Κυκλοφόρησαν πρόσφατα στη Γερμανία δύο βιβλία για την κοινωνική ενσωμάτωση των μεταναστών. Το ένα έχει γίνει μπεστ-σέλερ, το άλλο όχι. Συγγραφέας του πρώτου είναι ο Χάιντς Μπουσκόφσκι, ο σοσιαλδημοκράτης δήμαρχος του Νέουκολν.
Με πληθυσμό 160.000 κατοίκων, το Νέουκολν είναι το πιο προβληματικό προάστιο του Βερολίνου. Δεν θυμίζει σε τίποτα όμως τα προάστια του Παρισιού. Υπάρχουν εδώ πολλά καταστήματα, και κυκλοφορείς χωρίς να αισθάνεσαι ότι κινδυνεύεις.
Στο βιβλίο του «Το Νέουκολν είναι παντού», όμως, ο Μπουσκόφσκι λέει ότι υπάρχει πρόβλημα. Οι γυναίκες κυκλοφορούν με καλυμμένο το πρόσωπο, οι οικογένειες δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, οι μετανάστες δεν μιλούν λέξη γερμανικά, αλλά διεκδικούν με επιμονή τα βοηθήματα που δικαιούνται. Χρειάζεται να ληφθούν μέτρα, τονίζει. Να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση, να καταργηθούν τα οικογενειακά επιδόματα στους γονείς που δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, να απελαθούν όσοι δεν θέλουν να ενσωματωθούν στην κοινωνία.
Αντίθετα με τον (επίσης σοσιαλδημοκράτη) Τίλο Σαραζίν, που έλεγε το 2010 ότι η Γερμανία έχει δεχθεί εισβολή από τους ξένους, ο Μπουσκόφσκι ξέρει τα προβλήματα από μέσα. Γεννημένος το 1948 στο Νέουκολν από φτωχή οικογένεια, γνωρίζει και την παραμικρή γωνιά αυτής της περιοχής, όπου είναι δήμαρχος από το 2001. Και είναι αποφασισμένος να θέσει σε εφαρμογή τις κοινωνικές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια.
Δεν συμφωνούν όμως όλοι μαζί του. Καθηγήτρια κοινωνικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου, η Νάικα Φορουτάν γράφει στο «Σπίγκελ» ότι το βιβλίο είναι ρατσιστικό. Ας σταματήσουμε να λέμε στον κόσμο ότι γίνονται καθημερινά εγκλήματα τιμής στη Γερμανία, σημειώνει, όταν η αστυνομία καταγράφει μόλις πέντε ή έξι τον χρόνο. Ας ενδιαφερθούμε καλύτερα για τα 34 παιδιά που κακοποιούνται κάθε μέρα, ακόμη και στις «καλές» οικογένειες. Ας σταματήσουμε να ανησυχούμε για τον «εξισλαμισμό» της Γερμανίας, όταν μόλις το 5% του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι και οι στατιστικές λένε ότι το ποσοστό αυτό δεν θα αυξηθεί τα επόμενα είκοσι χρόνια. Ας σταματήσουμε να καταγγέλλουμε τον σαλαφισμό, όταν οι σαλαφιστές είναι 3.400, πολύ λιγότεροι δηλαδή από τους νεοναζί. «Θα καταλάβουμε επιτέλους», διερωτάται, «ότι η κοινωνική ενσωμάτωση αποτελεί καθήκον όλων σε αυτή τη χώρα, που το 20% των κατοίκων της είναι προϊόν μετανάστευσης;»
Πράγματι, σε ένα άλλο βιβλίο, τρεις γυναίκες που είναι προϊόν μετανάστευσης, και εργάζονται στην «Ντι Τσάιτ», διηγούνται ότι παρά την επιτυχία τους εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως διαφορετικές. Πρόκειται για την Αλις Μπότα (πολωνικής καταγωγής), την Κιέ Παμ (από το Βιετνάμ) και την Οζλέμ Τοπτσού (από την Τουρκία), που στο βιβλίο τους «Εμείς, οι νέοι Γερμανοί, ποιοι είμαστε και τι θέλουμε» ζητούν ένα πράγμα: να πάψουν να αντιμετωπίζονται ως κάτι ξένο τα 16 εκατομμύρια των Γερμανών που έχουν ξένη καταγωγή. Να γίνει αντιληπτό απ' όλους ότι είναι Γερμανοί. Οι νέοι Γερμανοί.
Πριν από λίγο καιρό, άνοιξε στο κέντρο του Βερολίνου ένα νέο πανεπιστήμιο. Λέγεται πανεπιστήμιο Μπατσεσεχίρ. Και είναι τουρκικό. Πρόκειται για το πρώτο παράρτημα που, μετά τις ΗΠΑ, ανοίγει στην Ευρώπη από το γνωστό ομώνυμο πανεπιστημιακό ίδρυμα της Κωνσταντινούπολης. Η επιλογή του Βερολίνου, όπου πολλοί Τούρκοι ζουν αλλά λίγοι μπορούν να ακολουθήσουν ανώτατες σπουδές, ήταν προφανής.
Τα ετήσια δίδακτρα ανέρχονται σε 7.900 δολάρια, κάτι που σημαίνει ότι οι οικογένειες του Νέουκολν δύσκολα θα μπορέσουν να στείλουν τα παιδιά τους. Τα μαθήματα γίνονται στα αγγλικά και στο πρόγραμμα υπάρχουν πέντε κλάδοι: η αρχιτεκτονική, το δίκαιό, το design, η οπτικοακουστική επικοινωνία και το management. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να δεχθεί επιδότηση από τη Γερμανία, αλλά ξεπερνά αυτό το εμπόδιο συνεργαζόμενο με πανεπιστήμια του Βερολίνου. Οπως λέει η διευθύντρια του πανεπιστημίου Σουχεϊλά Σρέντερ, φέτος αναμένεται να φοιτήσουν στο τουρκικό πανεπιστήμιο εκατό νέοι.
Μια άλλη πρωτιά της Γερμανίας είναι ένα τζαμί στο Ντάρμσταντ, νοτίως της Φραγκφούρτης, που η στέγη του έχει καλυφθεί εδώ και λίγο καιρό με 41 ηλιακούς συλλέκτες. Το πρώτο οικολογικό τζαμί της Γερμανίας οφείλει την ύπαρξή του στον Σαϊντι Ναγιέμ, έναν ηλεκτρολόγο που ήρθε στη Γερμανία από τη Γάζα το 1989 σε ηλικία 19 ετών. Μουσουλμάνος και οικολόγος, έχει ιδρύσει μια εταιρεία με στόχο να πείσει τα τζαμιά της περιοχής να παράγουν ενέργεια. Το κόστος της επένδυσης δεν ξεπερνά τα 20.000 ευρώ για την αγορά των συλλεκτών. Να που η μουσουλμανική μετανάστευση αποδεικνύεται πηγή ενέργειας για τη Γερμανία.
Πηγή: Le Monde, ΑΠΕ-ΜΠΕ