Παρεμβάσεις στη συναινετική λύση του γάμου, την παράταση του ωραρίου των δικαστηρίων, τις εργατικές διαφορές, τα ασφαλιστικά μέτρα και τον περιορισμό αναβολών των δικών, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο που παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου.
Παρεμβάσεις στη συναινετική λύση του γάμου, την παράταση του ωραρίου των δικαστηρίων, τις εργατικές διαφορές, τα ασφαλιστικά μέτρα και τον περιορισμό αναβολών των δικών, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο που παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου.
Κεντρικός άξονας των νέων 80 ρυθμίσεων του ν/σχ είναι η επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης, ενώ όπως τόνισε ο κ. Παπαϊωάννου με το νομοθέτημα επιχειρούνται τομές σε σημεία «ταμπού».
Το πολυνομοσχέδιο, το οποίο θα αναρτηθεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας στο διαδίκτυο προκειμένου να συνεχιστεί ο διάλογο με τους αρμόδιους φορείς, προβλέπει επίσης την καθιέρωση πιλοτικής δίκης (δίκες εξπρές) και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, πλέον του Συμβουλίου Επικρατείας που ήδη ισχύει και την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης, ενώ καθιερώνεται το δικαίωμα αποζημίωσης των πολιτών σε περίπτωση καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης από τα ελληνικά δικαστήρια.
Αναλυτικότερα:
Με ιδιωτικό συμφωνητικό η συναινετική λύση γάμου
H συναινετική λύση του γάμου, γίνεται σύμφωνα με το νομοσχέδιο με ιδιωτικό συμφωνητικό (γραπτή συμφωνία) των δύο πλευρών και με αναγκαία παράσταση δικηγόρου, (ένας για κάθε μέρος), αλλά και με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής από τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου ή τον νόμιμο αντικαταστάτη του, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται πλέον δεύτερη συζήτηση για τη λύση του γάμου με συμφωνία των μερών.
Παράλληλα, τα διαζύγια με αντιδικία, η ακύρωση του γάμου, η αναγνώριση της ύπαρξης ή της ανυπαρξίας του γάμου, οι σχέσεις των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου, καθώς και οι διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων μεταφέρονται από τα Πολυμελή στα Μονομελή Πρωτοδικεία.
Παράταση ωραρίου διεξαγωγής δικών κατά δύο ώρες
Το ωράριο διεξαγωγής των δικών παρατείνεται κατά δύο ώρες (από 3 μ.μ. που λήγει σήμερα παρατείνεται έως τις 5 μ.μ.). Η ρύθμιση αυτή αφορά μόνο τους γραμματείς της έδρας και τις υποστηρικτικές υπηρεσίες των δικαστηρίων και όχι το σύνολο των δικαστικών υπαλλήλων. Οι δύο επιπλέον ώρες θα καλυφθούν ή με υπερωριακή αμοιβή ή με διευθέτηση του χρόνου εργασίας, όπως είναι η παροχή έξτρα ρεπό στους δικαστικούς υπαλλήλους.
Σε 60 ημέρες ο προσδιορισμός των εργατικών αγωγών
Ειδικό κεφάλαιο αποτελούν οι τροποποιήσεις που επέρχονται στις εργατικές διαφορές (απολύσεις, μη καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών κ.λπ.) όπως και στη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων.
Ειδικότερα, οι εργατικές αγωγές θα προσδιορίζονται μέσα σε 60 ημέρες από την κατάθεση και η απόφαση θα εκδίδεται μέσα σε ένα μήνα και σε ημερομηνία που θα ορίζει ο πρόεδρος του δικαστηρίου.
Στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
α) Όλα τα ασφαλιστικά μέτρα θα εκδικάζονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία προκειμένου να επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των Πολυμελών Πρωτοδικείων.
β) Η προσωρινή διαταγή θα συζητείται μετά από προηγούμενη κλήση του εργοδότη και σε περίπτωση που γίνει δεκτή, η συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων προσδιορίζεται μέσα σε 30 ημέρες.
