H ζωή κι ο θάνατος των άστρων στο Vela C

Στη «φωτογραφία της εβδομάδας» για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, που τραβήχτηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel φαίνονται δύο μπλε σφαίρες, να ξεχωρίζουν σε ένα κόκκινο υπόβαθρο. Πρόκειται για το Vela C, ένα κοντινό σε μας μαιευτήριο νέων άστρων. Το νέφος Vela C, είναι η πιο μεγάλη από τις τέσσερις περιοχές του συμπλέγματος Vela, ενός γιγάντιου νεφελώματος που βρίσκεται στη γειτονιά της Γης, «μόλις» 2300 έτη φωτός μακριά. Τα νεφελώματα, μεγάλες συγκεντρώσεις από σκόνη και αέρια δηλαδή, είναι εργοστάσια παραγωγής νέων άστρων, μετατρέποντάς τα σε πρώτης τάξης φυσικά εργαστήρια για τη μελέτη της διαδικασίας γέννησης των άστρων.

Η μείξη από τα ψυχρά αέρια και της σκόνης που βρίσκονται στην περιοχή απεικονίζονται για πρώτη φορά με τόσο μεγάλη λεπτομέρεια. Τα πιο ψυχρά κομμάτια της περιοχής απεικονίζονται με κόκκινο, ενώ με μπλε φαίνονται οι πιο θερμές περιοχές, εκεί που ξεκινάνε και συμβαίνουν αντιδράσεις, καθώς η βαρύτητα αρχίζει να παίζει το ρόλο της. Η βαρυτική έλξη και οι τυχαίες κινήσεις των αερίων και της σκόνης είναι που συγκροτούν τις δομές που φαίνονται στην εικόνα. Στις περιοχές που φαίνονται με μπλε συμβαίνουν πολύ βίαιες αντιδράσεις, από τις οποίες γεννιούνται νέα γιγάντια άστρα, τα οποία είναι τόσο αδηφάγα που καταναλώνουν τα καύσιμά τους πολύ γρήγορα. Σε περίπου 10 εκατομμύρια χρόνια θα εκραγούν σε εντυπωσιακές σουπερνόβα, έχοντας χρόνο ζωής 1000 φορές μικρότερο του δικού μας Ήλιου, που καίει αργά και σταθερά τα καύσιμά του. Οι εκρήξεις αυτές των άστρων όμως, θα δημιουργήσουν νέα υλικά και νέες ισορροπίες που θα πυροδοτήσουν τη γέννηση κι άλλων άστρων, συνεχίζοντας τον κύκλο της ζωής στο νεφέλωμα.

Στο Vela C δε δημιουργούνται μόνο νέα άστρα, αλλά περιέχει και μερικά άστρα-βρέφη για τα αστρονομικά δεδομένα, ηλικίας μικρότερης από ένα εκατομμύριο χρόνια τα οποία και φαίνονται να λάμπουν στο βάθος. Επειδή βρίσκεται τόσο κοντά κι επειδή περιέχει όλων των ειδών τα νέα άστρα, πρόκειται συνολικά για μια πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή του γαλαξία μας.