Σημαντικές αλλαγές στην έκδοση πάσης φύσεως διπλωμάτων οδήγησης, επαγγελματιών και ερασιτεχνικών, έρχονται από τις 19 Ιανουαρίου με το ΠΔ 51/2013, λόγω υποχρεωτικής εφαρμογής από τη χώρα μας της αντίστοιχης κοινοτικής οδηγίας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι γίνονται αυστηρότερες αλλά και ακριβότερες οι εξετάσεις, αλλάζουν οι κατηγορίες με τη δημιουργία νέων και μειώνεται ο χρόνος ισχύος των διπλωμάτων οδήγησης. Επιπλέον αυξάνονται τα υποχρεωτικά μαθήματα που από 20 γίνονται 25, όπως επίσης και τα μαθήματα θεωρίας.
Με τις νέες διατάξεις, μεταξύ άλλων, θεσπίζεται η ανανέωση του ερασιτεχνικού διπλώματος κάθε 15 χρόνια.
Για τα επαγγελματικά διπλώματα εξακολουθεί να ισχύει η ανανέωσή τους ανά πενταετία, ενώ μετά τη συμπλήρωση των 65 χρόνων, η ανανέωση της άδειας οδήγησης θα γίνεται ανά τριετία για όλους. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές αλλαγές και στις επαγγελματικές κατηγορίες, όπως περιγράφονται παρακάτω.
Οι κυριότερες αλλαγές, πέρα από την δημιουργία νέων κατηγοριών αδειών οδήγησης, είναι:
- Τα παράβολα για τις ιατρικές εξετάσεις παραμένουν στα 90 ευρώ και για την έκδοση της άδειας στα 30 ευρώ. Ωστόσο, θεσπίζεται παράβολο 10 ευρώ, το οποίο θα πληρώνουν οι υποψήφιοι κάθε φορά που θα επανεξετάζονται σε περίπτωση αποτυχίας. Σήμερα το παράβολο κοστίζει 6 ευρώ και πληρώνεται μία φορά.
- Καταργείται η κατηγορία Β για ΕΔΧ (ταξί). Κατ' επέκταση καταργείται και ο αντίστοιχος εθνικός κωδικός «113» που αφορούσε τις ιατρικές απαιτήσεις, οι οποίες θα προσδιοριστούν από την αρμόδια Δ/νση Επιβατικών Μεταφορών.
- Ο υποψήφιος οδηγός δεν θα μπορεί πλέον να κάνει μαθήματα πρακτικής εκπαίδευσης εάν προηγουμένως δεν έχει επιτύχει στις εξετάσεις για τη θεωρητική εκπαίδευση (σήματα).
- Αίρεται η δεσμευτική λήξη της διοικητικής ισχύος των «ερασιτεχνικών» κατηγοριών αυτοδίκαια με τη λήξη της διοικητικής ισχύος των «επαγγελματικών» κατηγοριών π.χ. με τη λήξη της άδειας οδήγησης οχήματος κατηγορίας Γ και στην περίπτωση που αυτή δεν ανανεωθεί, επιτρέπεται και ισχύει η κατηγορία Β, χωρίς η τελευταία να συμπαρασύρεται από τη λήξη της «επαγγελματικής» άδειας οδήγησης, όπως έως σήμερα ισχύει.
- Η ανανέωση των αδειών οδήγησης των «επαγγελματικών» κατηγοριών συμπαρασύρει την ανανέωση των «ερασιτεχνικών» κατηγοριών, καθώς οι ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές σωματικής και διανοητικής ικανότητας που απαιτούνται για την ανανέωση των πρώτων υπερκαλύπτουν αυτές που απαιτούνται για την ανανέωση των «ερασιτεχνικών» κατηγοριών, π.χ. η ανανέωση της άδειας οδήγησης οχήματος κατηγορίας Γ που λήγει το 2014 και ανανεώνεται για 5 έτη (ήτοι μέχρι 2019) συμπαρασύρει και την ισχύ της κατηγορίας Β για 15 χρόνια (ήτοι μέχρι 2029), με την προϋπόθεση βέβαια ότι ο ενδιαφερόμενος δεν ξεπερνά την ηλικία των 65 ετών.