γ) Η απόφαση στα ασφαλιστικά μέτρα θα δημοσιεύεται αμέσως μετά την περάτωση της ακροαματικής διαδικασίας και το αργότερο σε 48 ώρες μετά τη συζήτηση. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν δεν είναι εφικτή η έκδοση της απόφασης στους χρόνους αυτούς, τότε ο δικαστής οφείλει να ορίσει από έδρας συγκεκριμένη ημέρα για την έκδοση και δημοσίευση της απόφασης, εντός 20 ημερών το αργότερο από τη δικάσιμο.
Ακόμη, στις ειδικές διαδικασίες ο δικαστής υποχρεούται να εκδώσει την απόφασή του είτε επί της έδρας είτε εντός 48 ωρών είτε σε δύσκολες υποθέσεις μέσα σε 20 ημέρες, σε χρόνο όμως και τόπο που ο ίδιος θα ορίσει. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η κατάθεση των προτάσεων να γίνεται τρεις ημέρες πριν τη συζήτηση της υπόθεσης, έτσι ώστε ο δικαστής να έχει λάβει υπόψη του τους ισχυρισμούς και τα αποδεικτικά στοιχεία αμφοτέρων των πλευρών.
Στο Ειρηνοδικείο η αρμοδιότητα δημοσίευσης διαθήκης
Στα Ειρηνοδικεία της χώρας τα οποία θα συγχωνευθούν έτσι ώστε να μην υπάρχουν «νεκρά» Ειρηνοδικεία, μεταφέρεται μεγάλη δικαστηριακή ύλη.
Συγκεκριμένα, το Ειρηνοδικείο αποκτά την αρμοδιότητα στο σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών για τις δημοσιεύσεις των διαθηκών.
Ειδικότερα, η αρμοδιότητα δημοσίευσης της διαθήκης μεταφέρεται από το Πρωτοδικείο στο Ειρηνοδικείο και θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη. Σε διαδικασία ενώπιον του Ειρηνοδίκη μεταφέρεται και η διαδικασία δημοσίευσης της μυστικής διαθήκης, ενώ η έκδοση του κληρονομητηρίου θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη.
Ο Ειρηνοδίκης έχει αρμοδιότητα για έκδοση απόφασης σφράγισης πραγμάτων, αλλά η διενέργειά της γίνεται από συμβολαιογράφο.
Με άλλη διάταξη του πολυνομοσχεδίου μεταφέρεται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία στα Ειρηνοδικεία η αρμοδιότητα του ορισμού προσωρινής διοίκησης νομικού προσώπου, η οποία θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη.
Μεταφέρεται από τον πρόεδρο Πρωτοδικών στον Ειρηνοδίκη η αρμοδιότητα ορισμού εκκαθαριστή, η οποία θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη.
Απλοποιείται και συντομεύεται η διαδικασία δημοσίευσης καταστατικού Σωματείου και δεν απαιτείται απόφαση του Πρωτοδικείου, αλλά αρκεί διάταξη του Ειρηνοδίκη.
Θέσπιση Μονομελούς Εφετείου κακουργημάτων
Σύμφωνα με το επίμαχο πολυνομοσχέδιο, θεσπίζεται Μονομελές Εφετείο Κακουργημάτων για συγκεκριμένα κακουργήματα που δεν επιφέρουν ποινή ισόβιας κάθειρξης.
Το Μονομελές Εφετείο θα δικάζει αποδείξιμα κακουργήματα, όπως υποθέσεις ναρκωτικών, διακεκριμένες κλοπές, ληστείες, του νόμου περί αλλοδαπών, του νόμου περί λαθρεμπορίας, του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, του νόμου περί τυχερών παιχνιδιών και του νόμου περί αθλητικής βίας.
Στο αρχείο οι ανώνυμες καταγγελίες
Ανώνυμες καταγγελίες τίθενται αμέσως στο αρχείο. Διατηρείται όμως το δικαίωμα του εισαγγελέα να διατάξει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, προκαταρκτική εξέταση, ενώ σε υποθέσεις το αντικείμενο των οποίων απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο ανακριτής μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα Εφετών, που έχει την ανώτατη διεύθυνση της ανάκρισης, όπως ορίσει ειδικούς επιστήμονες για την υποβοήθηση του έργου της ανάκρισης. Ο ορισμός των ειδικών επιστημόνων γίνεται μεταξύ αυτών που υπηρετούν στον ευρύτερο Δημόσιο τομέα.
