Πριν από δύο χρόνια, ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο άρχισε να ψάχνει έναν καθηγητή για να γράψει μια έκθεση με θέμα τη μετατροπή της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε μια λειτουργική ενιαία αγορά. Οι απαιτήσεις του προέδρου της Κομισιόν ήταν υψηλές: ο συντάκτης έπρεπε να έχει ένα επαρκές ακαδημαϊκό κύρος ώστε να αγγίξει ψύχραιμα ένα θέμα που είχε διχάσει την ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά και ένα πολιτικό βάρος που θα εξασφάλιζε ότι τα πορίσματα της μελέτης θα λαμβάνονταν σοβαρά υπόψη.
Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο της ΕΕ που γνωρίζει τη σκέψη του Μπαρόζο, μόνο ένα άτομο εκπλήρωνε αυτές τις απαιτήσεις: ο Μάριο Μόντι.
«Ηθελα μια πολιτική προσωπικότητα που να γνωρίζει καλά την Ευρώπη», είπε ο Μπαρόζο στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».
Στα επτά χρόνια που πέρασαν από τότε που αποχώρησε από τη θέση του Επιτρόπου για τον ανταγωνισμό, το κύρος του Μόντι στις Βρυξέλλες συνέχισε να αυξάνεται, με αποτέλεσμα να είναι σήμερα περισσότερο γνωστός στους πολιτικούς κύκλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης απ' ό,τι στην πατρίδα του, την Ιταλία.
«Πολλοί επίτροποι υπηρετούν εδώ και στη συνέχεια επιστρέφουν στις χώρες τους, αλλά ο Μόντι είναι κατ' εξοχήν Ευρωπαίος», λέει ο Ζαν Πιζανί-Φερί, διευθυντής του ιδρύματος Bruegel, που εδρεύει στις Βρυξέλλες. «Περνούσε μεγάλο μέρος του χρόνου του με ευρωπαϊκά θέματα, διεθνή θέματα, και η σκέψη του διαμορφώθηκε από αυτό».
Πράγματι, ο Μόντι αναλαμβάνει την πρωθυπουργία ύστερα από μια μακρά διαδρομή στις Βρυξέλλες. Τους τελευταίους μήνες, ο «πιο Γερμανός από τους ιταλούς οικονομολόγους» έχει διατυπώσει ισχυρές απόψεις όχι μόνο για τα θέματα που αφορούν τον τομέα του, αλλά και για την αποτυχία των ευρωπαίων πολιτικών να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης.
«Ζούμε σε μια εποχή όπου, για τα πολιτικά κόμματα, η συμμετοχή σε μια κυβέρνηση αποτελεί περισσότερο μια δυσάρεστη υποχρέωση παρά το προϊόν μιας νίκης στις εκλογές. Κι αυτό, επειδή σε πολλές χώρες πρέπει να εξηγούν γιατί παίρνουν πίσω ορισμένες επιπόλαιες υποσχέσεις», είπε τον περασμένο μήνα ο Μόντι σε ένα συμπόσιο.
Οι πρόσφατες δηλώσεις του και τα κείμενά του προσφέρουν έναν οδικό χάρτη για το πού θα οδηγήσει την Ιταλία. Στην έκθεση που συνέταξε πέρυσι για τον Μπαρόζο, για παράδειγμα, επισήμανε ότι χώρες με διαφορετικές πολιτιστικές παραδόσεις πρέπει να βρουν τομείς όπου να μπορούν να κάνουν παραχωρήσεις, ώστε να σημειωθεί πρόοδος στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο Μόντι έχει επίσης εκφράσει τον θαυμασμό του για την απόφαση του αμερικανικού Κονγκρέσου να συγκροτήσει μια «υπερεπιτροπή» όπου Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί θα είναι αναγκασμένοι να προβαίνουν σε συμβιβασμούς σε δημοσιονομικά θέματα.
Σε ένα συνέδριο τον περασμένο μήνα, ο εντολοδόχος πρωθυπουργός της Ιταλίας κατέστησε σαφές ότι θα εξέταζε ένα ανάλογο μοντέλο και για την Ιταλία. «Πάρτε μια χώρα σαν την Ιταλία, όπου πρέπει να γίνουν μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο θέμα των συντάξεων, κάτι που δεν ενθουσιάζει την Αριστερά, κι ακόμη μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στη φορολόγηση των πλουσίων, κάτι που δεν ενθουσιάζει τη Δεξιά», τόνισε. «Αν τα βάλετε μαζί, θα μειώσετε το πολιτικό κόστος - αν υποθέσουμε ότι αυτό που μετρά στις εκλογές είναι το πολιτικό κόστος».
Ο Μόντι εξέφρασε την πρόθεση να παραμείνει στη θέση του μέχρι τις εκλογές του 2013 και απέρριψε εμμέσως το αίτημα του Μπερλουσκόνι να διεξαχθούν εκλογές νωρίτερα.
Σε ό,τι αφορά το οικονομικό του πρόγραμμα, δήλωσε ότι ποτέ δεν ζήτησε αίμα και δάκρυα. «Θυσίες, ναι», τόνισε. Με τις αγορές όμως να πιέζουν, θα πρέπει να δράσει γρήγορα για να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της χώρας του.
Πηγή: Financial Times, ΑΠΕ-ΜΠΕ