Πολύ συχνά έρχονται στο φως τα αποτελέσματα ερευνών που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου καταδεικνύοντας ότι ένα είδος βρίσκεται κοντά στον αφανισμό. Τέτοιες μελέτες συνήθως αναφέρουν κατά προσέγγιση τον αριθμό των εκπροσώπων του είδους που έχουν απομείνει και μια εκτίμηση για το πότε θα εκλείψει το είδος αυτό, εάν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα για τη διάσωσή του.
Πολύ συχνά έρχονται στο φως τα αποτελέσματα ερευνών που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου καταδεικνύοντας ότι ένα είδος βρίσκεται κοντά στον αφανισμό. Τέτοιες μελέτες συνήθως αναφέρουν κατά προσέγγιση τον αριθμό των εκπροσώπων του είδους που έχουν απομείνει και μια εκτίμηση για το πότε θα εκλείψει το είδος αυτό, εάν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα για τη διάσωσή του.
Τώρα, οι συντάκτες μιας νέας έκθεσης προκαλούν αίσθηση με τον ισχυρισμό τους ότι κυβερνήσεις και οικολογικές οργανώσεις έχουν υπερεκτιμήσει το ρυθμό αφανισμού των ειδών. Οι δύο ερευνητές, από πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Κίνας, υποστηρίζουν γράφοντας στην επιθεώρηση Nature, ότι οι υπάρχουσες μέθοδοι υπολογισμού των ρυθμών αφανισμού εξαιτίας της απώλειας του οικοτόπου του εκάστοτε είδους, οδηγούν σε «φουσκωμένες» εκτιμήσεις – σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και κατά 160%.
«Οι περιπτώσεις αφανισμού που οφείλονται στη συρρίκνωση οικοτόπων προϋποθέτουν μεγαλύτερη συρρίκνωση απ' όσο πιστεύαμε έως σήμερα», γράφουν οι δύο επιστήμονες επικαλούμενοι μελέτη τους γύρω από τα δάση και τα πτηνά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ναι μεν, αλλά...
Για όσους είναι ανοιχτοί σε μία ριζικά διαφορετική απεικόνιση της κατάστασης, τα αποτελέσματα της μελέτης σίγουρα αποτελούν ευχάριστη είδηση. Οι ερευνητές όμως προσυπογράφουν και εκείνοι τα συμπεράσματα ερευνών που προηγήθηκαν της δικής τους και οι οποίες καταδεικνύουν ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν την καταστροφή οικοτόπων ανά την υφήλιο – μια τάση που, εάν δεν ανασχεθεί, θα έχει ως αποτέλεσμα μαζικό αφανισμό ειδών.
«Τα συμπεράσματά μας δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε εφησυχασμό σε ό,τι αφορά τον αφανισμό εξαιτίας της απώλειας οικοτόπων, ο οποίος συνιστά πραγματική και κλιμακούμενη απειλή», τονίζουν οι Φανγκλιάνγκ Χε και Στίβεν Χάμπελ, επισημαίνοντας ότι χρειάζεται η εφαρμογή νέων μεθόδων για να βελτιωθεί η ακρίβεια των υπολογισμών.
Αντιδράσεις
Η έκθεση των Φανγκλιάνγκ και Χάμπελ, παρά την «υποσημείωσή» τους, προκαλεί ήδη ποικίλα σχόλια. Την ανησυχία του εξέφρασε ο υποδιευθυντής του τομέα ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, η οποία δημοσιεύει τη γνωστή Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών. Ο Ζαν Κριστόφ Βι είπε πως ναι μεν είναι θετικό το γεγονός ότι κάποιοι προσπαθούν να «διορθώσουν την επιστήμη», όμως τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να ερμηνευθούν με πολύ λανθασμένο τρόπο.
«Με ανησυχεί το πώς η έκθεση αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από ανθρώπους απρόθυμους να πάρουν στα σοβαρά τα περιβαλλοντικά ζητήματα», δήλωσε ο Βι στο BBC. «Εμείς δεν χρησιμοποιούμε αυτό το σύστημα που βασίζεται στη συνάρτηση περιοχής και είδους γιατί γνωρίζουμε ότι είναι ελαττωματικό».
Κατά τον Τζον Όλροϊ του Πανεπιστημίου Μακουέρι της Αυστραλίας, πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα ανάλυση, η οποία ωστόσο βασίζεται σε μια αισιόδοξη εξίσωση. Ο καθηγητής παραδέχεται ότι το θέμα του αφανισμού των ειδών θα πρέπει να διερευνηθεί περισσότερο, όμως δεν θα πρέπει, όπως λέει, να αμφισβητεί κανείς ότι η συρρίκνωση των οικοτόπων έχει σοβαρότατες συνέπειες.