Aντικαθεστωτικοί έβαλαν εναντίον αεροσκάφους της λιβυκής πολεμικής αεροπορίας και αιχμαλώτισαν το πλήρωμά του στη Μισράτα, σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών πολλών χωρών καταδίκασαν εκ νέου τη βία στη Λιβύη.
Οι αντικαθεστωτικοί έβαλαν εναντίον στρατιωτικού αεροσκάφους και αιχμαλώτισαν το πλήρωμά του στη Μισράτα, σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών πολλών χωρών καταδίκασαν εκ νέου τη βία στη Λιβύη.
Τόσο στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Λιβύης Μισράτα, 200 χλμ ανατολικά της Τρίπολης, όσο και στη Ζαουίγια, 50 χλμ. ανατολικά της πρωτεύουσας, οι αντικαθεστωτικοί επιχειρούν να διατηρήσουν τον έλεγχο εν μέσω συνεχιζόμενων προσπαθειών της κυβέρνησης να τον ανακτήσει.
Το βράδυ τη Δευτέρας πηγή των δυνάμεων ασφαλείας δήλωσε στο Reuters ότι στρατιωτικά αεροσκάφη περικύκλωσαν μια πόλη στα ανατολικά της χώρας, τμήμα που τελεί υπό τον έλεγχο των εξεγερμένων.
Την ίδια ώρα, η εφημερίδα Κουρίνα έγραψε στην ιστοσελίδα της ότι πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι τραυματίστηκαν όταν δυνάμεις πιστές στον Λίβυο ηγέτη άνοιξαν πυρ για να διαλύσουν διαδήλωση στην πρωτεύουσα Τρίπολη.
«Όταν οι διαδηλωτές έφτασαν στο Σουκ Τζούμα (σ.σ. μια αγορά στην Τρίπολη), τους ακολούθησαν ένοπλοι άνδρες από το τάγμα του Καντάφι, ντυμένοι με πολιτικά, οι οποίοι άνοιξαν πυρ εναντίον άοπλων νέων (...) Πολλοί νέοι τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν» σύμφωνα με την εφημερίδα.
Το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα μετέδωσε πως ο Καντάφι ανέθεσε στον επικεφαλής της υπηρεσίας εξωτερικής κατασκοπείας να έχει διαβουλεύσεις με την ηγεσία της ανατολικής περιοχής της Λιβύης, η οποία δεν τελεί πλέον υπό τον έλεγχο του λίβυου ηγέτη.
Η λιβυκή κυβέρνηση από την πλευρά της ανακοίνωσε πως στέλνει απεσταλμένο της στην Βεγγάζη με φορτίο ανθρωπιστικής βοήθειας.
Λίγο αργότερα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης δήλωσε πως το καθεστώς θα επιδιώξει διάλογο με τους αντικαθεστωτικούς, προτού να επέμβει με στρατιωτικά μέσα.
Την Κυριακή πάντως εκπρόσωπος του πρόσφατα σχηματισθέντος Εθνικού Συμβουλίου της Λιβύης που εδρεύει στη Βεγγάζη, στην ανατολική Λιβύη, και το οποίο, σύμφωνα με τους αξιωματούχους του, αποτελεί το πρόσωπο της επανάστασης στη χώρα, δήλωσε ότι δεν βλέπει περιθώρια διαπραγματεύσεων με τον Καντάφι.
Ξένες κυβερνήσεις, εν τω μεταξύ, εντείνουν τις πιέσεις στο Μουαμάρ Καντάφι να αποχωρήσει. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επέβαλε κυρώσεις εναντίον της λιβυκής ηγεσίας.
Μιλώντας από το βήμα της συνόδου του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Γενεύη, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Αστον δήλωσε ότι η βία «συγκλονίζει τη συνείδησή μας».
Από την πλευρά της, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον είπε ότι η Ουάσινγκτον «απλώνει το χέρι σε πολλούς διαφορετικούς Λίβυους στα ανατολικά», όπου μεγάλες περιοχές τελούν υπό τον έλεγχο των αντικαθεστωτικών.
