Όταν δύο άνθρωποι συναντιούνται για πρώτη φορά, συστήνονται με μια φράση του τύπου «γεια σας, είμαι ο/η...». Όπως αποκαλύπτει μία νέα μελέτη, κάτι παρόμοιο ίσως κάνουν και τα δελφίνια, χρησιμοποιώντας αντί για λέξεις ένα μοναδικό σφύριγμα-υπογραφή.
Όταν δύο άνθρωποι συναντιούνται για πρώτη φορά, συστήνονται με μια φράση του τύπου «γεια σας, είμαι ο/η...». Όπως αποκαλύπτει μία νέα μελέτη, κάτι παρόμοιο ίσως κάνουν και τα δελφίνια, χρησιμοποιώντας αντί για λέξεις ένα μοναδικό σφύριγμα-υπογραφή.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι επιστήμονες μπορούσαν να μελετήσουν τα σφυρίγματα αυτά μόνο σε θηλαστικά, τα οποία ζουν σε συνθήκες αιχμαλωσίας, κάτι που τους έκανε να διερωτώνται εάν το κάλεσμα συνδέεται με την απομόνωση ή το στρες του ζώου. Το 2004 όμως, μία μελέτη έδειξε για πρώτη φορά ότι ένα κοπάδι ρινοδέλφινων, τα οποία ζούσαν ελεύθερα ανοιχτά των ακτών της Φλόριντα, επικοινωνούσαν χρησιμοποιώντας τέτοια σφυρίγματα-υπογραφές.
Οι θαλάσσιοι βιολόγοι Βίνσεντ Τζέινικ και Νίκολα Κουικ από το βρετανικό πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους αποφάσισαν να συνεχίσουν τη μελέτη, στο πλαίσιο της δικής τους έρευνας γύρω από την επικοινωνία των δελφινιών στο φυσικό τους περιβάλλον. «Τα δελφίνια μπορούν να συγκριθούν με τους μεγάλους πιθήκους ως προς τις γνωστικές τους δεξιότητες, όμως οι γνώσεις μας περιορίζονται στο τι κάνουν σε συνθήκες εργαστηρίου», εξηγεί ο Τζέινικ. «Θέλαμε να κατανοήσουμε πώς τα δελφίνια χρησιμοποιούν τη νοημοσύνη τους έξω από το πλαίσιο που καθορίζουν γι' αυτά οι άνθρωποι».
Οι δύο ερευνητές ακολούθησαν ένα κοπάδι ρινοφέλφινων ανοιχτά των ανατολικών ακτών της Σκοτίας με μια βάρκα εξοπλισμένη με ειδικά υποβρύχια μικρόφωνα - ή υδρόφωνα- τα οποία βύθισαν σε βάθος δύο μέτρων για να καταγράψουν τα καλέσματα του κάθε δελφινιού χωριστά.
Είδαν ότι τα κάθε δελφίνι χρησιμοποιούσε το δικό του σφύριγμα-υπογραφή όταν το κοπάδι έβρισκε στο δρόμο του ένα άλλο κοπάδι. Μάλιστα, όπως γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B., δεν αρκούσε τα δύο κοπάδια να συναντηθούν, αλλά έπρεπε τα δελφίνια να «σμίξουν» για να «συστηθούν» μεταξύ τους, ακριβώς όπως οι άνθρωποι.
Από τις 11 τέτοιες «συνομιλίες» που κατέγραψαν, μόνο δύο δεν κατέληξαν στη συνένωση των κοπαδιών, ενώ μόνο μία φορά υπήρξε ένωση χωρίς να προηγηθούν... οι συστάσεις. Επιπλέον, μόνο ένα μέλος κάθε ομάδας απηύθυνε κάλεσμα - σφύριγμα προς την άλλη. Κατά τον Τζέινικ, είναι πιθανό να επρόκειτο για τον αρχηγό του κοπαδιού, ο οποίος αναλάμβανε να μιλήσει εκ μέρους των υπολοίπων. Μπορεί όμως οι ομάδες να γνωρίζονταν ήδη και γι' αυτό να μην ήταν απαραίτητες οι συστάσεις.
Οι δύο ερευνητές παραδέχονται ότι είναι πολλά αυτά που εξακολουθούν να μη γνωρίζουν. Τα συμπεράσματά τους όμως έχουν ήδη προκαλέσει ενθουσιασμό στους συναδέλφους τους. «Γνωρίζουμε ότι τα δελφίνια μαθαίνουν να αντιγράφουν το ένα το σφύριγμα-υπογραφή του άλλου», λέει η Λεϊλά Σαγίγ από το αμερικανικό Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Γουντς Χόουλ. «Φαντάζεστε να χρησιμοποιούν το σφύριγμα για να αναφερθούν σε ένα "τρίτο πρόσωπο", ένα δελφίνι που δεν είναι παρόν;»
Η μελέτη αποτελεί μόνο την τελευταία απόδειξη της νοημοσύνης των δελφινιών, τα οποία επικοινωνούν, μπορούν να διδαχθούν να καταλαβαίνουν τα βασικά στοιχεία της ανθρώπινης γλώσσας, να βλέπουν τηλεόραση, ακόμη και να ακολουθούν εντολές που εμφανίζονται στην οθόνη. Την περασμένη εβδομάδα, επιστήμονες απηύθυναν έκκληση τα δελφίνια να χαρακτηριστούν «μη ανθρώπινα όντα» προκειμένου μεταξύ άλλων να προστατευθούν από το κυνήγι και την αιχμαλωσία.