Στις μικρές πόλεις των Aνδεων, στο Περού, κάθε ελεύθερη επιφάνεια είναι καλυμμένη από μια αφίσα που γράφει: «Πρόεδρος η Κέικο» ή «Ογιάντα». Οι προεδρικές εκλογές της 5ης Ιουνίου, όπου θα επικρατήσει είτε η Κέικο Φουχιμόρι είτε ο Ογιάντα Ουμάλα, είναι οι πιο ενδιαφέρουσες εκλογές του 2011 στη Λατινική Αμερική.
Όπως γράφει ο Γκίντεον Ράχμαν στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», θα δείξουν αν η οικονομική και πολιτική πρόοδος της ηπείρου είναι ανεπίστροφη ή αν μπορεί πάντα να επιστρέψουν οι παλιές ημέρες του αυταρχισμού, του λαϊκισμού και του οικονομικού χάους.
Το 1980, υπήρχαν μόνο τρεις δημοκρατίες σε όλη τη Λατινική Αμερική. Σήμερα, η ήπειρος που ήταν κάποτε συνώνυμη με τις λέξεις «οικονομική κρίση» έχει γίνει ο μαγνήτης των ξένων επενδυτών. Χώρες που έτρεμαν τη φυγή κεφαλαίων, τώρα διαμαρτύρονται γιατί ρέει υπερβολικό «καυτό χρήμα» από το εξωτερικό.
Η άνοδος της Βραζιλίας έχει επισκιάσει την πρόοδο των υπολοίπων χωρών. Η μεταμόρφωση του Περού, όμως, είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη. Η χώρα που ήταν κάποτε γνωστή για τους μαοϊκούς αντάρτες της παρουσίασε πέρυσι ρυθμό ανάπτυξης 9%. Και οι ξένες επενδύσεις μόνο στον μεταλλευτικό τομέα υπερβαίνουν τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η φτώχεια μειώνεται με ταχείς ρυθμούς στο Περού. Τα μοντέρνα εστιατόρια και τα λαμπερά γραφεία, όμως, είναι πάντα περικυκλωμένα από παραγκουπόλεις όπου ανθεί η εγκληματικότητα και λείπει το τρεχούμενο νερό. Αυτή η ανισότητα απειλεί τη σταθερά στο Περού. Στον πρώτο γύρο αποκλείστηκαν όλοι οι κεντρώοι υποψήφιοι. Και τώρα η μάχη είναι ανάμεσα σε δύο λαϊκιστές με αυταρχικά στοιχεία.
Η 35χρονη Κέικο Φουχιμόρι (φωτογραφία) είναι κόρη του φυλακισμένου πρώην προέδρου Αλμπέρτο Φουχιμόρι. Ο τελευταίος κατάφερε να πατάξει την τρομοκρατία του «Φωτεινού Μονοπατιού» και να κλείσει στη φυλακή τον ηγέτη του, τον διαβόητο Αμπιμάελ Γκουσμάν. Στη συνέχεια φυλακίστηκε όμως και ο ίδιος, αφού καταδικάστηκε σε 25 χρόνια κάθειρξη για διαφθορά και σχέσεις με αποσπάσματα θανάτου.
Οι τεχνοκράτες του Περού φοβούνται ότι η κόρη του Φουχιμόρι θα επαναλάβει τα λάθη του πατέρα της. Η μεσαία τάξη της χώρας, όμως, μοιάζει να φοβάται τον αντίπαλό της ακόμη περισσότερο. Ο Ουμάλα είναι ένας πρώην αξιωματικός του στρατού που το 2000 έκανε απόπειρα πραξικοπήματος. Ο αδελφός του βρίσκεται στη φυλακή, επειδή έκανε και ο ίδιος απόπειρα πραξικοπήματος πέντε χρόνια αργότερα. Ο Ουμάλα είχε κάποτε στενούς δεσμούς με τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες. Κι αν τελευταία προσπαθεί να υποβαθμίσει αυτές τις σχέσεις, πολλοί συμπατριώτες του είναι επιφυλακτικοί.
Αν το Περού κάνει τώρα ένα βήμα προς τα πίσω, θα στείλει ένα ανησυχητικό μήνυμα σε όλη τη Λατινική Αμερική. Το ενθαρρυντικό είναι ότι και οι δύο υποψήφιοι θεωρούν πρότυπο όχι τη Βενεζουέλα, αλλά τη Βραζιλία. Ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, που εγκατέλειψε πρόσφατα την προεδρία της χώρας του, έδειξε ότι είναι δυνατό να συνδυαστούν δύο στοιχεία που κάποτε έμοιαζαν ασυμβίβαστα στη Λατινική Αμερική: η χαρισματική ηγεσία και ο σεβασμός στην δημοκρατία, την οικονομία της αγοράς και τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος των φτωχών.
Ο Σάλαμον Λέρνερ, επικεφαλής της εκστρατείας του Ουμάλα, λέει ότι ο προεδρικός υποψήφιος θέλει να αποκομίσει διδάγματα από τη Βραζιλία. «Δεν θέλουμε να διώξουμε τις ξένες επενδύσεις», είπε την περασμένη εβδομάδα στον δημοσιογράφο των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς. «Δεν είμαστε τρελοί».
Αλλά και οι σύμβουλοι της Φουχιμόρι επικαλούνται ως πρότυπο της πολιτικής τους τις μεταρρυθμίσεις του Λούλα.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί κανείς να είναι επιφυλακτικός για τους δύο υποψήφιους στις εκλογές του Περού, καταλήγει ο Γκίντεον Ράχμαν. Αν, όμως, η Βραζιλία πράγματι αποτελεί ένα μοντέλο για τις μεταρρυθμίσεις, τότε το Περού, και ολόκληρη η Λατινική Αμερική, ίσως πράγματι να ανακάλυψαν επιτέλους ένα πραγματικό «φωτεινό μονοπάτι».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