Ο σεισμός των τελευταίων πέντε εβδομάδων στη Μέση Ανατολή αποτελεί τη συγκλονιστικότερη εξέλιξη στην περιοχή από τότε που κατέρρευσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Για μια φορά, οι λέξεις «σοκ και δέος» αποδίδουν με ακρίβεια την κατάσταση. Οι νωθροί, πειθήνιοι, δουλοπρεπείς Άραβες του Οριενταλισμού μετατράπηκαν σε μαχητές για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια που ως τώρα οι Δυτικοί θεωρούσαν ότι αποτελούσαν δικά τους προνόμια.
Ο ένας μετά τον άλλο, οι σατράπες του αραβικού κόσμου πέφτουν, και οι λαοί (για την καταστολή των οποίων πληρώναμε αυτούς τους σατράπες) γράφουν τη δική τους ιστορία. Το δικαίωμα της Δύσης να παρεμβαίνει στις υποθέσεις τους περιορίστηκε για πάντα.
Οι τεκτονικές πλάκες εξακολουθούν να κινούνται, γράφει ο Ρόμπερτ Φισκ στην Independent. Και τα αποτελέσματα χαρακτηρίζονται συχνά από μαύρο χιούμορ. Ανακαλύπτουμε, για παράδειγμα, ξαφνικά ότι οι άραβες ηγέτες πάντα ήθελαν τη δημοκρατία! Ο Βασιλιάς Μπασάρ της Συρίας αυξάνει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Ο Μπουτεφλίκα της Αλγερίας ξαφνικά ανέστειλε την ισχύ του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης. Ο Χαμάντ του Μπαχρέιν άνοιξε τις πόρτες των φυλακών. Ο Μπασίρ του Σουδάν δεν θα θέσει ξανά υποψηφιότητα για την προεδρία. Ο Βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας εξετάζει την ιδέα μιας συνταγματικής μοναρχίας. Και η αλ-Κάιντα σιωπά.
Προσοχή, όμως: τα πράγματα δεν έχουν τελειώσει. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι εκείνη η ζεστή, ελαφρώς υγρή αίσθηση λίγο πριν ξεσπάσει η καταιγίδα. Πρώτα απ' όλα, η ταινία φρίκης του Καντάφι συνεχίζεται. Και αυτό κάνει τον Μπερλουσκόνι, τον Σαρκοζί και τον Λόρδο Μπλερ του Ισφαχάν να δείχνουν ακόμη πιο άθλιοι απ’ ό,τι νομίζαμε. Γιατί όλοι αυτοί οι κύριοι ευλογούσαν τόσα χρόνια τον Καντάφι, τον δολοφόνο.
Όλοι λένε τώρα στην Αίγυπτο να ακολουθήσει το «τουρκικό μοντέλο», που φαίνεται να περιλαμβάνει ένα ευχάριστο μίγμα δημοκρατίας και ελεγχόμενου Ισλάμ. Αν συμβεί όμως κάτι τέτοιο, ο αιγυπτιακός στρατός θα πρέπει για τις επόμενες δεκαετίες να ασκήσει έναν αντιδημοκρατικό έλεγχο στο λαό. Όπως είπε ένας αιγύπτιος δικηγόρος, «ο στρατός αρχίζει να μιλά για απειλές προς τον "αιγυπτιακό τρόπο ζωής", αναφερόμενος στη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Πρόκειται για μια σελίδα δανεισμένη από το τουρκικό εγχειρίδιο».
Η δημοκρατία δεν θα συμβιβαστεί εύκολα στον αραβικό κόσμο με τη συνεχιζόμενη κατοχή παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ και την άθλια μεταχείριση των Παλαιστινίων από το τελευταίο. Το Ισραήλ, μαζί με τη Σαουδική Αραβία, επέμεναν μέχρι την τελευταία στιγμή στην αναγκαιότητα να διατηρηθεί η τυραννία του Μουμπάρακ. Πατούσαν συνεχώς το κουμπί της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και προσπαθούσαν να προκαλέσουν τον εκτροχιασμό του Ομπάμα και της Χίλαρι. Απέναντι στους διαδηλωτές που ζητούσαν δημοκρατία, στήριξαν μέχρι την τελευταία στιγμή τους καταπιεστές τους. Μόνο ο ισραηλινός δημοσιογράφος Γκίντεον Λέβι μίλησε σωστά. «Θα έπρεπε να πούμε, "Μουμπάρακ, έξω!"», έγραψε. «Συγχαρητήρια Αίγυπτος!»
Το κλειδί όμως των μελλοντικών εξελίξεων βρίσκεται αλλού: στη Σαουδική Αραβία. Συνηθίζουμε να θεωρούμε αυτή τη χώρα άσχετη με τη σύγχρονη πολιτική και να γελάμε όταν ο Βασιλιάς Αμπντάλα (στη φωτογραφία) υπόσχεται να εξαγοράσει έναντι 36 δισεκατομμυρίων δολαρίων τη σιωπή των υπηκόων του. Όμως τα πράγματα δεν είναι για γέλια. Η αραβική εξέγερση που έδιωξε τους Οθωμανούς από την αραβική γη ξεκίνησε στις ερήμους της Αραβίας. Από εκεί ξεκίνησε και ο ουαχαμπισμός, που ενέπνευσε τους βομβιστές αυτοκτονίας. Οι Σαουδάραβες υπέθαλψαν τον Οσάμα μπιν Λάντεν και την αλ-Κάιντα και τους Ταλιμπάν. Από εκεί προέρχονταν οι περισσότεροι από τους αεροπειρατές της 11ης Σεπτεμβρίου. Μπορεί λοιπόν κανείς να διατυπώσει την εκτίμηση ότι σε αυτό το βασίλειο του πετρελαίου, των ιερών τόπων και της διαφθοράς θα κριθεί η επίδειξη μεσανατολικής ιστορίας που τον τελευταίο καιρό γίνεται μπροστά μας.
Πηγή: The Independent, AΠΕ-ΜΠΕ