Κόσμος
Τετάρτη, 28 Μαρτίου 2012 11:53

Ανοιχτά, χωρίς φραγμούς, τα κοινωνικά δίκτυα των δελφινιών

Μια ιδιαίτερα ανοιχτή κοινότητα ρινοδέλφινων ανακάλυψαν ερευνητές ανοιχτά της Δυτικής Αυστραλίας. Είδαν ότι τα θηλαστικά συνεργάζονται σε ομάδες των δύο ή τριών αρσενικών, τα οποία ενίοτε ενώνουν τις δυνάμεις τους με άλλα δελφίνια σχηματίζοντας «συμμορίες», οι οποίες προστατεύουν τα θηλυκά από «αντίπαλες» ομάδες.

Μια ιδιαίτερα ανοιχτή κοινότητα ρινοδέλφινων ανακάλυψαν ερευνητές ανοιχτά της Δυτικής Αυστραλίας. Είδαν ότι τα θηλαστικά συνεργάζονται σε ομάδες των δύο ή τριών αρσενικών, τα οποία ενίοτε ενώνουν τις δυνάμεις τους με άλλα δελφίνια σχηματίζοντας «συμμορίες», οι οποίες προστατεύουν τα θηλυκά από «αντίπαλες» ομάδες. Συχνά μάλιστα αναπτύσσουν και... στενές σχέσεις με δελφίνια του ίδιου φύλου.

Τα περισσότερα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, ζουν σε περιοχές, οι οποίες έχουν κάποιας μορφής σύνορα. Αυτός ο πληθυσμός δελφινιών, τον οποίο οι ερευνητές περιγράφουν στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B, δεν δείχνει να έχει τέτοια όρια, αν και όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των θηλαστικών είναι ιδιαίτερα έντονες.

«Αλλα θηλαστικά με περίπλοκες κοινωνικές σχέσεις ζουν σε σχεδόν κλειστές ομάδες που βασίζονται σε ένα ή περισσότερα αναπαραγωγικά θηλυκά», λέει ο καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης και ένας εκ των συντακτών της έκθεσης Ρίτσαρντ Κόνορ, εξηγώντας ότι τις ομάδες ή τις περιοχές των άλλων ζώων «υπερασπίζονται μέλη του ενός ή και των δύο φύλων».

Ο Δρ. Κόνορ και οι συνάδελφοί του μελέτησαν επί πέντε χρόνια τη συμπεριφορά μιας κοινότητας περισσότερων από 120 ενήλικων δελφινιών, δίνοντας έμφαση στα αρσενικά και στην κοινωνική τους ζωή.

Σχέσεις σε τρία επίπεδα

Μεταξύ άλλων, διαπίστωσαν ότι τα αρσενικά ρινοδέλφινα περνούν μεγάλες περιόδους αμφιφυλοφιλίας, ενώ συνάπτουν και ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Κατά τις περιόδους της αναπαραγωγής, σχηματίζουν ομάδες των δύο ή τριών για να απομονώνουν θηλυκά δελφίνια. «Αυτές οι σχέσεις διαρκούν πάνω από ένα μήνα», λέει ο Δρ. Κόνορ.

Είδαν όμως ότι τα περισσότερα αρσενικά ανήκουν και σε μεγαλύτερες «συμμαχίες», αποτελούμενες από τέσσερα έως 14 αρσενικά, οι οποίες διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Παρακολούθησαν μάλιστα μία τέτοια επταμελή ομάδα, η οποία διατηρεί την ίδια σύνθεση εδώ και 17 χρόνια. Αυτές οι ομάδες πραγματοποιούν επιθέσεις εναντίον αντίπαλων ομάδων για να «απαγάγουν» τα θηλυκά ή καταφεύγουν στη βία για να αμυνθούν έναντι αντίστοιχης επίθεσης.

Σε ένα τρίτο επίπεδο, τα δελφίνια διατηρούν «φιλικές σχέσεις» με άλλες μεγάλες ομάδες, οι οποίες μάλιστα ενώνουν τις δυνάμεις τους κάποιες φορές σχηματίζοντας «στρατούς» ρινοδέλφινων που υπερασπίζονται τα θηλυκά.

Φίλοι ή εχθροί;

Ο Δρ. Κόνορ λέει ότι τα ζώα πρέπει να είναι «απίστευτα έξυπνα» για να μπορούν να αποφασίζουν εάν τα υπόλοιπα δελφίνια είναι εχθροί ή σύμμαχοι. «Η βασική ιδέα πίσω από την εξέλιξη των πολύ μεγάλων εγκεφάλων είναι ότι την πυροδότησαν οι περίπλοκες κοινωνικές σχέσεις», λέει ο καθηγητής. Έτσι, αντί μία συνάντηση μεταξύ ομάδων να καταλήγει σε σύγκρουση, τα δελφίνια φαίνεται πως αποφασίζουν εάν πρέπει να επιτεθούν ή να... γίνουν «φίλοι».

Ο Κόνορ και οι συνάδελφοί του λένε ότι μόνο οι άνθρωποι και τα δελφίνια που μελέτησαν έχουν στα κοινωνικά τους δίκτυα τόσα επίπεδα «συμμαχιών» μεταξύ αρσενικών. Όπως ο ίδιος λέει ωστόσο, δεν είναι όλα ρόδινα στο «βασίλειο» των αρσενικών δελφινιών. «Η κοινωνική τους ζωή είναι πολύ έντονη, σαν ένα μόνιμο δράμα», εξηγεί χαριτολογώντας. «Συχνά σκέφτομαι παρατηρώντας τις περίπλοκες σχέσεις τους ότι η κοινωνική τους ζωή είναι πνευματικά και σωματικά εξαντλητική και χαίρομαι που δεν είμαι δελφίνι».