Κατά την έναρξη της συνεδρίασης, η επίτροπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ Νάβι Πιλάι προειδοποίησε ότι οι εκτεταμένες επιθέσεις εναντίον πολιτών ενδέχεται να συνιστούν έγκλημα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. «Προκαλεί μεγάλη λύπη το γεγονός ότι τόσο αίμα έχει χυθεί για να επέλθει αλλαγή», τόνισε. «Απαράδεκτη» χαρακτήρισε τη χρήση στρατιωτικής βίας εναντίον του άμαχου πληθυσμού.
Από την πλευρά του, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Λουίς Μορένο-Οκάμπο δήλωσε ότι το δικαστήριο θα εξετάσει τις κατηγορίες για τη διάπραξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας από τον Καντάφι.
«Οι πληροφορίες δείχνουν ότι οι δυνάμεις που είναι πιστές στον πρόεδρο Μουάμαρ Καντάφι επιτέθηκαν στους πολίτες στη Λιβύη» ανέφερε.
«Αυτό μπορεί να συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και πρέπει να σταματήσει. Το Δικαστήριο θα ενεργήσει άμεσα και αμερόληπτα. Δεν θα υπάρξει ατιμωρησία για ηγέτες που εμπλέκονται στη διάπραξη εγκλημάτων» πρόσθεσε.
Από την πλευρά του αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας έκανε γνωστό πως ο αμερικανικός στρατός κάνει αναδιάταξη των ναυτικών και αεροπορικών του δυνάμεων μεταφέροντάς τες πιο κοντά στη Λιβύη. «Έχουμε διάφορα ενδεχόμενα σχέδια ... πιστεύω ότι είναι αξιόπιστο να πω ότι στο πλαίσιο αυτού επαναδιατάσσουμε τις δυνάμεις ώστε να μπορούν να προσφέρουν αυτή την ευελιξία μόλις ληφθούν αποφάσεις (...) να μπορούν να προσφέρουν επιλογές και ευελιξία» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου συνταγματάρχης Ντέιβιντ Λάπαν.
Πάντως, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών διευκρίνισε πως δεν προβλέπεται καμία στρατιωτική ενέργεια στη Λιβύη στην οποία να εμπλέκονται αμερικανικά πολεμικά σκάφη.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, αφού ζήτησε εκ νέου την αποχώρηση του Καντάφι από την εξουσία, δήλωσε ότι η Βρετανία θα συνεργαστεί με τους εταίρους της για την προοπτική επιβολής στρατιωτικής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την αφρικανική χώρα προκειμένου να προστατευθεί ο λαός από τις επιθέσεις του λιβυκού καθεστώτος.
Λίγο αργότερα εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου ανέφερε επίσης ότι συζητείται η δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης, ενώ πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ βρίσκονται σε επαφή με διάφορες αντιπολιτευόμενες ομάδες στη χώρα.
Επίσης ο υπουργός Οικονομικών της χώρας ανακοίνωσε ότι δεσμεύτηκαν λιβυκά περιουσιακά στοιχεία ύψους 30 δισ. δολαρίων, το υψηλότερο ποσό που έχει δεσμευτεί ποτέ στις ΗΠΑ.
Κυρώσεις ΕΕ
Παράλληλα, οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν σήμερα πακέτο κυρώσεων κατά του Καντάφι και της κυβέρνησής του, στις οποίες περιλαμβάνεται εμπάργκο όπλων και απαγόρευση εισόδου στις χώρες της ΕΕ.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ ανακοίνωσαν επίσης ότι θα παγώσουν τα περιουσιακά στοιχεία του Καντάφι και της οικογένειάς του και θα απαγορεύσουν την πώληση προϊόντων, όπως δακρυγόνα και εξοπλισμός για την αντιμετώπιση των ταραχών, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά των διαδηλωτών, δήλωσαν διπλωμάτες.
