτικοί όλων των πεποιθήσεων προειδοποιούν ότι οι 150.000 αμερικανοί και βρετανοί στρατιώτες που βρίσκονται στο Ιράκ δεν είναι αρκετοί. Ο δημοκρατικός γερουσιαστής Τζόζεφ Μπάιντεν δηλώνει ότι χρειάζονται άλλοι 50.000 στρατιώτες, αλλά ότι η κυβέρνηση δεν θα το παραδεχθεί ποτέ. Ο γερουσιαστής Τζον Μακ Κέιν ζητάει τουλάχιστον άλλη μια μεραρχία.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου περιέπλεξε τα πράγματα ακόμη περισσότερο εκτιμώντας ότι το έλλειμμα θα φτάσει το 2004 στο ύψος-ρεκόρ των 480 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι υπολογισμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν τα έξοδα για το Ιράκ, όπου οι επιχειρήσεις κοστίζουν περί τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα.
Ο αμερικανός πρόεδρος θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποφύγει να ζητήσει από τους ψηφοφόρους επιπλέον στρατιώτες και επιπλέον χρήματα σε μια προεκλογική χρονιά. Αυτό που θα επιδιώξει, γράφει ο Κρίστοφερ Κάλνγουελ στους «Financial Times» είναι να αποσπάσει την επικύρωση της κατοχής του Ιράκ από τα Ηνωμένα Εθνη. Με τον τρόπο αυτό, θα μειωθεί η πίεση που ασκεί η εγχώρια κοινή γνώμη σε χώρες όπως η Ινδία, η Τουρκία, το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, και θα ανοίξει ο δρόμος για να λάβουν οι χώρες αυτές μέρος στις ειρηνευτικές δυνάμεις. Οπως είπε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Ρίτσαρντ Αρμιτάτζ, θα υπάρξει έτσι «μια πολυεθνική δύναμη υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών, αλλά υπό αμερικανό διοικητή».
Αυτό ακριβώς θέλουν και οι αμερικανοί ψηφοφόροι. Το 71% επιθυμούν ένα μεγαλύτερο ρόλο του ΟΗΕ στο Ιράκ, πιστεύουν όμως ότι η χώρα τους πρέπει να κάνει κουμάντο. Τόσο ο υπουργός Αμύνης Ντόναλντ Ράμσφελντ όσο και ο διοικητής στο Ιράκ Πολ Μπρέμερ έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο οι αμερικανοί στρατιώτες να υπηρετούν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.
Η διευθέτηση αυτή, όμως, δεν είναι ρεαλιστική. Οι Ευρωπαίοι, που στην πλειοψηφία τους τάχθηκαν εναντίον του πολέμου, θέτουν ως προϋπόθεση για ένα ψήφισμα τη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων. Ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ ντε Βιλπέν δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ότι αυτό που χρειάζεται είναι μια «πραγματική πολυεθνική δύναμη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ». Ολα δείχνουν ότι θα υπάρξει μια νέα αμερικανο-γαλλική σύγκρουση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με τη Βρετανία αυτή τη φορά στο περιθώριο λόγω της υπόθεσης Κέλι.
Είναι μια επικίνδυνη στιγμή για την κυβέρνηση Μπους, που πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στους πολεμικούς της στόχους και στη θέση που έχει στον κόσμο.
Οι Δημοκρατικοί αντίπαλοι του Μπους επιθυμούν έναν ισχυρότερο ρόλο του ΟΗΕ στο Ιράκ και, σε περίπτωση που αναλάβουν την εξουσία το 2004, είναι βέβαιο ότι θα τόν επιδιώξουν. Κατά παράδοξο τρόπο, αυτό είναι και η μόνη λύση που θα ωφελούσε εκλογικά τον Μπους και τους Ρεπουμπλικανούς. Αν δεν αποσπάσει την έγκριση των Ηνωμένων Εθνών, ο Μπους θα βρεθεί σε μια εκλογικά επικίνδυνη θέση. Θα μπορούσε να μεταφέρει στρατεύματα στο Ιράκ από άλλες ζώνες κινδύνου. Θα μπορούσε να στρατολογήσει επιπλέον άνδρες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα είχε εναντίον του την αμερικανική κοινή γνώμη. Μια νέα δημοσκόπηση του ABC δείχνει ότι το ποσοστό των Αμερικανών που εγκρίνουν τις επιχειρήσεις στο Ιράκ έχει μειωθεί από 75% τον περασμένο Απρίλιο σε 56% σήμερα. Τα τρία τέταρτα των Αμερικανών, όμως, εξακολουθούν να συμφωνούν με την παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ, έστω κι αν υπάρχουν απώλειες. Θα συνεχίσει να υποστηρίζει για πολύ ο αμερικανικός λαός τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας; Πιθανότατα ναι. Η κυβέρνηση Μπους, όμως, εμφανίζεται απρόθυμη να το ρισκάρει.
Πηγές: Financial Times, ΑΠΕ