Όλες οι προβλέψεις υπαγορεύουν ότι από 7 δισεκατομμύρια που είναι σήμερα, ο πληθυσμός της Γης θα φθάσει τα 9 δισεκατομμύρια το 2050. Σειρά μελετών τα τελευταία χρόνια χτυπά «καμπανάκι» για το κατά πόσο ο πλανήτης θα είναι σε θέση να θρέψει τους κατοίκους του, όμως μια νέα έκθεση σκιαγραφεί μια πιο αισιόδοξη εικόνα.
Όλες οι προβλέψεις υπαγορεύουν ότι από 7 δισεκατομμύρια που είναι σήμερα, ο πληθυσμός της Γης θα φθάσει τα 9 δισεκατομμύρια το 2050. Σειρά μελετών τα τελευταία χρόνια χτυπά «καμπανάκι» για το κατά πόσο ο πλανήτης θα είναι σε θέση να θρέψει τους κατοίκους του, όμως μια νέα έκθεση σκιαγραφεί μια πιο αισιόδοξη εικόνα.
Πολλά από τα ευρήματα της έκθεσης, υπό τον τίτλο Agrimonde1, που υπογράφουν από κοινού ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Αγροτικών Ερευνών της Γαλλίας (INRA) και του Κέντρου Διεθνούς Συνεργασίας στην Αγρονομική Έρευνα για την Ανάπτυξη (CIRAD) προκαλούν έκπληξη. Για παράδειγμα, οι ερευνητές είδαν ότι σε αντίθεση με όσα έδειχναν οι περισσότερες μελέτες μέχρι σήμερα, η παραγωγικότητα των αγροτικών γαιών στην Αφρική διπλασιάστηκε μεταξύ 1961 και 2003! Αυτό ωστόσο δεν αναιρεί το γεγονός ότι η παραγωγή στην ήπειρο παραμένει χαμηλότερη σε σχέση με οπουδήποτε αλλού.
Εξετάζοντας τις ετήσιες σοδειές σιταριού, ρυζιού και άλλων καλλιεργειών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και στην Ασία, η παραγωγή ήταν συνολικά υψηλότερη απ' όσο είχε υπολογιστεί σε άλλες μελέτες, ενώ από την έρευνά τους προκύπτει επίσης ότι σε ολόκληρη την υφήλιο υπάρχουν τεράστιες ανεκμετάλλευτες εκτάσεις που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε καλλιέργειες και να ταΐσουν 9 δισεκατομμύρια στόματα. «Τα 1,5 δισεκατομμύρια εκτάρια γης (15 δισεκατομμύρια στρέμματα) που καλλιεργούνται σήμερα θα μπορούσαν να αυξηθούν σε 4 δισεκατομμύρια», εξηγεί ο οικονομολόγος του CIRAD Μπρουνό Ντοράν. Κάτι τέτοιο όμως, προσθέτει, «θα λειτουργούσε φυσικά εις βάρος των βοσκοτόπων και των δασών».
Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, η Agrimonde1 επιφύλασσε μία ακόμη έκπληξη, δυσάρεστη αυτή τη φορά: τα τελευταία 15 χρόνια οι καλλιέργειες σίτου δείχνουν να έχουν κορεστεί, εν μέρει λόγω των αλλαγών στις γεωργικές μεθόδους. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες εύφορες περιοχές, όπως η βόρεια Ινδία.
Τα τρόφιμα επαρκούν, υπό προϋποθέσεις
Στην έκθεση περιλαμβάνονται έρευνες και εκτιμήσεις των δύο οργανισμών, στις οποίες ελήφθησαν υπόψη 30 δισεκατομμύρια στατιστικά στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών.
Το συμπέρασμα ότι η Γη θα είναι σε θέση να θρέψει τον πληθυσμό της σε 40 χρόνια προέκυψε από την εξέταση δύο σεναρίων. Το πρώτο τονίζει την οικονομική ανάπτυξη, υποβαθμίζοντας όμως το περιβάλλον. Το δεύτερο δίνει έμφαση στην ανάγκη να καλυφθούν οι επισιτιστικές ανάγκες του πληθυσμού, διατηρώντας παράλληλα τα οικοσυστήματα.
Το δεύτερο αυτό σενάριο βασίζεται στην πρόσληψη 3.000 kcal/άτομο καθημερινά σε όλες περιοχές του πλανήτη (αυτός είναι ο παγκόσμιος μέσος όρος θερμιδικής πρόσληψης). Από αυτές, 500 θερμίδες είναι ζωικής προέλευσης. Οι συντάκτες της έκθεσης υπολόγισαν ότι για την υλοποίηση του σεναρίου απαιτείται αύξηση της γεωργικής παραγωγής κατά 30%, ενώ το πρώτο σενάριο προβλέπει αύξηση 80%! Προϋποθέτει επίσης δραστική μείωση της κατανάλωσης φαγητού σε πολλές πλούσιες χώρες, όπου η μέση πρόσληψη θερμίδων ημερησίως αγγίζει τις 4.000, και αύξηση σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Δεν λαμβάνονται πάντως υπόψη παράγοντες όπως η χρήση των γαιών ή οι εξαπλούμενες καλλιέργειες βιοκαυσίμων, καθώς αυτοί θα εξεταστούν σε επόμενες μελέτες των δύο οργανισμών. Επιπλέον, δεν γίνονται συστάσεις, αν και οι ερευνητές τονίζουν πως για να γίνει πραγματικότητα η πρόβλεψή τους, θα πρέπει να αλλάξουν πολλά και σε μικρό χρονικό διάστημα. Όπως καταλήγουν, «σε έναν κόσμο όπου οι πόροι σπανίζουν, ο σπανιότερος όλων ίσως είναι ο χρόνος».