Προσωρινή κράτηση
Διάταξη του πολυνομοσχεδίου προβλέπει ότι προσωρινή κράτηση μπορεί να διαταχθεί και όταν το έγκλημα τελέστηκε κατ' εξακολούθηση ή στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων απ' αυτό, ενώ σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την προσωρινή κράτηση, αποφαίνεται την ίδια ημέρα, που απολογήθηκε ο κατηγορούμενος, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο, το οποίο συνεδριάζει, αμέσως, ως συμβούλιο και αποφασίζει, αφού προηγούμενα ακούσει τη γνώμη του εισαγγελέα και των διαδίκων. Μάλιστα, μέχρι την έκδοση της απόφασης ο κατηγορούμενος κρατείται.
Εξάλλου, αν ο κατηγορούμενος για κακούργημα ο οποίος δεν έχει συνήγορο, αρνηθεί την υπεράσπιση του από τον διορισμένο δικηγόρο που έγινε με βάση τον πίνακα του Δικηγορικού Συλλόγου, ο πρόεδρος του δικαστηρίου διορίζει σε αυτόν άλλον, δεύτερο, συνήγορο από τον ίδιο πίνακα. Σε περίπτωση νέας άρνησης του κατηγορουμένου, το δικαστήριο προβαίνει στην εκδίκαση της υπόθεσης χωρίς διορισμό συνηγόρου. Φυσικά ο κατηγορούμενος δικαιούται σε οποιαδήποτε στάση της δίκης να διορίσει συνήγορο υπεράσπισης της απολύτου ελεύθερης επιλογής του.
Αναβολή δικών
Οι αναβολές των δικών θα γίνονται πλέον σε δικάσιμο, στην οποία προεδρεύει ο ίδιος δικαστής που προήδρευε του δικαστηρίου, που χορήγησε την αναβολή, ενώ η συγχώνευση των ποινών θα γίνεται πλέον από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών και όχι από το δικαστήριο. Κατά της πράξης του εισαγγελέα επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο δικαστήριο.
Πταίσματα η ελαφρά σωματική βλάβη, η εξύβριση και η απειλή
Οι πράξεις της ελαφράς σωματικής βλάβης, της ελαφράς σωματικής βλάβης από αμέλεια, της εξύβρισης, της απειλής (το τρίδυμο του ελληνικού καβγά) και της απλής δυσφήμησης γίνονται πταίσματα, όπως πταίσματα γίνονται και οι πράξεις της αυτοδικίας και επαιτείας.
Τα ποσά που προβλέπονται ως κατώτατα όρια για το χαρακτηρισμό μιας πράξης ως κακούργημα αναπροσαρμόζονται. Συγκεκριμένα, το ποσό των 15.000 ευρώ αναπροσαρμόζεται σε 100.000 ευρώ, το ποσό των 73.000 σε 300.000 ευρώ και το ποσό των 150.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ.
Διευκρινίζεται ότι η ρύθμιση αυτή δεν αφορά τις εκκρεμείς υποθέσεις.
Οι παραβάτες ηχορύπανσης από τα κέντρα διασκεδάσεως τιμωρούνται πλέον σε βαθμό πλημμελήματος και ακολουθείται υποχρεωτικά η αυτόφωρη διαδικασία.
Μη εξαγοράσιμη ποινή για παράνομη είσοδο στη χώρα
Για τα αδικήματα της διευκόλυνσης παράνομης εισόδου στο ελληνικό έδαφος υπηκόου τρίτης χώρας ή της μεταφοράς από το εξωτερικό στην Ελλάδα ή της προώθησης στην Ελληνική επικράτεια (λαθρομετανάστευση), θα ακολουθείται υποχρεωτικά αυτόφωρη διαδικασία και ποινή που θα επιβάλλεται δεν μετατρέπεται σε χρηματική, αλλά και ούτε αναστέλλεται.
