Κόσμος
Τρίτη, 13 Δεκεμβρίου 2011 10:38

Αρκτική: «Σοκ» από την απελευθέρωση μεθανίου

Οι ενδείξεις πληθαίνουν χρόνο με το χρόνο και μελέτη με τη μελέτη: στους πάγους της Αρκτικής βρίσκονται εγκλωβισμένες τεράστιες ποσότητες μεθανίου - ενός αερίου έως και 25 φορές ισχυρότερου από το διοξείδιο του άνθρακα- οι οποίες απελευθερώνονται με την άνοδο των θερμοκρασιών.

Οι ενδείξεις πληθαίνουν χρόνο με το χρόνο και μελέτη με τη μελέτη: στους πάγους της Αρκτικής βρίσκονται εγκλωβισμένες τεράστιες ποσότητες μεθανίου - ενός αερίου έως και 25 φορές ισχυρότερου από το διοξείδιο του άνθρακα - οι οποίες απελευθερώνονται με την άνοδο των θερμοκρασιών. Κάθε νέα μελέτη γύρω από αυτήν την «ωρολογιακή βόμβα», όπως πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει, χτυπά το «καμπανάκι» λίγο πιο δυνατά από την προηγούμενη - και οι μαρτυρίες Ρώσων επιστημόνων που βρέθηκαν στην περιοχή δεν αποτελούν εξαίρεση.

Ο επικεφαλής της αποστολής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ιγκόρ Σεμιλέτοφ, δεν δίστασε να δηλώσει έκπληκτος από το θέαμα που αντίκρυσαν ο ίδιος και η ομάδα του: σύννεφα μεθανίου να αναβλύζουν από την επιφάνεια του Αρκτικού Ωκεανού με πρωτοφανή ορμή. «Παλαιότερα βλέπαμε τέτοιες πηγές, οι οποίες όμως είχαν διάμετρο μόλις λίγων δεκάδων μέτρων», λέει ο καθηγητής. «Αυτή ήταν η πρώτη φορά που εντοπίσαμε συνεχείς, ισχυρές και εντυπωσιακές πηγές διαμέτρου που ξεπερνούσε τα 1.000 μέτρα. Είναι εκπληκτικό».

Σε μια «σχετικά μικρή περιοχή», κατά τον ίδιο, ο Σεμιλέτοφ και οι συνεργάτες του είδαν περισσότερες από 100 τέτοιες πηγές και υποθέτουν ότι στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν χιλιάδες. Σε έκθεσή τους που δημοσιεύτηκε το 2010, εκτιμούσαν ότι οι εκπομπές μεθανίου από τον Αρκτικό Ωκεανό ανέρχονταν σε περίπου οκτώ εκατομμύρια τόνους το χρόνο, όμως η ανακάλυψή τους λένε ότι ανατρέπει τα δεδομένα.

Αβεβαιότητα και ερωτηματικά

Παρά τη νέα ανησυχητική ανακάλυψη των Ρώσων επιστημόνων, τα ερωτηματικά παραμένουν αναφορικά με τις δύο βασικές συνιστώσες του ζητήματος: πόσο μεθάνιο εκλύεται και πότε η Αρκτική θα αποχωριστεί για πάντα τον πάγο της.

Πριν από μόλις δύο εβδομάδες, 40 και πλέον επιστήμονες προειδοποίησαν σε έκθεσή τους, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature ότι μέσα στις επόμενες δεκαετίες, τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου που σήμερα βρίσκονται εγκλωβισμένες στο μόνιμο πάγο, θα απελευθερωθούν στον ατμοσφαιρικό αέρα επιταχύνοντας και επιδεινώνοντας την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Εκτίμησαν ότι τα αέρια αυτά δεν θα έχουν εξίσου σοβαρές συνέπειες με τη συνεχιζόμενη ρύπανση από εργοστάσια, οχήματα και αεροσκάφη, όμως θα συμβάλουν στην υπερθέρμανση σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι π.χ. η αποψίλωση των δασών. Αναγνώρισαν πάντως και οι ίδιοι ότι το περιθώριο λάθους στις εκτιμήσεις και τους υπολογισμούς τους είναι μεγάλο, καθώς το ζήτημα απασχολεί εδώ και σχετικά λίγα χρόνια τους επιστήμονες, οι οποίοι ως εκ τούτου δεν έχουν στη διάθεσή τους πληθώρα δεδομένων.