Κόσμος
Παρασκευή, 20 Μαΐου 2011 11:42

Επιβεβαιώνεται η ύπαρξη της «σκοτεινής» ενέργειας

Τα πρώτα αποτελέσματα μιας νέας μεγάλης αστρονομικής έρευνας επιβεβαιώνουν, χάρη σε μια νέα επιστημονική τεχνική, ότι υπάρχει όντως η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια, που συνιστά περίπου τα 3/4 (72% έως 74%) του σύμπαντος και η οποία εξηγεί γιατί αυτό φαίνεται να επεκτείνεται συνεχώς με επιταχυνόμενο ρυθμό.

Τα πρώτα αποτελέσματα μιας νέας μεγάλης αστρονομικής έρευνας επιβεβαιώνουν, χάρη σε μια νέα επιστημονική τεχνική, ότι υπάρχει όντως η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια, που συνιστά περίπου τα 3/4 (72% έως 74%) του σύμπαντος και η οποία εξηγεί γιατί αυτό φαίνεται να επεκτείνεται συνεχώς με επιταχυνόμενο ρυθμό.

Η επιβεβαίωση έρχεται μετά την τετραετή μελέτη περισσότερων από 200.000 γαλαξιών στο πλαίσιο της λεγόμενης έρευνας «WiggleZ Dark Energy Survey» και θα παρουσιαστεί από μια διεθνή ομάδα αστρονόμων σε δύο ξεχωριστές επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας.

Οι 26 επιστήμονες από 14 διαφορετικούς ερευνητικούς φορείς, με επικεφαλής τον καθηγητή Μάικλ Ντρινκγουότερ της Φυσικομαθηματικής Σχολής του αυστραλιανού πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ, «κοιτώντας» μέχρι οκτώ δισεκατομμύρια χρόνια πίσω, ανέλυσαν τον τρόπο κατανομής των γαλαξιών στο σύμπαν, καθώς επίσης το πόσο γρήγορα οι ομάδες γαλαξιών έχουν σχηματιστεί στο πέρασμα του χρόνου.

Μέσα από το συνδυασμό αυτών των παρατηρήσεων και των σχετικών μετρήσεων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πράγματι υπάρχει η σκοτεινή ενέργεια, που όμως ακόμα κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς είναι, παρόλο που η ιδέα της προτάθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του '90.

Για να ερμηνεύσουν την επέκταση του σύμπαντος, οι αστροφυσικοί έπρεπε είτε να αναθεωρήσουν την θεωρία γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν, είτε να αποδεχτούν ότι στο σύμπαν είναι πανταχού παρούσα μια νέα μορφή ενέργειας, που προκαλεί τη συνεχή επέκτασή του και άρα την απομάκρυνση των γαλαξιών μεταξύ τους. Σήμερα, οι περισσότεροι επιστήμονες αποδέχονται ότι η σκοτεινή ενέργεια αποτελεί ένα είδος «κοσμολογικής σταθεράς», μια ιδέα που είχε προτείνει ο Αϊνστάιν και αργότερα την απέρριψε, θεωρώντας την το μεγαλύτερο λάθος του (μάλλον... λανθασμένα).

Εκτός από τη σκοτεινή ενέργεια (72%-74%) και την κοινή ορατή ύλη (4%), υπάρχει η επίσης μυστηριώδης σκοτεινή ύλη, που αποτελεί το υπόλοιπο 22% έως 24% περίπου του σύμπαντος και δεν εκπέμπει, ούτε αντανακλά το ορατό φως, γι' αυτό πήρε αυτό το όνομα.

Μια σημαντική εξέλιξη για τη μελέτη της σκοτεινής ύλης είναι το νέο πανάκριβο επιστημονικό όργανο Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο (AMS), που μόλις εγκατέστησαν οι αστροναύτες του διαστημικού λεωφορείου “Endeavour” στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το νέο όργανο, κόστους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων και βάρους 7,5 τόνων, έχει ως στόχο να «δει» την ύλη του σύμπαντος που δεν μπορεί να δει κανένα άλλο τηλεσκόπιο μέχρι σήμερα.

Το AMS, κατά την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον, θα συλλαμβάνει τα σωματίδια υψηλής ενέργειας της κοσμικής ακτινοβολίας, αναζητώντας έτσι απτά ίχνη σκοτεινής ύλης, αντιύλης και άλλων «εξωτικών» φυσικών φαινομένων. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το όργανο θα φέρει μια επανάσταση στην αστροφυσική και την αστρονομία, ανάλογη με εκείνη του τηλεσκοπίου «Χαμπλ».

Το AMS διαθέτει ένα πανίσχυρο μαγνήτη που διοχετεύει τις κοσμικές ακτίνες στους ανιχνευτές-αισθητήρες του, ώστε να «διαβάσουν» τα ενεργειακά φορτία τους, τα ενεργειακά επίπεδά τους και άλλες πληροφορίες, τις οποίες θα μεταβιβάζει στη Γη. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή του οργάνου απαίτησε σχεδόν δύο δεκαετίες και τη συμμετοχή περισσότερων από 600 φυσικών και άλλων επιστημόνων από 16 χώρες, υπό τον συντονισμό του αμερικανού καθηγητή.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