Ο κατάλογος των ανθρώπων που αφορά το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων και οι απαγορεύσεις ταξιδιών «είναι πολύ πιο μακρύς από αυτόν του ΟΗΕ», διευκρίνισε διπλωματική πηγή, σημειώνοντας ότι αφορά τον Καντάφι και 25 ανθρώπους του στενού του κύκλου. Τα μέτρα αναμένεται να τεθούν σε ισχύ τις προσεχείς ημέρες.
Εκτός κυβερνητικού ελέγχου οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις
Παράλληλα, σύμφωνα με τον Ευρωπαίο επίτροπο Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ, το καθεστώς Καντάφι δεν ελέγχει πλέον τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις πετρελαίου στη χώρα, οι οποίες έχουν περιέλθει στην κατοχή των στασιαστών.
«Έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε πως το μεγαλύτερο τμήμα των εκμεταλλεύσεων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) δεν βρίσκεται πλέον στα χέρια του Καντάφι, αλλά βρίσκεται υπό τον έλεγχο των φυλών και των δυνάμεων οι οποίες έχουν επικαρτήσει», τόνισε ο Έτινγκερ σε συνέντευξη Τύπου από τις Βρυξέλλες.
Στη Λιβύη «η πετρελαϊκή παραγωγή έχει σταματήσει, όμως οι εργασίες εκμετάλλευσης πρόκειται να ξαναρχίσουν», διαβεβαίωσε ο ίδιος.
«Οι εξαγωγές λιβυκού πετρελαίου και αερίου δεν είναι αμελητέες, αλλά δεν είναι και τεράστιες. Το λιβυκό αέριο αντιπροσωπεύει μόλις το 3% της συνολικής ευρωπαϊκής αγοράς και το πετρέλαιο λιγότερο από το 10%», υπογράμμισε ο Ευρωπαίος επίτροπος.
Αμετακίνητος ο Καντάφι
Παρά τις εντεινόμενες πιέσεις για παραίτηση, ο Καντάφι παραμένει αμετακίνητος στη θέση του, δηλώνοντας μάλιστα πεπεισμένος πως όλοι οι Λίβυοι τον αγαπάνε και πως θα έδιναν και τη ζωή τους για να τον υπερασπιστούν.
Σε συνέντευξή του στη δημοσιογράφο του ABC Κριστιάν Αμανπούρ αρνήθηκε ακόμη ότι λαμβάνουν χώρα συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στην πρωτεύουσα της χώρας.
Σημείωσε επίσης ότι αισθάνεται προδομένος από τις ΗΠΑ, τονίζοντας πως η Λιβύη είναι σύμμαχος στον αγώνα κατά της Αλ Κάιντα όμως «οι δυτικές χώρες μας εγκατέλειψαν».
Ο ηγέτης της Λιβύης Μουάμαρ Καντάφι αρνήθηκε ότι χρησιμοποίησε την πολεμική του αεροπορία για να επιτεθεί στους διαδηλωτές, αλλά δήλωσε ότι τα αεροπλάνα βομβάρδισαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις και αποθήκες πυρομαχικών.
Κάλεσε επίσης τα Ηνωμένα Έθνη να πραγματοποιήσουν μια διερευνητική περιοδεία στη βορειοαφρικανική χώρα.
Πάντως, οι πληροφορίες που υπάρχουν καταδεικνύουν το ρήγμα που υπάρχει εντός του καθεστώντος. Σύμφωνα με λιβυκή εφημερίδα, ο Καντάφι απέλυσε σήμερα τον επικεφαλής των μυστικών του υπηρεσιών, θεωρώντας τον ως δράστη-κλειδί των πιέσεων που ασκούνται εναντίον του.
Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες μετανάστες, πολλοί εκ των οποίων από την Αίγυπτο, βρίσκονται αποκλεισμένοι στα σύνορα της Λιβύης με την Τυνησία. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, περίπου 100.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη Λιβύη την τελευταία εβδομάδα. Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τουλάχιστον 1.000 νεκρούς στο κύμα βίας που έχει σαρώσει τη χώρα τις τελευταίες δύο εβδομάδες.