Γιουσούφ Χαμίεντ. 76 ετών. Πρόεδρος της φαρμακοβιομηχανίας γενόσημων φαρμάκων Cipla, τέταρτου σε μέγεθος φαρμακευτικού ομίλου στην Ινδία. H Cipla έχει χρηματιστηριακή αξία πέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων και η προσωπική περιουσία του προέδρου της εκτιμάται από το περιοδικό Forbes σε 1,75 δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ.
Εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια, ο Χαμίεντ έχει φέρει επανάσταση στη θεραπευτική αγωγή του AIDS προτείνοντας φάρμακα στην ελάχιστη τιμή για τους πιο φτωχούς του πλανήτη.
Τον περασμένο μήνα, διέθεσε στην ινδική αγορά φάρμακα κατά του καρκίνου του εγκεφάλου, του νεφρού, του πνεύμονα σε τιμές έως τέσσερις φορές χαμηλότερες από αυτές στις οποίες διατίθεντο έως τότε.
"Ελπίζω ότι θα μειώσουμε τις τιμές των αντικαρκινικών φαρμάκων πολύ περισσότερο", είπε, διευκρινίζοντας ότι θέλει επίσης να προμηθεύσει φάρμακα στην Αφρική, καθώς "η μείωση των τιμών είναι μια ανθρωπιστική πράξη".
Το 2001, ο Γιουσούφ Χαμίεντ λοιδωρήθηκε από τους μεγάλους ομίλους όταν διέθεσε την τριπλή θεραπεία κατά του AIDS σε τιμή χαμηλότερη του ενός δολαρίου (0,79 ευρώ) την ημέρα, δηλαδή τριάντα φορές μικρότερη από τους ανταγωνιστές του.
Κατηγορήθηκε για κλοπή πνευματικής περιουσίας και απάντησε χαρακτηρίζοντας τους υβριστές του "δολοφόνους κατά συρροή", καθώς επιβάλλουν τιμές άπιαστες για τους πιο φτωχούς.
"Αυτό που έκανε ήταν επαναστατικό. Ήταν πολύ σημαντικό για να σωθούν ζωές. Αυτό που έκανε με τα αντικαρκινικά φάρμακα είναι ακριβώς το ίδιο", εκτιμά η Λίνα Μενγκανέι, γιατρός της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Γιατροί χωρίς Σύνορα» στο Νέο Δελχί.
Το 1972 η Ινδία αποφάσισε ότι μόνο ο τρόπος παρασκευής ενός φαρμάκου προστατεύεται από ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, αλλά όχι το φάρμακο αυτό καθαυτό. Αρκούσε συνεπώς να υιοθετηθεί μια άλλη μέθοδος παρασκευής για να διατεθεί στην αγορά ένα αντίστοιχο φάρμακο, στην ελάχιστη τιμή.
Ετσι ήκμασε η βιομηχανία γενόσημων φαρμάκων στην Ινδία, λαμβάνοντας το προσωνύμιο "φαρμακείο του τρίτου κόσμου".
Ωστόσο, το 2005 η χώρα εναρμόνισε τους κανονισμούς της με εκείνους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), που αναγνωρίζει μια 20ετή περίοδο για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Η Cipla προτρέπει την κυβέρνηση να χρησιμοποιεί ευρύτερα τις "υποχρεωτικές άδειες", που έχουν εγκριθεί από τον ΠΟΕ και που επιτρέπουν την παρασκευή γενόσημης εκδοχής πολύ ακριβών φαρμάκων για τις πιο φτωχές χώρες.
Η Bayer προειδοποίησε ότι θα προσφύγει στη δικαιοσύνη κατά των αδειών αυτών, και οι διεθνείς ομόλογοί της δεσμεύτηκαν να κάνουν το ίδιο.
Ο Γιουσούφ Χαμίεντ δηλώνει ότι θέλει να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στον "πραγματισμό που οφείλω στους μετόχους μου" και στην "κοινωνική ευθύνη". Πιστεύει ότι οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες θα πρέπει να αφήσουν τους φαρμακευτικούς ομίλους των αναδυομένων χωρών να αντιγράφουν τα φάρμακά τους, με αντάλλαγμα κάποια εμπορικά δικαιώματα, καθώς σχεδόν το 95% του κέρδους των δυτικών φαρμακευτικών κολοσσών προέρχεται από τις αγορές των πλουσίων χωρών (Ιαπωνία, Ευρώπη, ΗΠΑ).
ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο