Κόσμος
Τετάρτη, 02 Ιανουαρίου 2002 17:50

«Πικρός αποχαιρετισμός στο αρχαιότερο νόμισμα της Ευρώπης»

Φόρο τιμής στην δραχμή αποτίει η βρετανική εφημερίδα Guardian σε κύριο άρθρο της, με τίτλο «Πικρός αποχαιρετισμός στο αρχαιότερο νόμισμα της Ευρώπης».

Οι περισσότερες από τις 12 χώρες που αποχωρίζονται το νόμισμά τους για το ευρώ, αισθάνονται ότι παραδίδουν ένα μέρος της εθνικής τους ταυτότητας και ότι «ενταφιάζουν» σημαντικό κομμάτι της κληρονομιάς τους. Το γαλλικό φράγκο, για παράδειγμα, και το ολλανδικό φιορίνι υπηρέτησαν τους λαούς τους για περισσότερα από 600 χρόνια. Δεν είναι για καμιά χώρα εύκολο να κάνει αυτό το αποφασιστικό βήμα.

Αλλά καμιά χώρα δεν χρειάστηκε να πετάξει ένα νόμισμα με «ζωή» 2.500 χρόνων κι αυτό δεν αλλάζει, παρά το γεγονός ότι η δραχμή απουσίασε για μία περίπου χιλιετία (ως το 1827), λόγω της κατοχής της ελληνικής επικράτειας από ξένες δυνάμεις.

Ισως αυτή η ασυνέχεια βοήθησε τους Ελληνες να την αποχωριστούν τώρα, χωρίς πολλούς συναισθηματισμούς. Οπως όμως και να έχουν τα πράγματα, ο ιστορικός ρόλος της δραχμής στη διαμόρφωση του χρήματος είναι τόσο σημαντικός, που δεν θα ήταν υπερβολικό να ονομαστεί το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα «δραχμή» αντί «ευρώ», λέξη που προτιμήθηκε για να αμβλύνει τις εθνικές ευαισθησίες.

Οι αθηναϊκές δραχμές, γνωστές ως ασημένιες «κουκουβάγιες» κυριάρχησαν στον αρχαίο κόσμο επί 600 χρόνια. Στην πραγματικότητα έγιναν το επίκεντρο ενός πειράματος μιας πρώτης νομισματικής ένωσης, όταν η Αθήνα εξανάγκασε την ηττημένη Αίγινα να κυκλοφορήσει τις αθηναϊκές κουκουβάγιες το 456 π.Χ. και να σταματήσει να «κόβει» τις δικές της «χελώνες».

Το 449 π.Χ. η Αθήνα διέταξε όλα τα ξένα νομίσματα να παραδοθούν στις αρχές. Δυστυχώς, αυτό το πείραμα με το ενιαίο νόμισμα δεν κράτησε για πολύ. Οι πόλεις-κράτη άρχισαν να επανεκδίδουν τα δικά τους νομίσματα και το 407 π.Χ., η νίκη των Σπαρτιατών στέρησε από τους Αθηναίους τα πολύτιμα ορυχεία αργύρου.

Και το άρθρο του Guardian καταλήγει: Το 2002, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τα νομίσματα δεν συνδέονται πλέον ευθέως με τα πολύτιμα μέταλλα και η απόφαση για την ένταξη στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα δεν γίνεται καταναγκαστικά, αλλά εθελούσια από τις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις, ακόμη ένα κληροδότημα των αρχαίων Αθηνών στη σύγχρονη Ευρώπη.