Δικαίωμα αποζημίωσης λόγω υπέρβασης εύλογης διάρκειας δίκης
Πάντα σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θεσπίζεται το δικαίωμα αποζημιώσεως των διαδίκων λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκης από την Ελληνική Δικαιοσύνη (καθυστέρηση απονομής της Δικαιοσύνης). Το δικαίωμα αυτό ασκείται εντός 6 μηνών από τη δημοσίευση της οριστικής απόφασης του δικαστηρίου, για την οποία ο αιτών παραπονείται ότι υπήρξε υπέρβαση της εύλογης διάρκειας. Η σχετική αίτηση εξετάζεται από Τριμελές Συμβούλιο το οποίο θα απαρτίζεται από ανώτατους δικαστές.
Η έκδοση σχετικής απόφασης από το επίμαχο Συμβούλιο είναι προϋπόθεση για να μπορεί ο θιγόμενος πολίτης (η απόφαση του οποίου καθυστέρησε να εκδοθεί) να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Πιλοτική δίκη
Εισάγεται η πιλοτική δίκη και στο Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τα πρότυπα του ΣτΕ και παρέχεται η δυνατότητα στο Γενικό Επίτροπο Επικρατείας να εισάγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο οποιοδήποτε βοήθημα ή μέσο με τις διαδικασίες της πιλοτικής δίκης.
Αναφορικά με το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο Παπαϊωάννου τόνισε ότι οι υποθέσεις που εκκρεμούν στα Διοικητικά Δικαστήρια και τα νομικά ζητήματα που τις απασχολούν έχουν λυθεί με την έκδοση απόφασης που έχει ληφθεί υπό την νέα διαδικασία της πρότυπης δίκης (δίκες εξπρές με μεγάλο κοινωνικό ενδιαφέρον κ.λπ.), θα εκδικάζονται σε συμβούλιο και δεν θα εισάγονται σε ακροαματική διαδικασία.
Πάντως, ο διάδικος μπορεί να ζητήσει να εισαχθεί η υπόθεσή του σε δικαστικό σχηματισμό (ακροατήριο), αλλά η δικαστική δαπάνη θα είναι 3πλάσια ή 5πλάσια.
Ως προς το ΣτΕ και πάλι προβλέπεται από το πολυνομοσχέδιο ότι σε περίπτωση που το Δημόσιο (υπουργεία, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου κ.λπ.) δεν αποστέλλει το λεγόμενο φάκελο στο δικαστήριο (δηλαδή τα απαιτούμενα έγγραφα για τη διεξαγωγή της δίκης) μετά την πρώτη αναβολή, το δικαστήριο μπορεί να συνάγει τεκμήριο ομολογίας σε βάρος του Δημοσίου για όσα ισχυρίζεται ο πολίτης που έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη και να προχωρήσει στην εκδίκαση της υπόθεσης.
Ηλεκτρονικές διευθύνσεις δικηγόρων και ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων
Tο νομοσχέδιο περιλαμβάνει τέλος διατάξεις με τις οποίες θεσπίζεται η αναγραφή, επάνω στο δικόγραφο, υποχρεωτικά της ηλεκτρονικής διεύθυνσης των δικηγόρων που καταθέτουν τα σχετικά ένδικα μέσα, ενώ εισάγεται και ο θεσμός της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων εφόσον υπάρχει η δυνατότητα προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής.
Οι διατάξεις αυτές αφορούν το Συμβούλιο της Επικρατείας, το Ελεγκτικό Συνέδριο και τα Διοικητικά Δικαστήρια, ενώ έρχονται να συμπληρώσουν αντίστοιχες διατάξεις που πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή στα Πολιτικά και Ποινικά δικαστήρια, στο πλαίσιο της ψηφιακής Δικαιοσύνης (e-justice).
Μέχρι το 2012, όπως τόνισε ο Παπαϊωάννου, θα έχει επικρατήσει σε όλη της χώρα η ψηφιακή Δικαιοσύνη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