Εχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από τότε που η Διάσκεψη για την Παγκόσμια Εκπαίδευση ξεκίνησε τις εργασίες της στο Ντακάρ με πρωτοβουλία της ΟΥΝΕΣΚΟ.
O πρώτος στόχος που ετέθη δέσμευσε τη διεθνή κοινότητα να «εξασφαλίσει ότι έως το 2015 όλα τα παιδιά θα έχουν πρόσβαση σε πλήρη και υποχρεωτική πρωτοβάθμια εκπαίδευση καλής ποιότητας». Ο δεύτερος προβλέπει τη «βελτίωση κατά 50% του μορφωτικού επιπέδου ενηλίκων έως το 2015, ειδικά για τις γυναίκες, και ισότιμη πρόσβαση στη βασική και στη διά βίου εκπαίδευση».
Με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΟΥΝΕΣΚΟ σε ολόκληρο τον κόσμο ο ένας στους πέντε ενήλικες, δηλαδή περίπου 860 εκατομμύρια άνθρωποι, εξακολουθούν να μην γνωρίζουν ανάγνωση και γραφή. Εξ αυτών τα δύο τρίτα είναι γυναίκες. Και παρά τις προσπάθειες για μόρφωση, οι προβλέψεις της ΟΥΝΕΣΚΟ για το έτος 2015 είναι ότι τουλάχιστον 800 εκατομμύρια άνθρωποι θα είναι ακόμα και τότε αναλφάβητοι.
Ωστόσο, νέα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τη στατιστική υπηρεσία της ΟΥΝΕΣΚΟ αναφέρουν ότι η ικανότητα των ενηλίκων να διαβάζουν και να γράφουν, έχει αυξηθεί σε αρκετές πολυπληθείς χώρες, όπως είναι η Βραζιλία, η Κίνα, η Αίγυπτος και το Πακιστάν. Με βάση εθνικά στοιχεία, η Κίνα έχει κάνει την μεγαλύτερη πρόοδο αφού οι άνθρωποι από 15 ετών και πάνω που πλέον έχουν ικανότητες ανάγνωσης και γραφής αυξήθηκαν από το 78% το 1990 στο 91% το 2000. Στην Αίγυπτο τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 44% το 1986 και 56% το 1996 ενώ στη Βραζιλία από 80% το 1991 έφτασε στο 86% το 2000, και στο Πακιστάν από 39% το 1994 ανήλθε τέσσερα χρόνια αργότερα στο 42%.
Μπορεί ο αναλφαβητισμός να έχει μειωθεί σημαντικά σε σχετικούς αριθμούς, αλλά επειδή ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξηθεί, ο αριθμός των αναλφάβητων σε απόλυτα νούμερα παραμένει σχετικά σταθερός. Και πάνω από 100 εκατ. παιδιά δεν λαμβάνουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Ακόμη και στις πλουσιότερες χώρες τα εκπαιδευτικά συστήματα δεν εγγυώνται σταθερό μορφωτικό επίπεδο στους πολίτες τους. Ερευνες δείχνουν ότι πάνω από το ένα δέκατο και συχνά πάνω από το ένα πέμπτο του πληθυσμού των βιομηχανικών χωρών χαρακτηρίζεται από αναλφαβητισμό.
Τα κράτη πρέπει να σταματήσουν να προδίδουν την ελπίδα, να σταματήσουν να αναβάλλουν τη δράση.
Μετά την 11η Σεπτεμβρίου πρέπει επίσης να συλλογιστούμε ότι το να επενδύεις στην εκπαίδευση σημαίνει επένδυση στην εθνική και διεθνή ασφάλεια. Επειδή η εκπαίδευση, όπως έχει τονίσει ο Ζακ Ντελόρ, στηρίζεται σε τέσσερις κολόνες: να μάθεις να γνωρίζεις, να μάθεις να κάνεις, να μάθεις να είσαι, και να μάθεις να ζεις μαζί. Αλλά είμαστε έτοιμοι να πληρώσουμε το τίμημα για την ειρήνη; Σε εκείνους που παραπονούνταν για το κόστος της εκπαίδευσης, ο Αβραάμ Λίνκολν συνήθιζε να απαντά: «Πολύ καλά, κύριοι, δοκιμάστε τότε την άγνοια».