«Το κείμενο του νέου Συντάγματος της Ουγγαρίας αποτυπώνει τη βούληση του καθεστώτος να αποκαταστήσει μια ηθική τάξη. Οι οικογενειακές αξίες τίθενται στο προσκήνιο επανειλημμένα. Μόνο ο γάμος μεταξύ άνδρα και γυναίκας αναγνωρίζεται, για παράδειγμα, γεγονός που αποκλείει οποιαδήποτε μορφή ένωσης ανθρώπων του ίδιου φύλου. Υπάρχει εδώ μια πολύ ουγγρική έμμονη ιδέα: ο φόβος του δημογραφικού πεπρωμένου. Η παραδοσιακή οικογένεια θεωρείται βάση της διατήρησης του έθνους. Eτσι εξηγείται και η αναγνώριση του εμβρύου ως ανθρωπίνου όντος, κάτι που ανοίγει τον δρόμο για την απαγόρευση των αμβλώσεων».
Αυτά λέει σε συνέντευξή του στη «Μοντ» ο Πολ Γκραντβόλ, ειδικός για τους πολιτισμούς της κεντρικής Ευρώπης και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Nancy-II.
Αναφερόμενος στην αλλαγή του ονόματος της χώρας από «Δημοκρατία της Ουγγαρίας» σε «Ουγγαρία», τονίζει ότι η χώρα προσδιορίζεται πλέον με βάση τον ουγγρικό λαό, εντός και εκτός των συνόρων. Το «ουγγρικό έθνος», που αναφέρεται στο νέο Σύνταγμα, περιλαμβάνει τους υπηκόους της Ουγγαρίας και τα μέλη των ουγγρικών μειονοτήτων της Ρουμανίας, της Σλοβακίας, της Βοϊβοδίνας (στη Σερβία) και της Ουκρανίας, οι οποίοι δεν έχουν κατ' ανάγκη διπλή υπηκοότητα.
Ο συνδετικός κρίκος αυτής της κοινότητας είναι ένα μυθοποιημένο παρελθόν, επισημαίνει ο γάλλος καθηγητής. Στην εισαγωγή του Συντάγματος αναφέρεται πως «Είμαστε υπερήφανοι για τους προγόνους μας, που αγωνίστηκαν για την επιβίωση, την ελευθερία και την κυριαρχία του έθνους μας. Είμαστε υπερήφανοι που ο λαός μας αγωνίστηκε επί αιώνες για την υπεράσπιση της Ευρώπης, συμβάλλοντας στις κοινές της αξίες με το ταλέντο του και την επιμονή του». Αυτή η εθνικιστική έξαρση υπηρετεί ασφαλώς τα συμφέροντα της κυβέρνησης.
Σε μια περίοδο οικονομικής και κοινωνικής κρίσης -τονίζει ο Πολ Γκραντβόλ- η πολιτική ενισχύεται από το συμβολικό. Το νέο Σύνταγμα τίθεται στην υπηρεσία του Θεού και του Ιερού Στέμματος. Επικαλούμενος τις χριστιανικές αξίες, ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν παρουσιάζεται ως ο κληρονόμος ενός ένδοξου παρελθόντος.
Σε ένα άλλο σημείο της εισαγωγής τονίζεται ότι «απορρίπτουμε την παραγραφή των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν εναντίον του ουγγρικού έθνους και των πολιτών του στη διάρκεια των δικτατοριών του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνισμού». Το απόσπασμα αυτό στρέφεται κυρίως κατά της αντιπολίτευσης, ορισμένα στελέχη της οποίας είναι πρώην κομμουνιστές, και παραπέμπει στον νόμο που ψηφίστηκε στις 30 Δεκεμβρίου και καθιστά τους σοσιαλιστές υπεύθυνους για ενέργειες που διέπραξε το κυβερνών κόμμα πριν από το 1989. Για τον Βίκτορ Ορμπαν, λέει ο γάλλος ειδικός, η ουγγρική δημοκρατία αρχίζει στην πραγματικότητα με τις βουλευτικές εκλογές της 2ας Μαΐου 1990. Η ομαλή μετάβαση που προηγήθηκε αυτών των εκλογών, και οδήγησε στη γέννηση του πρώτου ελεύθερου κοινοβουλίου της χώρας, έχει εξαφανιστεί τελείως. Κι όμως, την εποχή εκείνη επικρατούσε μια σχετική συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.
Το νέο Σύνταγμα ανατρέπει αυτή την ισορροπία και περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών των θεσμών που ελέγχουν την εξουσία. Το συνταγματικό Δικαστήριο, για παράδειγμα, βλέπει το πεδίο παρέμβασής του να περιορίζεται. Ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης εκμηδενίζεται, όπως δείχνει και η αφαίρεση της συχνότητας από το KlubRadio. Ακόμη πιο σοβαρό είναι ότι ο τελευταίος εκλογικός νόμος ευνοεί καθαρά το κυβερνών κόμμα, που επωφελείται από μια νέα κατανομή των περιφερειών και την περιθωριοποίηση των μικρών κομμάτων.
Πηγή: Le Monde, ΑΠΕ-ΜΠΕ