Σε όλη την Ευρώπη, γενική είναι η πεποίθηση ότι ο συνδυασμός του ψυχρού οικονομικού κλίματος, των σκληρών μέτρων λιτότητας και της γενικής απογοήτευσης από τους πολιτικούς ενισχύει τις εκλογικές ελπίδες της λαϊκιστικής Δεξιάς. Οι προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, όπου η Μαρίν Λεπέν αποτελεί μια σοφτ εκδοχή της ακροδεξιάς, θα είναι μια από τις πρώτες ευκαιρίες να δοκιμαστεί αυτή η υπόθεση.
Μπορεί κανείς όμως να φανταστεί και ένα άλλο, αρκετά διαφορετικό σενάριο, που θα είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξει εξίσου ριζικά το πολιτικό τοπίο στη σημερινή Ευρώπη. Αντί να παραδώσει περισσότερη εξουσία στην άκρα Δεξιά, η Ευρώπη θα μπορούσε να κάνει μια αποφασιστική στροφή προς τα αριστερά. Η Γαλλία, όπου στις 22 Απριλίου διεξάγεται ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών, θα είναι η πρώτη ευκαιρία να δοκιμαστεί και αυτή η υπόθεση.
Από μία άποψη, αυτό που συνέβη στις περυσινές εκλογές της Ισπανίας μοιάζει να διαψεύδει αυτή την προοπτική. Ο Μαριάνο Ραχόι και το Λαϊκό του κόμμα κατήγαγαν μεγάλη νίκη για την κεντροδεξιά. Είναι βέβαια δύσκολο να αποκρυπτογραφήσει κανείς τα κίνητρα των ψηφοφόρων: ψήφισαν υπέρ του Ραχόι ή κατά των σοσιαλιστών; Το πιθανότερο πάντως είναι το δεύτερο. Στο σημερινό τραχύ οικονομικό κλίμα, καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής. Και συμβαίνει σε πολλές από τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο 18μηνο οι απερχόμενες κυβερνήσεις να είναι κεντροδεξιές.
Στη Γαλλία, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο σοσιαλιστής υποψήφιος Φρανσουά Ολάντ (στη φωτογραφία) προηγείται καθαρά του Σαρκοζί. Είναι βέβαια ακόμη νωρίς. Όπως ασφαλώς θα συμφωνούσαν ο Εντουάρ Μπαλαντίρ και ο Ζακ Σιράκ μετά την εμπειρία τους το 1995, τρεις μήνες είναι πολύς χρόνος στη γαλλική πολιτική. Και ο Σαρκοζί είναι άριστος μαχητής. Αν κάποιος μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση, είναι αυτός.
Ας υποθέσουμε όμως, μαζί με τη Μέρι Ντιζέφσκι της «Ιντιπέντεντ», ότι νέος πρόεδρος θα εκλεγεί ο Ολάντ. Ας υποθέσουμε επίσης ότι για τους ίδιους λόγους στις βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν μερικές εβδομάδες αργότερα η Εθνοσυνέλευση θα αποκτήσει κεντροαριστερή πλειοψηφία. Κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί αργότερα και στην Ιταλία. Και το 2013, στις εκλογές που θα γίνουν στη Γερμανία, οι ψηφοφόροι ίσως να εκφράσουν την κόπωσή τους από την καγκελάριο Μέρκελ και τον συνασπισμό της και να δώσουν μια ευκαιρία στους σοσιαλδημοκράτες. Στην περίπτωση αυτή, ο πολιτικός χάρτης της Ευρώπης θα μεταμορφωθεί πλήρως.
Μπορεί να πει βέβαια κανείς ότι ακόμη κι αν αλλάξει χρώμα η Ευρώπη, δεν θα αλλάξει πολιτική. Ότι δεν υπάρχει μια διαφορετική πολιτική και ότι όλες οι κυβερνήσεις είναι τεχνοκρατικές στο εσωτερικό και ακολουθούν μια ρεαλ-πολιτίκ στο εξωτερικό.
Αλλά δεν είναι υποχρεωτικό να συμβεί αυτό. Αν κεντροαριστερές κυβερνήσεις αναλάβουν την εξουσία όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και στη Γερμανία και την Ιταλία -δηλαδή στις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης- οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σημαντικές.
Μπορεί να υπάρξει μια πολύ πιο επιθετική προσέγγιση στο ζήτημα του ελέγχου σε πολλούς τομείς, και κυρίως στον οικονομικό. Μια άλλη επίπτωση μπορεί να είναι ένας πιο ανακατανεμητικός χαρακτήρας της φορολογίας και ένας καλύτερος συντονισμός της φορολογικής πολιτικής στην ευρωζώνη. Μια τρίτη συνέπεια ενδεχομένως να είναι η εγκατάλειψη της εμμονής στην ανταγωνιστικότητα, που πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του '90, και η μεγαλύτερη έμφαση στο βιοτικό επίπεδο. Μια τέταρτη επίπτωση μπορεί να είναι η εδραίωση μιας Ευρώπης δύο ταχυτήτων, με μεγαλύτερη πολιτική και δημοσιονομική ένωση στον πυρήνα και μια ζώνη ελευθέρου εμπορίου για όλους τους υπολοίπους. Και μια πέμπτη επίπτωση ίσως να είναι η πρόοδος προς μια κοινή αμυντική πολιτική και τη συγκρότηση ευρωπαϊκών ενόπλων δυνάμεων.
Πηγή: The Independent, ΑΠΕ-ΜΠΕ