Η Κίνα και η Λατινική Αμερική, οι δύο περιοχές του κόσμου που έχουν υποστεί τις μικρότερες επιπτώσεις από τη χρηματοπιστωτική κρίση, αξιοποιούν αυτά τα χρόνια της γενικευμένης ύφεσης στη Δύση για να βελτιώσουν με θεαματικό τρόπο τις διμερείς τους σχέσεις. Το Πεκίνο ανακάλυψε στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού μια σημαντική πηγή πρώτων υλών για την τροφοδότηση της ανάπτυξής του και ρίχτηκε στην κατάκτησή της.
Κατά το πρώτο τρίμηνο αυτής της χρονιάς ξεπεράστηκαν όλες οι προσδοκίες. Σύμφωνα με το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Κίνας, Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής αυξήθηκαν μέσα σε ένα χρόνο κατά 44% στα 36 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκέντρωναν το ενδιαφέρον τους στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και παραμελούσαν τη σχέση τους με τις χώρες που βρίσκονται νοτίως των συνόρων τους, το Πεκίνο επιδίωκε να μετατρέψει τη Λατινική Αμερική στη βασική αγορά των προϊόντων του μέσου και υψηλού τεχνολογικού επιπέδου. Ετσι, η Κίνα υπέγραψε σημαντικά συμβόλαια με τη Βραζιλία και την Αργεντινή για την πώληση, μεταξύ άλλων, τρένων υψηλής ταχύτητας για το μετρό του Ρίο και του Μπουένος Αιρες.
Οι δύο αυτές χώρες, όμως, είναι ακριβώς εκείνες που ζητούν τώρα μια νέα ισορροπία στις εμπορικές τους σχέσεις. Δεν θέλουν να γεμίσουν με κινεζικά προϊόντα, τη στιγμή που η Κίνα μειώνει τις αγορές πρώτων υλών. Η Αργεντινή έφτασε μάλιστα να προτείνει τον περασμένο Ιούνιο στην ομάδα Mercosur την από κοινού επιβολή δασμών ώστε να περιοριστούν οι κινεζικές εισαγωγές.
Σύμφωνα με τον Ενρίκε Ιγκλέσιας, γενικό γραμματέα της Mercosur, το Πεκίνο πρέπει να λάβει υπόψη του τις εξαγωγικές δυνατότητες των λατινοαμερικανικών χωρών. «Η επιδρομή της Κίνας ήταν πολύ θετική, αλλά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τους όρους του παιχνιδιού».
Η εξισορρόπηση των εμπορικών σχέσεων ήταν το πρώτο θέμα που έθιξε η νέα πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρουσέφ κατά την επίσημη επίσκεψή της στην Κίνα, τον περασμένο Απρίλιο. Η Βραζιλία, που είναι υπερήφανη για τις προόδους που σημείωσε τα 20 τελευταία χρόνια, δεν έχει διάθεση να αποδεχθεί ούτε έναν υπαινιγμό μιας αποικιακής σχέσης με την Κίνα. Εξ ου και ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε για την κατασκευή στη Βραζιλία ενός εργοστασίου τρένων, ώστε εκτός από τις εξαγωγές η Κίνα να μεταβιβάσει και την τεχνολογία που χρειάζεται. Η Ρουσέφ επέστρεψε επίσης στην πατρίδα της με άλλη μια παραγγελία 35 εμπορικών αεροσκαφών Embraer 190.
Είτε με τρένο είτε με αεροπλάνο, αυτοκίνητο ή πλοίο, οι σχέσεις της Κίνας με τη Λατινική Αμερική έχουν αναπτυχθεί ιλιγγιωδώς, χάρις σε «στρατηγικές ενώσεις» που συμφωνήθηκαν την τελευταία δεκαετία με τη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, το Μεξικό και το Περού. Επιπλέον, το Πεκίνο έχει υπογράψει συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου με τη Χιλή (2005), με το Περού (2009) και με την Κόστα Ρίκα (2010).
Το ενδιαφέρον του Πεκίνου για την περιοχή εκδηλώθηκε το 2008, όταν αποφάσισε να χορηγήσει 350 εκατομμύρια δολάρια στην Αμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης (BID). Στο ποσό αυτό προστέθηκε η συμφωνία που υπεγράφη τον περασμένο Σεπτέμβριο ανάμεσα στην BID και την China Eximbank και προβλέπει τη χορήγηση 200 ακόμη εκατομμυρίων δολαρίων «για τη στήριξη των εμπορικών σχέσεων της Κίνας με τη Λατινική Αμερική».
Παρατηρώντας ότι την περασμένη δεκαετία η Λατινική Αμερική υπήρξε «ο πιο δυναμικός εμπορικός εταίρος της Κίνας», η Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (CEPAL) προτείνει τώρα στις χώρες της περιοχής να προωθήσουν επενδύσεις στην Ασία.
Πηγή: El Pais, AΠΕ-ΜΠΕ