Κόσμος
Τετάρτη, 11 Ιανουαρίου 2012 18:16

Γκαλαπάγκος: Η «επανεμφάνιση» της αφανισμένης χελώνας

Τη θεωρούσαν αφανισμένη από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το ενδεχόμενο η γιγαντιαία χελώνα των Γκαλαπάγκος να υπάρχει ακόμη, όπως αποκαλύπτει γενετική ανάλυση, έχει προκαλέσει δέος στην επιστημονική κοινότητα και στους οικολόγους.

Τη θεωρούσαν αφανισμένη από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το ενδεχόμενο η γιγαντιαία χελώνα των Γκαλαπάγκος να υπάρχει ακόμη, όπως αποκαλύπτει γενετική ανάλυση, έχει προκαλέσει δέος στην επιστημονική κοινότητα και στους οικολόγους.

Εξετάζοντας δείγματα από 1.600 χελώνες που ζουν στη νήσο Ισαβέλα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Γέιλ είδαν ότι τουλάχιστον 84 ζώα είναι απευθείας απόγονοι ενός διαφορετικού είδους, από τη γειτονική νήσο Φλορεάνα, το οποίο πίστευαν ότι είχε εξαφανιστεί. «Πρόκειται για συναρπαστικά νέα, τα πιο συναρπαστικά για τα Γκαλαπάγκος εδώ και πολύ καιρό», λέει ενθουσιασμένη η επιστημονική σύμβουλος της οργάνωσης για την προστασία του αρχιπελάγους Λίντα Κάγιοτ.

Οι γιγαντιαίες χελώνες των Γκαλαπάγκος είναι ένα από τα είδη που βοήθησαν το Δαρβίνο να αναπτύξει τη θεωρία της εξέλιξης. Επισκέφθηκε τα νησιά του Ειρηνικού το 1835 και είδε ότι πολλά από αυτά φιλοξενούσαν τα δικά τους, μοναδικά είδη χελωνών, καθένα από τα οποία διέφερε ελάχιστα από αυτά των γειτονικών νησιών. Στη θεωρία του εξηγεί πώς κάθε είδος εξελίχθηκε έτσι ώστε να προσαρμοστεί καλύτερα στο περιβάλλον του.

Ένα από τα είδη που περιγράφει είναι το chelonoidis elephantopus από τη νήσο Φλορεάνα, όμως ούτε μία δεκαετία μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του, όλα τα μέλη του είχαν θανατωθεί από φαλαινοθήρες.

«Ξένες» χελώνες

Όπως γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Current Biology, νέα γενετικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι τουλάχιστον 38 χελώνες του ίδιου είδους πιθανότατα ζουν ακόμη, όχι στη Φλορεάνα αλλά στην Ισαβέλα, μεταξύ περίπου 8.000 μελών του είδους Chelonoidis becki. «Βρήκαμε ότι κάποιες χελώνες ήταν τόσο διαφορετικές γενετικά που τις χαρακτηρίσαμε "ξένες"», λέει η βιολόγος του Γέιλ Ανταλγκίσα Κακόν, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Επισημαίνει ότι η ανακάλυψη έγινε το 1994, όμως χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να βελτιωθούν οι μέθοδοι ανάλυσης DNA και να διαπιστωθεί ότι οι «ξένες» χελώνες είναι κατά πάσα πιθανότητα οι «αφανισμένοι» γίγαντες από τη γειτονική Φλορεάνα.

Η Κακόν και η ομάδα της πιστεύουν ότι οι φαλαινοθήρες πήραν χελώνες στα πλοία τους για να τις φάνε αργότερα, όμως κάποιες διέφυγαν στην ακατοίκητη Ισαβέλα. Προκειμένου να επαληθεύσουν την υπόθεσή τους, οι ερευνητές επισκέφθηκαν και πάλι φέτος το νησί για να συλλέξουν εκατοντάδες δείγματα. Από τα 84 υβρίδια που βρήκαν, τουλάχιστον το 30% ήταν μικρότερα από 15 ετών. «Ο μόνος τρόπος να παραχθούν τέτοια υβρίδια είναι να υπάρχουν ακόμη στο νησί κάποια ζώα από τη Φλορεάνα... γιατί κάποιες από αυτές τις χελώνες είναι υβρίδια πρώτης γενιάς», εξηγεί η Κακόν.

Η ομάδα θα επιστρέψει στην Ισαβέλα το Δεκέμβριο του 2012 με στόχο να εντοπίσει τις χελώνες. Εάν επιτύχει το στόχο της, το επόμενο βήμα θα είναι η επανεισαγωγή του είδους στη Φλορεάνα. Εάν πάλι βρει μόνο υβρίδια, θα επιχειρήσει τη δημιουργία πληθυσμού που θα έχει ακόμη μεγαλύτερες γενετικές ομοιότητες με τη χελώνα - γίγαντα των Γκαλαπάγκος.