Κόσμος
Δευτέρα, 22 Απριλίου 2002 15:07

«Το πρότυπο είμαι εγώ»

Η Le Monde είχε τολμήσει να θέσει το ζήτημα στην πρώτη της σελίδα. «Η ακροδεξιά στον δεύτερο γύρο;» αναρωτιόταν στο φύλλο με ημερομηνία 18/4/2002, και φιλοξενούσε συνέντευξη του Ζαν Μαρί Λεπέν, καθώς και ανάλυση για τη στρατηγική του στον δεύτερο γύρο –όπου ήταν σίγουρος ότι θα είναι παρών.

Η διάσπαση του Εθνικού Μετώπου, το 1999, κόστισε στο κόμμα όχι μόνο καθυστέρηση στη συλλογή των 500 υπογραφών που χρειάζονταν για να θέσει υποψηφιότητα, αλλά και πολλές έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Αντί για 18 έδρες, δήλωνε ο Λεπέν στη Le Monde, το κόμμα έλαβε μόνο πέντε. Κατά τα άλλα, όμως, ο Μπρινό Μεγκρέ απέτυχε. Εβγαλε μια εφημερίδα, τη Le Francais, που αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης. Και στις ευρωεκλογές, όπου υποσχόταν ότι θα λάβει 15%, αρκέστηκε στο 3%.

Παρά ταύτα, παρά τις ψήφους που θα του «έκλεβε» ο Μεγκρέ, ο Λεπέν πίστευε ότι μπορεί να εκτοπίσει τον Λιονέλ Ζοσπέν από τον δεύτερο γύρο.

«Είμαι ο μόνος που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο έναν από τους απερχόμενους υποψηφίους», τόνιζε στη συνέντευξή του, και επιφύλασσε βαρείς χαρακτηρισμούς για τον απερχόμενο πρόεδρο, χαρακτηρισμούς που είναι βέβαιο ότι θα επαναλάβει στις δύο εβδομάδες μέχρι τον δεύτερο γύρο. «Ο Σιράκ είχε δέκα συνταγματικά μέσα να αντιταχθεί στην πολιτική του Ζοσπέν. Δεν χρησιμοποίησε κανένα. Είναι συνυπεύθυνος για την πολιτική του Ζοσπέν. Ανακαλύπτει σήμερα με έκπληξη την κατάσταση στην οποία, όπως λέει, οδήγησε ο Ζοσπέν τη χώρα. Πού βρισκόταν όλο αυτό το διάστημα; Δεν προήδρευε εκείνος του συμβουλίου υπουργών;»

Οσο κι αν έμαθε να ελέγχει τα συναισθήματα και την εικόνα του, ο Λεπέν δεν βλέπει καμιά ουσιαστική εξέλιξη στον εαυτό του. Βλέπει, αντίθετα, μια εξέλιξη στο περιβάλλον, στους πολιτικούς άνδρες, στους δημοσιολόγους, που βλέπουν ότι οι δικές του παρεμβάσεις ήταν ορθές, οι δικές του απόψεις δικαιώθηκαν. «Παρακολουθούμε μια λεπενοποίηση των αντιλήψεων. Αν το να κυβερνάς σημαίνει να προβλέπεις, ο πιο ικανός να κυβερνήσει είμαι εγώ».

Πράγματι. Ο Λεπέν όχι μόνο είχε προβλέψει ότι θα περάσει στο δεύτερο γύρο, αλλά είχε ήδη προετοιμάσει την εκλογική του στρατηγική. Ο υπεύθυνος οικονομικών του κόμματος άλλωστε, ο Ζαν-Μισέλ Ντιμπουά, είχε ανακοινώσει και το ποσό που θα δαπανηθεί για τον δεύτερο γύρο: 2.286.735 ευρώ. Επιπλέον, το κόμμα είχε «κρατήσει» σε όλη τη Γαλλία χώρους που να μπορούν να φιλοξενήσουν 6.000 άτομα για πέντε με έξι συγκεντρώσεις ανάμεσα στον πρώτο και στον δεύτερο γύρο.

