Το 2007, κάτω από τους μόνιμους πάγους της ανατολικής Σιβηρίας, εντοπίστηκαν μερικοί παγωμένοι σπόροι, τους οποίους είχαν πιθανότατα θάψει εκεί σκίουροι πριν από 30.000 χρόνια. Σήμερα, ερευνητές της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ανακοίνωσαν ότι καλλιέργησαν τους σπόρους αυτούς και κατόρθωσαν να «αναστήσουν» το μικρό φυτό Silene stenophylla, με τα λευκά του άνθη. Όπως γράφουν στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, πρόκειται για τον αρχαιότερο - βιώσιμο- πολυκύτταρο οργανισμό που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στη Γη.
Το 2007, κάτω από τους μόνιμους πάγους της ανατολικής Σιβηρίας, εντοπίστηκαν μερικοί παγωμένοι σπόροι, τους οποίους είχαν πιθανότατα θάψει εκεί σκίουροι πριν από 30.000 χρόνια. Σήμερα, ερευνητές της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ανακοίνωσαν ότι καλλιέργησαν τους σπόρους αυτούς και κατόρθωσαν να «αναστήσουν» το μικρό φυτό Silene stenophylla, με τα λευκά του άνθη. Όπως γράφουν στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, πρόκειται για τον αρχαιότερο - βιώσιμο- πολυκύτταρο οργανισμό που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στη Γη.
«Πρόκειται για ένα σπουδαίο κατόρθωμα», λέει ο Καναδός παλαιοντολόγος Γκραντ Ζαζούλα. «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο ισχυρισμός είναι αληθής.» Για ένα «σπουδαίο» επίτευγμα κάνει λόγο και η βιολόγος Τζέιν Σεν-Μίλερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, η οποία παλαιότερα έφερε πίσω στη ζωή ένα λωτό 1.300 ετών από τη βόρεια Κίνα. «Οι ιστοί αυτοί είναι βιώσιμοι μετά από 30.000 χρόνια, κάτι που παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον».
Οι καρποί βρέθηκαν στις όχθες του ποταμού Κόλμια στη Σιβηρία, τοποθεσία όπου πολλοί αναζητούν οστά μαμούθ. Το προηγούμενο ρεκόρ αναβίωσης αρχαίου φυτού αφορούσε σπόρους φοίνικα ηλικίας 2.000 ετών, οι οποίοι είχαν εντοπιστεί στο φρούριο Μασάντα, στο Ισραήλ. Με τη μέθοδο του ραδιοάνθρακα ωστόσο, επιβεβαιώθηκε ότι οι καρποί του S. stenophylla είναι περίπου 31.800 ετών, γεγονός που καθιστά το επίτευγμα ακόμη σημαντικότερο, ανοίγοντας ενδεχομένως το δρόμο για την αναβίωση και άλλων αφανισμένων ειδών.
Επιστροφή στη ζωή
Στις μελέτες τους, οι επιστήμονες επέλεξαν να μην φυτέψουν απευθείας τους σπόρους, αλλά να πάρουν ανώριμο ιστό και να τον καλλιεργήσουν σε ένα μείγμα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Εξηγούν ότι τα κύτταρα από τον ιστό του καρπού έχουν την ικανότητα να μεταμορφώνονται σε όλα τα μέρη του φυτού, όπως κι έγινε, επιτρέποντάς τους να μεταφυτεύσουν σε κανονικό χώμα τα σπορόφυτα που προέκυψαν.
Κατά τη Σεν - Μίλερ, η οποία δεν συμμετείχε στις έρευνες, η ανθεκτικότητα του φυτού το καθιστά καλό σημείο εκκίνησης εάν θέλει κανείς να μελετήσει πώς οι άνθρωποι μπορούν να ενισχύσουν το DNA τους, προκειμένου π.χ. να αποτρέψουν την εμφάνιση καρκίνου. Θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί πολύτιμο εάν χρησιμοποιηθεί στις σύγχρονες καλλιέργειες, βοηθώντας στον εντοπισμό και άλλων φυτών που αν μείνουν αποθηκευμένα υπό τις κατάλληλες συνθήκες, μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παγωμένα λαγούμια σκίουρων
Ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, καθηγητής Νταβίντ Γκιλιτσίνσκι, πέθανε λίγες ημέρες πριν από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης. Περιγράφει πώς ο ίδιος και οι συνάδελφοί του βρήκαν στις όχθες του ποταμού δεκάδες λαγούμια σκίουρων σε βάθος 20-40 μέτρων από τη σημερινή επιφάνεια «και ευρισκόμενα σε επίπεδα, τα οποία περιείχαν οστά μεγάλων θηλαστικών, όπως μαμούθ, μαλλιαρών ρινόκερων, βισόνων, αλόγων, ελαφιών και άλλων εκπροσώπων της πανίδας από την εποχή των μαμούθ, καθώς και υπολείμματα φυτών».
Οι επιστήμονες είδαν ότι οι πάγοι που κάλυπταν τα λαγούμια και τα περιεχόμενά τους δεν έλιωσαν ποτέ όλο αυτό το διάστημα. Εκεί, στο πιο παγωμένο τους σημείο, φαίνεται πως οι σκίουροι έκρυψαν τους σπόρους, οι οποίοι εν συνεχεία πάγωσαν για πάντα. Όπως γράφουν, τα νέα ευρήματα υπογραμμίζουν πόσο σημαντικοί είναι οι μόνιμοι πάγοι στην «αναζήτηση αρχαίου γενετικού υλικού από μορφές ζωής που υπήρχαν παλαιότερα και οι οποίες έχουν υποθετικά χαθεί εδώ και πολύ καιρό από την επιφάνεια της Γης».