«Πουτινοποίηση», κατά την άποψή του ιταλoύ φιλοσόφου Πάολο Φλόρες Ντ’Αρκάις σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην «Λιμπερασιόν», σημαίνει εξασθένηση του αμοιβαίου ελέγχου και της ισορροπίας ανάμεσα στις διάφορες σφαίρες εξουσίας (θεσμικές και κοινωνικές) που συνιστούν τα θεμέλια της κυριαρχίας και της αυτονομίας του κάθε πολίτη.
Βλέπουμε έτσι να εξαφανίζεται η ακριβής ενημέρωση και η ελεύθερη άποψη, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η ικανότητα αντίστασης των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Βλέπουμε να εξαφανίζονται τα κόμματα ως εργαλεία αντιπροσώπευσης των πολιτών και να γίνονται μηχανές που εξυπηρετούν την καριέρα των επαγγελματιών πολιτικών. Με τον τρόπο αυτό, η πολιτική γίνεται μια ιδιωτική υπόθεση: μακριά από τους πολίτες, γίνεται μονοπώλιο των επαγγελματιών πολιτικών.
Αυτό που εξαφανίζεται επίσης είναι το άτομο («μοναχικό, αλληλέγγυο», έλεγε ο Καμύ), καθώς δεν μένει παρά η μοναξιά, η απομόνωση, η αδυναμία απέναντι στις εξουσίες που τείνουν προς τον ολοκληρωτισμό, έστω κι αν ο τελευταίος είναι «σοφτ»: οι συγκρούσεις είναι όλο και πιο συχνές, η διαφθορά αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς.
Ολα αυτά προκαλούν, σε ένα στρόβιλο αντιδημοκρατικής ενέργειας, την «ύβρι» του απεριόριστου πλουτισμού, ένα διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, που γίνονται όλο και πιο φτωχοί.
Θα απαντούσε κανείς ότι στην Ευρώπη βρισκόμαστε μακριά από αυτό το φαινόμενο του εκμηδενισμού της δημοκρατίας, που στη Ρωσία του Πούτιν έχει λάβει διαρθρωτικό χαρακτήρα. Κι όμως, στην Ουγγαρία, ο «σοφτ» ολοκληρωτισμός είναι ήδη εκεί, έχει λάβει τη μορφή νόμων και θεσμών, με τις Βρυξέλλες, το Στρασβούργο και την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη να αδιαφορούν πλήρως. Το ίδιο συμβαίνει και σε αρκετές άλλες χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Αλλά και στη δυτική Ευρώπη, ο μπερλουσκονισμός, αυτή η αυθεντική εκδοχή πουτινισμού, αντιμετωπίστηκε επί είκοσι χρόνια ως ένα κωμικό φαινόμενο, και όχι ως μια τραγωδία που είναι σε θέση να μολύνει όλη την Ευρώπη.
Μόνο μια πολιτική που θα αποσκοπεί ταυτοχρόνως σε μια νέα κοινωνική ισότητα και στην αποκατάσταση της κυριαρχίας του πολίτη μπορεί να αντιστρέψει αυτή την τάση, συνεχίζει ο ιταλός φιλόσοφος.
Μια Αριστερά α λα Θαπατέρο που υπερασπίζεται μόνο τα δικαιώματα του πολίτη αποτελεί ψευδαίσθηση. Πρέπει να επιστραφεί στον πολίτη η κυριαρχία του, με τον περιορισμό της πολιτικής ζωής κάθε πολιτικού σε δύο θητείες (δέκα χρόνια), με την αυστηρή θέσπιση του ασυμβίβαστου μεταξύ πολιτικών, οικονομικών και μιντιατικών συμφερόντων και με την εξασφάλιση της χρηματοδότησης σε είδος (δωρεάν επικοινωνία) όλων των μορφών πολιτικής συμμετοχής. Πρέπει επίσης να σχεδιαστεί ένας δεσμευτικός χάρτης των ευρωπαϊκών κοινωνικών πολιτικών δικαιωμάτων για όλες τις χώρες, μέσα από μια μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους. Ο χάρτης αυτός θα εξασφαλίζει μια διαρκή και διαρθρωτική ανακατανομή μεταξύ αυτών που έχουν περισσότερα κι εκείνων που έχουν λιγότερα.
Η πολιτική πρέπει να κυριαρχήσει επί της οικονομίας, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο αν είναι μια πολιτική για την ισότητα. Μένει να εφευρεθεί το κατάλληλο εργαλείο: οι Αγανακτισμένοι θέλουν την ισότητα αλλά όχι την πολιτική, οι σοσιαλδημοκρατίες δεν ξέρουν καν τι θέλουν.
Πηγή: Liberation, ΑΠΕ-ΜΠΕ