Ολοι συμφωνούν: το μέλλον της Ευρώπης βρίσκεται σε γερμανικά χέρια. Το Βερολίνο είναι η πραγματική πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο τόπος όπου λαμβάνονται οι κρίσιμες αποφάσεις. Για το γεγονός αυτό μιλούν στις Βρυξέλλες και στο Παρίσι, όπως μιλούν φυσικά στην Αθήνα, τη Ρώμη και τη Μαδρίτη. Παντού, εκτός από τη Γερμανία.
Οι Γερμανοί δεν αμφισβητούν τα γεγονότα. Γνωρίζουν ότι μόνο αυτοί μπορούν να σώσουν την Ελλάδα και ότι όλοι οι άλλοι στην ευρωζώνη, περιλαμβανομένης της Γαλλίας, έχουν χάσει το ΑΑΑ τους. Γνωρίζουν ότι είναι στα χέρια τους να δημιουργήσουν τον Μηχανισμό Ευρωπαϊκής Σταθερότητας, ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα τεθεί σε ισχύ τον Ιούλιο.
Κι όμως, στο Βερολίνο δεν υπάρχει θριαμβολογία. Στην Ευρώπη του 2012, η Γερμανία είναι ένας απρόθυμος Γολιάθ.
Σε συζητήσεις που έκανε την περασμένη εβδομάδα ο δημοσιογράφος της «Γκάρντιαν» Τζόναθαν Φρίντλαντ με πολιτικούς και δημοσιογράφους, κανείς δεν αρνήθηκε ότι αυτή η στροφή έχει συμβεί, ότι δηλαδή το λεγόμενο σχήμα «Μερκοζί» έχει δώσει τη θέση του στην απόλυτη γερμανική παντοδυναμία. Κανείς όμως επίσης δεν χαίρεται γι' αυτό.
Να συμβαίνει άραγε αυτό επειδή το τίμημα αυτής της νέας ισχύος είναι τα δισεκατομμύρια που πρέπει να δώσει το Βερολίνο στην Ελλάδα; Οχι. Ο Ντίτερ Γιάνετσεκ, ένα ανερχόμενο αστέρι των Πρασίνων στη Βαυαρία, λέει ότι η βοήθεια προς την Ελλάδα είναι μια «αφηρημένη» έννοια για τους περισσότερους Γερμανούς. Το βιοτικό επίπεδο παραμένει υψηλό και η ανεργία μειώνεται. Οι εργαζόμενοι στη VW μόλις έλαβαν μπόνους 6.000 ευρώ ο καθένας ως αμοιβή γι' άλλον έναν καλό χρόνο. Οι Γερμανοί δεν υποφέρουν.
Επιπλέον, η ελληνική οικονομία δεν είναι μεγαλύτερη από εκείνη μιας μέσης γερμανικής επαρχίας. Οσο η κρίση δεν μεταδίδεται στην Ισπανία ή πιο πέρα, η βοήθεια προς την Ελλάδα είναι διαχειρίσιμη. Αυτό που κρατά τους Γερμανούς σιωπηλούς για την κυριαρχία τους δεν είναι το κόστος. «Εχει να κάνει με την ιστορία μας», λέει ο Γιάνιτσεκ. Οι Γερμανοί μαθαίνουν από μικροί ότι μια ισχυρή Γερμανία είναι μια επικίνδυνη Γερμανία.
Ο πόλεμος τελείωσε πριν από 70 χρόνια, αλλά οι Γερμανοί δεν μπορούν ακόμα να ξεφύγουν από τη σκιά του. Οποιος κάνει μια βόλτα στη Μαρίενπλατς, στο κέντρο του Μονάχου, θα δει τις αστραφτερές αλυσίδες της Zara, της Diesel και της Starbucks, θα δει όμως και ξεναγούς που μιλούν σε φοιτητές απ' όλη την Ευρώπη κρατώντας μια φωτογραφία από μια συγκέντρωση στην ίδια πλατεία τη δεκαετία του 1920. Εκεί, σε κύκλο, εικονίζεται ο Αδόλφος Χίτλερ.
Η κληρονομιά αυτή έχει σημαδέψει τη γερμανική πολιτική κουλτούρα. Οι Γερμανοί προσέχουν να μη δείξουν ο,τιδήποτε που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως επιθετικότητα ή κυριαρχία, ο,τιδήποτε που να παραπέμπει στο ναζιστικό παρελθόν. Η στάση αυτή αντανακλάται και στη συμπεριφορά των προσώπων. Οταν ένα διευθυντικό στέλεχος της Deutsche Bank σχημάτισε το σήμα της νίκης ύστερα από μια θετική ετυμηγορία του δικαστηρίου, όλοι τον καταδίκασαν για αλαζονεία, επειδή συμπεριφέρθηκε ως ένας «κακός Γερμανός».
Ο φόβος αυτός αφορά σε μεγάλο βαθμό το τι θα σκεφτεί ο κόσμος, αφορά όμως και την ίδια τη Γερμανία. Και εξηγεί γιατί η δημοτικότητα της Ανγκελα Μέρκελ παραμένει τόσο υψηλή. Για τους ίδιους λόγους, όμως, η Γερμανία χρειάζεται την Ευρώπη. Οπως είπε ένας πολιτικός παρατηρητής στον βρετανό δημοσιογράφο, «η ευρωπαϊκή ταυτότητα είναι πιο κατάλληλη από μια γερμανική ταυτότητα», με δεδομένη την αιματηρή ιστορία της Γερμανίας. Η μεταπολεμική Γερμανία είναι ο πρόθυμος Γκιούλιβερ της Ευρώπης, που κάθεται να τον δέσουν με την ελπίδα ότι θα τον σώσουν από τον σκοτεινό του εαυτό. Ο Γολιάθ φοβάται την ίδια του τη δύναμη.
Πηγή: The Guardian, ΑΠΕ-ΜΠΕ