- Καταργείται από 10/9/2014 ο εθνικός κωδικός «120» που αφορά στους επαγγελματίες οδηγούς (κατηγορίες Γ και Δ), καθώς η άσκηση επαγγέλματος συνδέεται πλέον με την κατοχή Πιστοποιητικού Επαγγελματικής Ικανότητας (ΠΕΙ).
- Καταργείται πλέον η υποχρέωση καταβολής παγίων τελών χαρτοσήμου και εισφορών υπέρ τρίτων κατά τη διαδικασία ανταλλαγής (μετατροπή) των ισχυουσών αδειών οδήγησης που έχουν εκδοθεί από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (καταβάλλονται κατά την ανανέωση της ελληνικής άδειας οδήγησης).
- Προβλέπεται ότι πολίτης που κρίνεται «ΜΗ ΙΚΑΝΟΣ» από τη Δευτεροβάθμια Ιατρική Επιτροπή (ΔΙΕ) και εντός 5 ετών δεν ανακτά τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές, υπόκειται σε οριστική αφαίρεση της άδειας οδήγησης (χάνει το δικαίωμα οδήγησης). Αν ανακτήσει, μετά την προαναφερόμενη 5ετία, τις παραπάνω προϋποθέσεις υπόκειται εκ νέου στη διαδικασία απόκτησης άδειας οδήγησης. Εως σήμερα, υποψήφιος που έχει κριθεί «ΜΗ ΙΚΑΝΟΣ» έχει δικαίωμα να εξετάζεται από ΔΙΕ ανά έτος χωρίς περιορισμό.
- Καθορίζονται ελάχιστες απαιτήσεις για τα αρχικά προσόντα και τη διαρκή εκπαίδευση των εξεταστών, καθώς επίσης για την επιτήρησή τους. Επίσης, εισάγονται κυρώσεις σε εκπαιδευτές οδηγών για έκδοση μη νόμιμων πιστοποιητικών υγείας. Παρόμοιες ποινές για τον ίδιο λόγο εισάγονται και για τους υποψηφίους οδηγούς και γιατρούς. Με τη διάταξη αυτή ο νομοθέτης θεραπεύει την έως σήμερα έλλειψη σχετικών κυρώσεων.
- Καταργούνται οι διατάξεις που αφορούν στη διαδικασία ελέγχου για την άδεια οδήγησης από αιτούντες αναπηρική σύνταξη. Συγκεκριμένα, κάτοχος άδειας οδήγησης που υπέστη μείωση της σωματικής ή διανοητικής του ικανότητας, οφείλει να καταθέσει την άδεια οδήγησης, προκειμένου να υποβληθεί σε ιατρική εξέταση από ΔΙΕ και εφόσον αυτός κριθεί εκ νέου ικανός να την επαναποκτήσει.
Δίκυκλα
- Το νέο δίπλωμα για τα μοτοποδήλατα σε υποψηφίους άνω των 16 χρόνων, θα ονομάζεται ΑΜ και δεν θα εκδίδεται πλέον από την Τροχαία, αλλά, όπως και τα άλλα διπλώματα, από τις υπηρεσίες Μεταφορών.
- Ειδικά για τους υποψηφίους οδηγούς μοτοσικλετών, από τις 7 Φεβρουαρίου θα ισχύσουν δύο νέες δοκιμασίες στην πρακτική εξέταση: η κίνηση με ταχύτητα 50 χλμ. και η αποφυγή εμποδίων, και η κίνηση με ταχύτητα 50 χλμ. και ακινητοποίηση του δικύκλου σε συγκεκριμένη απόσταση.
Διευκρινίζεται ότι οι παλιές άδειες για δίκυκλα και ερασιτεχνικά διπλώματα, καθώς και όσες εκδοθούν από εξετάσεις που έχουν ολοκληρωθεί έως και τις 18 Ιανουαρίου, θα συνεχίσουν να ισχύουν, είτε μέχρι ο κάτοχός τους να συμπληρώσει την ηλικία των 65 ετών είτε μέχρι το 2033.