Κόσμος
Σάββατο, 13 Ιουλίου 2002 18:00

Δίκη-ρουτίνα

Το κοινό είναι όλο και πιο αραιό, ενώ οι περισσότεροι δημοσιογράφοι έχουν εγκαταλείψει την αίθουσα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, όπου δικάζεται εδώ και τέσσερις μήνες ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Αυτή η χωρίς προηγούμενο δίκη, όπου ένας πρώην αρχηγός κράτους κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία, έχει γίνει ρουτίνα.

Ο κατηγορούμενος πάντως, που έχει συνέλθει από γρίπη, δεν δείχνει να έχει χάσει τη μαχητικότητά του. Εχοντας αναλάβει ο ίδιος την υπεράσπισή του, αποδεικνύεται πολύ ικανός στο να αποσταθεροποιεί τους μάρτυρες κατηγορίας. Διαψεύδει συστηματικά όλους τους Κοσοβάρους που καταθέτουν για διάφορες σφαγές, ρίχνοντας την ευθύνη στις βόμβες του ΝΑΤΟ.

Οι οπαδοί του στο Βελιγράδι είναι ενθουσιασμένοι. Η δίκη αποδεικνύεται δυσκολότερη του αναμενομένου.

«Εχουν ήδη καταθέσει περισσότεροι από τα τρία τέταρτα των μαρτύρων για το Κόσοβο, και η δίκη δεν έχει ακόμη εισέλθει στο ουσιαστικό της μέρος», λέει ένας νομικός. Η πολιτική αγωγή έχει αποδυθεί σε έναν πραγματικό αγώνα με τον χρόνο. Το πρώτο μέρος της δίκης, που είναι αφιερωμένο στο Κόσοβο, θα παραταθεί ακόμη κατά 15 ημέρες, φτάνοντας στα τέλη Αυγούστου. Στη συνέχεια θα εξεταστούν οι κατηγορίες για τη Βοσνία και την Κροατία.

Ο πρόεδρος του δικαστηρίου, ο βρετανός Ρίτσαρντ Μέι, διερωτάται συχνά αν είναι απαραίτητοι όλοι αυτοί οι μάρτυρες. Και η πολιτική αγωγή είναι υποχρεωμένη να μειώσει δραστικά τον αριθμό τους ή να περιοριστεί σε γραπτές μαρτυρίες, που διαβάζονται εν τάχει μπροστά στο δικαστήριο, για να ακολουθήσει η λεπτομερής και εξαντλητική κατ' αντιπαράσταση εξέταση από τον κατηγορούμενο.

Η απόφαση του πρώην ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας να υπερασπιστεί ο ίδιος τον εαυτό του αποδεικνύεται σωστή, γράφει ο Μαρκ Σεμό στη Liberation. Ο Μιλόσεβιτς στηρίζεται όχι μόνο στους τρεις amici curiae (φίλους του δικαστηρίου), που όρισε το δικαστήριο, αλλά και σε δύο σέρβους νομικούς συμβούλους, τους Τομάνοβιτς και Ογκνάνοβιτς, καθώς και σε πολλούς συνεργάτες του στο Βελιγράδι που βρίσκουν φακέλους και έγγραφα της αστυνομίας.

«Αυτή η δίκη είναι καθαρά πολιτική», λέει ο Ογκνάνοβιτς. «Οι Δυτικοί που καταθέτουν αφηγούνται την αλήθεια των κυβερνήσεών τους. Οι Αλβανοί του Κοσόβου διηγούνται συνήθως αυτά που άκουσαν, και όχι αυτά που έζησαν οι ίδιοι. Ενας αγρότης που ισχυρίστηκε ότι είδε ένα Σέρβο να ξεριζώνει την καρδιά ενός θύματός του, παραδέχθηκε στη συνέχεια ότι είχε κρυφτεί σε μια σπηλιά απ’ όπου δεν μπορούσε να δει τίποτα».

Η πολιτική αγωγή ελπίζει τώρα ότι οι ερχόμενοι μάρτυρες θα καταθέσουν για το πώς ο Μιλόσεβιτς διέταξε την απομάκρυνση εκατοντάδων πτωμάτων από τις σφαγές στο Κόσοβο και τη μυστική ταφή τους στη Σερβία. Αλλά οι σερβικές αρχές, που είχαν υποσχεθεί πριν από ένα χρόνο ότι θα συνεργαστούν με το Δικαστήριο, εμφανίζονται τώρα επιφυλακτικές. «Πολλοί από εκείνους που έχουν εμπλακεί στις σφαγές πρόσκεινται και στο νέο καθεστώς», παρατηρούν με πικρία στο γραφείο της εισαγγελέως.