Ο Στιβ Τζομπς κατάφερε να αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων. Ήταν ένας σπάνιος επιχειρηματίας που άφησε πίσω του έναν μύθο -και μια εταιρεία που μπορεί να επιβιώσει και χωρίς εκείνον.
Από τους Ρόμπερτ Σάιραν και Ρίτσαρντ Μπιλς
Ο Στιβ Τζομπς πέθανε σε ηλικία 56 ετών. Ένας ξεχωριστός διευθύνων σύμβουλος άφησε πίσω του μια ξεχωριστή εταιρεία. Ήταν ο ιθύνων νους πίσω από τα iPod, iPhone και iPad, ο οποίος όχι μόνο συνίδρυσε αλλά και έσωσε στη συνέχεια την Apple, δημιουργώντας την πιο πολύτιμη εταιρεία τεχνολογίας στον κόσμο, αξίας 350 δισ. δολαρίων. Κατάφερε, επίσης, να αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων. Ήταν ένας σπάνιος επιχειρηματίας που άφησε πίσω του έναν μύθο -και μια εταιρεία που μπορεί να επιβιώσει και χωρίς εκείνον.
Ο Τζομπς εγκατάλειψε το κολέγιο. Και πριν κλείσει δεκαετία από τότε που ίδρυσε την Apple μαζί με τον Στιβ Βόζνιακ, αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει, αφού δεν κατάφερε να πείσει τους υπόλοιπους ότι πρέπει να προωθήσουν τους νέους υπολογιστές Macintosh αντί για άλλα μηχανήματα με μεγαλύτερο κέρδος αλλά μικρότερες δυνατότητες. Αυτές οι αλλαγές, όμως, αποδείχθηκαν καθοριστικές για τη μετέπειτα επιτυχία του. Στον εναρκτήριο λόγο του το 2005 στο Στάφορντ, ο Τζομπς εξήγησε πώς τα μαθήματα καλλιγραφίας που παρακολούθησε όταν εγκατέλειψε το κολέγιο τον επηρέασαν στη σχεδίαση του Macintosh -ο οποίος θεωρείται ότι αποτελεί την πρώτη συσκευή της Apple που άλλαξε τον κόσμο.
Ήταν έτοιμος να προχωρήσει μπροστά. Η απόλυσή του από την Apple ήταν, όπως έλεγε χαρακτηριστικά, «το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσε να μου είχε συμβεί». Συχνά ξεχνάμε ότι ο Τζομπς δημιούργησε την Pixar, την εξαιρετικά επιτυχημένη εταιρεία υπολογιστών ψυχαγωγίας, το διάστημα που είχε εξοριστεί από την Apple. Πριν την Pixar, είχε ιδρύσει τη Next Computer, η οποία κατασκεύαζε συσκευές με λειτουργικό πολύ πιο μπροστά από την εποχή του. Αυτό έπαιξε ρόλο στην επιτυχία της Apple μετά το 1996, όταν εξαγόρασε τη Next βάζοντας τον Τζομπς ξανά στο παιχνίδι.
Μπορεί ο Τζομπς να έφερε στην Apple το όραμα, τον δυναμισμό και την τελειομανία που οδήγησαν στη δημιουργία μιας σειράς επιτυχημένων προϊόντων, αλλά μαζί με αυτά έφερε και ένα κλίμα μυστικοπάθειας. Σίγουρα, υπηρέτησε με τον καλύτερο τρόπο τους σκοπούς της εταιρείας -όταν παρουσίασε το iPhone και έδειξε στον κόσμο ποιες είναι οι πραγματικές δυνατότητες των smartphones, ο κλάδος τεχνολογίας κλονίστηκε συθέμελα. Έμοιαζε «να βγήκε από τη σκουληκότρυπα του χρόνου, ερχόμενος από το μέλλον», όπως είχε πει χαρακτηριστικά κάποιος σχολιαστής. Τα τελευταία χρόνια, όμως, εξαιτίας των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε ο επικεφαλής της Apple, τα χείλη της διοίκησης παρέμεναν ερμητικά κλειστά, με αποτέλεσμα οι επενδυτές της εταιρείας να λαμβάνουν λιγότερη ενημέρωση από αυτή που δικαιούνταν.
Παρ’ όλα αυτά, η μεγαλύτερη επιτυχία της Apple, το iPhone, αναπτύχθηκε μετά την ανάρρωση του Τζομπς από την πρώτη επίθεση που δέχθηκε από τον καρκίνο. Ήταν τη χρονιά που η Apple αναδείχθηκε για ένα διάστημα ως η πιο πολύτιμη αμερικανική εταιρεία, με την κεφαλαιοποίησή της σήμερα να απέχει ελάχιστα από την Exxon Mobil. Κατά μία έννοια, όμως, το δημιούργημα του Τζομπς έπρεπε να έχει πολύ μεγαλύτερη αξία. Η επιτυχία της νέας κατηγορίας προϊόντων της, του iPad, αποδεικνύει ότι εξακολουθεί να έχει λαμπρές προοπτικές επιτυχίας και ότι έχει στο δυναμικό της μια ομάδα εξαιρετικών ταλέντων, έστω και χωρίς εκείνον.
«Μην παγιδεύεστε σε δόγματα», έλεγε ο Τζομπς στους τελειόφοιτους του Στάφορντ. «Μην αφήνετε τη βοή από τις απόψεις των τρίτων να καλύπτει την εσωτερική σας φωνή». Η Apple αποτελεί μύθο από μόνη της αλλά οι συσκευές που δημιουργήθηκαν βάσει αυτής της φιλοσοφίας είναι στην πραγματικότητα αυτές που αξίζουν περισσότερο. Όπως όλοι οι σπουδαίοι εφευρέτες, ο Τζομπς δημιούργησε προϊόντα τα οποία οι καταναλωτές δεν γνώριζαν καν ότι θέλουν, μέχρι να αρχίζουν να τα αγοράζουν κατά εκατομμύρια.
REUTERS BREAKINGVIEWS