O Φρανσουά Ολάντ, τον οποίο κανείς ευρωπαίος ηγέτης με εξαίρεση τον Πολωνό Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι δεν είχε δεχθεί να συναντήσει, είχε προβλέψει ότι «μετά τον δεύτερο γύρο, δεν θα περιοριστούν να μιλούν, αλλά και να ακολουθούν μια πολιτική ανάπτυξης».
Είναι αλήθεια ότι η ανάπτυξη έχει έλθει στο προσκήνιο σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ο λόγος είναι ότι τα αποτελέσματα του διδύμου «Μερκοζί» είναι αξιοθρήνητα: ένας Ισπανός στους τέσσερις είναι άνεργος, η Ιταλία βυθίζεται εκ νέου στην ύφεση (-1,2% φέτος), ενώ ακόμη και η Ολλανδία δυσκολεύεται να συγκροτήσει μια πλειοψηφία για να ψηφίσει τα μέτρα λιτότητας. Οσο για το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ που έριξε η ΕΚΤ στο τραπεζικό σύστημα, δύσκολα τα βρίσκει κανείς στην πραγματική οικονομία. Ο κίνδυνος να χρεοκοπήσει το ισπανικό κράτος ή οι μεγαλύτερες ιβηρικές τράπεζες είναι ορατός. Ο πρώτος που έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ήταν ο Μάριο Ντράγκι.
Τι ζητά ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας; Ένα είδος ευρωομολόγων (project bonds) για τη χρηματοδότηση έργων, να ενισχυθεί η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, να φορολογηθούν οι χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και να αξιοποιηθούν οι αδιάθετοι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων. Τίποτα από αυτά δεν φοβίζει την καγκελάριο Μέρκελ.
Οι υπηρεσίες του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο εργάζονται ήδη για την αύξηση του κεφαλαίου της ΕΤΕπ κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο φόρος στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές έχει γίνει καταρχήν δεκτός από το Βερολίνο εδώ και ένα χρόνο.
Ολα αυτά όμως δεν συνιστούν μια πολιτική ανάκαμψης. Τα project bonds, τα δάνεια της ΕΤΕπ ή οι αδιάθετοι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων δεν θα συγκέντρωναν παρά 180 δισεκατομμύρια ευρώ (δηλαδή 2% του ΑΕΠ), σε διάστημα αρκετών ετών, και με μεγάλη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Αυτό που λείπει από την ευρωζώνη, επισημαίνει το Marianne, δεν είναι ιδέες, αλλά η βούληση να δαπανηθεί δημόσιο χρήμα για την ανάπτυξη. Το υπόμνημα του Ολάντ παραπέμπει περισσότερο στη Ρεαλπολιτίκ παρά σε μια επανάσταση στην οικονομική πολιτική. «Ο πρώτος στόχος είναι να βγούμε από τη σήραγγα όπου μας έβαλε ο Νικολά Σαρκοζί υπογράφοντας το δημοσιονομικό σύμφωνο στις 3 Μαρτίου», λέει η σοσιαλίστρια ευρωβουλευτής Περβάνς Μπερές.
Το συντηρητικό τείχος είναι έτσι ακόμη ισχυρό. Οι 24 από τις 27 χώρες της Ε.Ε. εξακολουθούν να κυβερνώνται από συντηρητικούς, οι οποίοι είναι πάντα στρατευμένοι πίσω από την κυρίαρχη πολιτική: περισσότερος ανταγωνισμός, περισσότερη φιλελευθεροποίηση, ειδικά στην αγορά εργασίας, όχι στη διάθεση δημοσίου χρήματος. Ο Ολάντ πρέπει λοιπόν να βρει συμμάχους στη Δεξιά.
Ολες οι χώρες του Νότου, από την Ελλάδα ως την Πορτογαλία, αλλά και του Βορρά, όπως η Ολλανδία, ενδιαφέρονται να συνομιλήσουν με τη Γαλλία προκειμένου να χαλαρώσει το φορτίο που τούς έχει επιβάλει η Γερμανία. Ο Μάριο Μόντι, για παράδειγμα, έχει ταχθεί στο παρελθόν υπέρ μιας διαφορετικής ερμηνείας της συνθήκης του Μάαστριχτ, ώστε οι δαπάνες για επενδύσεις να μην περιλαμβάνονται στον υπολογισμό των ελλειμμάτων. Ο ίδιος Μόντι βέβαια, σύμφωνα με τη «Ρεπούμπλικα», εργάζεται για την αντικατάσταση του παραδοσιακού γαλλογερμανικού διδύμου από μια συνεργασία Βερολίνου-Ρώμης.
Οι πιο σταθεροί και έμπιστοι σύμμαχοι του Ολάντ θα είναι βέβαια οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες, που έχουν ήδη ταχθεί υπέρ ενός «σχεδίου Μάρσαλ» για τη σωτηρία της Νότιας Ευρώπης. Το SPD, ενισχυμένο και από τον θρίαμβο στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, έχει ένα μεγάλο όπλο απέναντι στην καγκελάριο Μέρκελ: οι ψήφοι των Σοσιαλδημοκρατών, όπως κι εκείνες των Πρασίνων, είναι απαραίτητες για την υπερψήφιση του δημοσιονομικού συμφώνου. Για τα υπόλοιπα, θα μιλήσει η δημοκρατία: τον Σεπτέμβριο θα γίνουν εκλογές στην Ολλανδία, το 2013 στην Ιταλία και τη Γαλλία.
Πηγή: Marianne, ΑΠΕ-ΜΠΕ