«Καλαμάρι - βαμπίρ»

Είναι το ισοδύναμο του Κόμη Δράκουλα στο ζωικό βασίλειο: ζει στα βάθη των ωκεανών, αποφεύγοντας το φως του ήλιου, οι κόκκινες μεμβράνες του το κάνουν να θυμίζει με το αρχέτυπο των βαμπίρ, ενώ η ύπαρξή του και μόνο αποτελεί απόρροια ενός εξελικτικού συνδυασμού που επιβιώνει με σχεδόν απαράλλακτη μορφή εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα, επιστήμονες αποκαλύπτουν για πρώτη φορά τα μυστικά του Vampyroteuthis infernalis, δηλαδή του «καλαμαριού - βαμπίρ από την κόλαση».

Το μυστηριώδες πλάσμα ανακαλύφθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα και έκτοτε έχει το... ταξινομικό προνόμιο να είναι το μοναδικό είδος της τάξης Vampyromorpha. Είναι τόσο περίεργο στην όψη και στα χαρακτηριστικά που οι επιστήμονες το χαρακτηρίζουν «φυλογενετικό λείψανο» και λένε πως πρόκειται για ζωντανό απολίθωμα, αφού έμεινε αλώβητο απ’ όλα τα συμβάντα μαζικών αφανισμών.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ερευνητικού Ινστιτούτου στο Ενυδρείο του Μοντερέι Μπέι, στην Καλιφόρνια, το μήκους 13 εκατοστών V. infernalis ζει σε βάθος 600 - 900 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε ύδατα με πολύ χαμηλά επίπεδα οξυγόνου. Σε αντίθεση με τα βαμπίρ, δεν παίρνει ενέργεια από ζωντανούς οργανισμούς, αλλά τρέφεται με τα απομεινάρια καρκινοειδών, με ζωοπλαγκτόν και περιττώματα άλλων θαλάσσιων οργανισμών.

Η ομάδα του ενυδρείου ανέλυσε εικόνες 170 «βαμπίρ», οι οποίες μαγνητοσκοπήθηκαν την τελευταία δεκαετία από τηλεκατευθυνόμενα βαθυσκάφη, στις θάλασσες εύκρατων και τροπικών ζωνών. Σε έκθεση που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B, περιγράφει ένα μοναδικό κεφαλόποδο που συνδυάζει στοιχεία από καλαμάρι και χταπόδι.

Ένα από τα χαρακτηριστικά που το ξεχωρίζει είναι το στόμα του, που ανοίγει σαν ομπρέλα και εξελίσσεται σε οκτώ πόδια σαν του χταποδιού, τα οποία είναι γεμάτα βεντούζες και «αγκάθια». Το καλαμάρι είναι επίσης εξοπλισμένο με «χέρια» που λειτουργούν ως αισθητήρες, ώστε να εντοπίζει το θήραμα ή τους θηρευτές του.

«Η διατροφική συμπεριφορά του Vampyroteuthis infernalis είναι διαφορετική από οποιουδήποτε άλλου κεφαλόποδου», σημειώνουν οι επιστήμονες στην έκθεσή τους. «Αποκαλύπτει μια μοναδική ικανότητα προσαρμογής που επιτρέπει σε αυτά τα ζώα να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε βάθη, όπου οι συγκεντρώσεις οξυγόνου είναι πολύ χαμηλές, αλλά ταυτόχρονα οι θηρευτές είναι λίγοι και η τροφή ελάχιστη».

Όσο για το... αν τρώγεται, οι ερευνητές παραδέχονται ότι δεν θα το κατανάλωναν. Όπως λένε ωστόσο, το βαμπίρ αποτελεί πρώτης τάξεως μεζεδάκι για φάλαινες και καρχαρίες.