Η αφύπνιση των Αράβων είναι μια ιστορία που άρχισε να ξετυλίγεται πριν από δύο μήνες και το πιθανότερο είναι ότι θα συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια. Οι συνέπειές της είναι ασφαλώς σοβαρές για τους δικτάτορες της περιοχής, αλλά δεν σταματούν εκεί.
Μία σημαντική συνέπεια, γράφει ο Μπιλ Έμοτ στους Τimes, είναι η ψηφοφορία του περασμένου Σαββάτου στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με βάση την οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις στο καθεστώς του Καντάφι. Πέρα από τις κυρώσεις αυτές καθαυτές, μεγάλη σημασία έχει η ενότητα που επιδείχθηκε στο Συμβούλιο και η υποστήριξη της Κίνας προς τα μέτρα που αποφασίστηκαν.
H Κίνα ψήφισε υπέρ της παραπομπής του Καντάφι στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο επειδή συμπεριφέρθηκε απέναντι στους αντιπάλους του με τον ίδιο τρόπο που το Πεκίνο συμπεριφέρθηκε το 1989 απέναντι στους εξεγερμένους της πλατείας Τιεν Ανμέν.
Η σημερινή Κίνα, πολύ περισσότερο από το 1989, επιμένει στη σημασία των πολυμερών θεσμών και συμφωνιών. Και η κυβέρνησή της, με τη στάση που κράτησε σ' έναν πολυμερή θεσμό όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας, δείχνει ότι θεωρεί τη χρήση βίας εναντίον διαδηλωτών έγκλημα, για το οποίο οι υπεύθυνοι μπορεί και πρέπει να λογοδοτήσουν.
Θα είναι ενδιαφέρον να το υπενθυμίσει κάποιος αυτό στην Κίνα την επόμενη φορά που θα βγουν στους δρόμους οι Θιβετιανοί ή οι Μουσουλμάνοι της Σιντζιάνγκ. Μέχρι τότε, δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσο σοβαρά μπορούμε να πάρουμε τη νέα θέση της Κίνας. Υπάρχουν όμως κάποιες ενδείξεις ότι το άνοιγμα της Κίνας προς τον κόσμο (στη Λιβύη υπήρχαν 30.000 κινέζοι εργάτες) την υποχρεώνει να υιοθετήσει μια πιο υπεύθυνη στάση. Και ίσως ο καιρός που απαντούσε στις εγχώριες αμφισβητήσεις με σφαγές να πέρασε ανεπιστρεπτί.
«Η κυβέρνησή μας δεν μοιάζει βέβαια με την τυραννία του Καντάφι», έλεγε στους ανταποκριτές της Μοντ ένας 25χρονος κινέζος διαδηλωτής στη Σανγκάη. «Οι άνθρωποι εδώ όμως αισθάνονται ότι οι ιδιοκτησίες τους, η ύπαρξή τους, δεν είναι προστατευμένες, και ζουν στην ανασφάλεια. Η αλήθεια είναι ότι από την άποψη των πολιτικών ελευθεριών, η Κίνα παρουσιάζει απόλυτη στασιμότητα».
Η δεύτερη συνέπεια που αφορά εξίσου τη Δύση και την Κίνα, συνεχίζει ο βρετανός αρθρογράφος, είναι η αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Το κατά πόσον το πετρέλαιο θα συνεχίσει να κινείται προς τα 120 δολάρια το βαρέλι, ή ακόμη και να ξεπεράσει το ρεκόρ των 150 δολαρίων που σημειώθηκε το 2008, θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της αναταραχής της Λιβύης, όπως και από το αν αυτή εξαπλωθεί στη Σαουδική Αραβία, ή ακόμα και στα μικρότερα πετρελαιοπαραγωγά κράτη του Κόλπου. Επειδή οι συνθήκες που προκάλεσαν την εξέγερση στην Τυνησία ισχύουν και στις άλλες χώρες της περιοχής, καλό είναι οι κυβερνήσεις να ετοιμάζονται για μια νέα πετρελαϊκή κρίση.
Η τρίτη συνέπεια αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μπιλ Έμοτ, πρώην διευθυντής του Εconomist, θεωρεί ότι μια από τις ιδέες που μοιραία θα συζητηθούν στο προσεχές μέλλον είναι η διεύρυνση της Ε.Ε. ώστε να περιλάβει και τις χώρες της βόρειας Αφρικής. Ο οργανισμός που θα μπορούσε να δημιουργηθεί με αυτόν τον τρόπο θα είχε το όνομα Ευρωπαϊκή και Μεσογειακή Ένωση. Αλλά, κάτι τέτοιο έχει προς το παρόν μόνο θεωρητικό χαρακτήρα.
Πηγές: The Times, Le Monde, AΠΕ-ΜΠΕ