Το στοιχείο που έδινε στον Λεπέν τόσες ελπίδες ήταν βέβαια οι δημοσκοπήσεις. Ο ηγέτης του Εθνικού Μετώπου δεν ξεχνά ότι το 1995 οι δημοσκοπήσεις του έδιναν 11%, και στο τέλος έλαβε 15%. Αν λοιπόν αυτή τη φορά οι δημοσκοπήσεις του έδιναν 13% με 14%, γιατί να μην πιστέψει στο όνειρο; Πολύ περισσότερο, βέβαια, που ήταν φανερή η αποδυνάμωση τόσο του Ζακ Σιράκ όσο και του Λιονέλ Ζοσπέν.

«Εδώ και πολλές εβδομάδες, ο Ζαν-Μαρί λέει ότι στον πρώτο γύρο θα λάβει 17% με 18%. Και θα δείτε ότι έχει δίκιο», έλεγε την περασμένη εβδομάδα ο Ντιμπουά. «Αυτό που τον βοηθά να ανεβαίνει στις δημοσκοπήσεις», συμπλήρωνε ο γενικός γραμματέας του κόμματος Καρλ Λανγκ, «είναι η ανεπάρκεια των πολιτικών. Σήμερα, εμφανίζεται ως η μόνη πραγματική εναλλακτική λύση. Οι Γάλλοι δεν μπορούν να πιστέψουν ότι ο Σιράκ και ο Ζοσπέν θα κάνουν αύριο αυτό που δεν μπόρεσαν να κάνουν όσο ήταν στην εξουσία».

Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Λεπέν αρκέστηκε να εκμεταλλευτεί τα γεγονότα που μετά την 11η Σεπτεμβρίου έφεραν στο προσκήνιο τα θέματα όπου είναι «δυνατός»: την ανασφάλεια και τη μετανάστευση. Πρώτα ήταν οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ύστερα τα γεγονότα στο Stade de France, όπου νεαροί των προαστίων αποδοκίμασαν τον εθνικό ύμνο λίγο πριν αρχίσει ο φιλικός ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ Γαλλίας και Αλγερίας, για να ακολουθήσουν οι επιθέσεις εναντίον αστυνομικών, το λιντσάρισμα ενός οικογενειάρχη στο Εβρέ, και το μακελειό της Ναντέρ.

Διακρίνοντας τη σημασία που έχει η εγκληματικότητα για τους ψηφοφόρους, ο Σιράκ και ο Ζοσπέν αναγκάστηκαν να ανεβάσουν τους τόνους, επιβεβαιώνοντας τις κορώνες του ακροδεξιού υποψηφίου για «λεπενοποίηση των αντιλήψεων».

Σύμφωνα με τον γάλλο δημοσιολόγο Πασκάλ Περινό, η μεγάλη επιτυχία του Λεπέν ήταν ότι μπόρεσε να φέρει κοντά του τους ανθρώπους που έχουν απομακρυνθεί από το σύστημα, δηλαδή από την πολιτική. Και το μεγάλο του ταλέντο είναι ότι μπόρεσε να εκμεταλλευτεί τα άγχη και τις αγωνίες που συνδέονται με το μέλλον της Ευρώπης: παγκοσμιοποίηση, ανάμιξη πολιτισμών κλπ.

Πρότυπά του είναι άραγε ο Μπερλουσκόνι και ο Χάιντερ; «Εγώ είμαι το πρότυπο!», απαντά στη Le Monde. «Εγώ ήμουν ο πρώτος που συγκρότησα μια εθνική αντιπολίτευση στην Ευρώπη, και όχι αυτοί. Προτιμώ να βρίσκομαι στην εξουσία για τις ιδέες μου παρά για τις ιδέες των άλλων».