Τεχνολογία-Επιστήμη
Τετάρτη, 22 Αυγούστου 2012 09:42

Aστρο «καταπίνει» ολόκληρο πλανήτη

Διεθνής ομάδα αστρονόμων, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Hobby-Eberly στο Τέξας, παρατήρησε για πρώτη φορά ένα άστρο που «κατάπιε» έναν ολόκληρο πλανήτη.

Διεθνής ομάδα αστρονόμων, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Hobby-Eberly στο Τέξας, παρατήρησε για πρώτη φορά ένα άστρο που «κατάπιε» έναν ολόκληρο πλανήτη.

Τα στοιχεία που δημοσιεύονται στο περιοδικό Astronomical Journal Letters, δείχνουν πως ο πλανήτης εξαϋλώθηκε όταν το άστρο άρχισε να μεγαλώνει και να μεταμορφώνεται σε κόκκινο γίγαντα, ένα όψιμο στάδιο της ζωής των άστρων με μέγεθος παρόμοιο με του δικού μας Ήλιου. Η αυξανόμενη θερμοκρασία στο εσωτερικό των γηραιών άστρων, καθώς τελειώνουν τα αποθέματα υδρογόνου και γίνονται θερμότερες πυρηνικές αντιδράσεις βαρύτερων υλικών στο εσωτερικό τους, οδηγεί στη θεαματική αύξηση του μεγέθους τους, με καταστρεπτικά αποτελέσματα για τους κοντινούς τους πλανήτες. Αν και αυτή η διαδικασία είχε προβλεφθεί εδώ και δεκαετίες, δεν είχε παρατηρηθεί μέχρι σήμερα.

«Μια παρόμοια μοίρα περιμένει και τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος που βρίσκονται κοντά στον Ήλιο, όταν κι εκείνος γίνει κόκκινος γίγαντας και μεγεθυνθεί ως τα όρια της τροχιάς της Γης, σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα» εξηγεί ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Alexander Wolszczan, ένας από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, ο οποίος έχει και στο βιογραφικό του άλλη μία πρωτιά, αυτή της ανακάλυψης του πρώτου πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος.

Οι αστρονόμοι δεν είδαν ζωντανά την καταστροφή του πλανήτη, τη συμπέραναν όμως από τη χημική ανάλυση του άστρου BD+48 740, το οποίο περιέχει ασυνήθιστα μεγάλα αποθέματα λιθίου. Το λίθιο είναι ένα σπάνιο μέταλλο το οποίο δε βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στα άστρα, καθώς εύκολα καταστρέφεται στο εσωτερικό τους και οι επιστήμονες πιστεύουν πως η πληθώρα λιθίου στο συγκεκριμένο άστρο προέκυψε από την αύξηση της θερμοκρασίας του άστρου, την οποία προκάλεσαν τα παραπάνω «καύσιμα» από τον πλανήτη που κατανάλωσε.

Ένα ακόμη στοιχείο που συναινεί με την εκτίμηση αυτή είναι η παρατήρηση ενός άλλου πλανήτη που κινείται σε μια ασυνήθιστα ελλειπτική τροχιά. «Τέτοιες τροχιές είναι ασυνήθιστες σε πλανητικά συστήματα εξελιγμένων άστρων, και για την ακρίβεια, ο πλανήτης του BD+48 740 κινείται σε μια από τις πιο ελλειπτικές τροχιές που έχουν ποτέ παρατηρηθεί», προσθέτει ο Andrzej Niedzielski, ένας από τους αστρονόμους που συμμετέχουν στην έρευνα. Επειδή η βαρυτική αλληλεπίδραση μεταξύ των πλανητών είναι αυτή που μπορεί να δημιουργήσει τέτοιες περίεργες τροχιές, οι ερευνητές πιστεύουν πως η συγκεκριμένη παράξενη τροχιά του επιζώντος πλανήτη δημιουργήθηκε από το βίαιο σπρώξιμο που του προκάλεσε η «βουτιά» του εξαφανισμένου πλανήτη προς το άστρο.

«Το να πετύχουμε ένα τέτοιο συμβάν στην πράξη είναι απίθανο, εξαιτίας της ταχύτητας με την οποία συμβαίνει, αλλά μπορούμε να το ανιχνεύσουμε από τη χημική ανάλυση του άστρου», καταλήγει η Eva Villaver, μια ακόμη από τους αστρονόμους που συνέγραψαν την έρευνα. «Η παραμορφωμένη τροχιά του πλανήτη γύρω από το πλούσιο σε λίθιο κόκκινο γίγαντα είναι ακριβώς το αποδεικτικό στοιχείο που μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως ένα πλανήτης πρόσφατα καταστράφηκε στο άστρο αυτό».