Πολιτιστικά
Πέμπτη, 04 Φεβρουαρίου 2010 11:08

Απεβίωσε ο φιλόσοφος Κώστας Αξελός

Την τελευταία του πνοή άφησε ο μεγάλος Έλληνας στοχαστής Κώστας Αξελός σήμερα τα ξημερώματα στο Παρίσι. Ο Κώστας Αξελός ήταν ένας μεγάλος στοχαστής, δήλωσε ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου.

Την τελευταία του πνοή άφησε ο μεγάλος Έλληνας στοχαστής Κώστας Αξελός σήμερα τα ξημερώματα στο Παρίσι.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924 από αστική οικογένεια, διδάχτηκε από παιδί γαλλικά και γερμανικά, ενώ η εφηβεία του διάβασε τα κείμενα των Ηράκλειτου, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Εμπεδοκλή, Μαρξ, Νίτσε, Ντοστογιέφσκι, και ποιητών όπως ο Ρεμπώ, ο Ρίλκε, ο Χέλντερλιν και άλλοι.

Στα δεκαεπτάμιση χρόνια του εντάχθηκε στην κομμουνιστική νεολαία και, παρά τις διαφωνίες του, πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση υποστηρίζοντας ότι «ο πραγματικός κομμουνιστής πρέπει να κρατάει στο ένα χέρι το όπλο και στο άλλο τα βιβλία του Ρίλκε». Το 1944, στα Δεκεμβριανά, έζησε εικονική εκτέλεση στα κρατητήρια της Ασφάλειας, φυλακίστηκε σε στρατόπεδο και τελικά απέδρασε. Tο 1946 εγκατέλειψε τις γραμμές του KKE.

Τέλη του 1945, με τη βοήθεια του Οκτάβιου Μερλιέ - διευθυντή τότε του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα - επιβιβαζόταν στο θρυλικό πλέον πλοίο «Ματαρόα» μαζί με τον Κ. Καστοριάδη, τον Κ. Παπαϊωάννου, τον Κ. Βυζάντιο, την Μ. Κρανάκη, τον Κ. Κουλεντιανό, τον Ν. Σβορώνο και άλλους με προορισμό το Παρίσι. Λίγο διάστημα μετά την αναχώρησή του, καταδικαζόταν ερήμην σε θάνατο.

Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη όπου και δίδαξε (1962-1973). Αρχισυντάκτης του πρωτοποριακού τότε περιοδικού Arguments (Επιχειρήματα) από το 1956-1962, ίδρυσε και διηύθυνε την ομώνυμη φιλοσοφική σειρά στις «Εditions de Minuit» στην οποία εκδόθηκαν επίσης και τα περισσότερα από τα βιβλία του.

Πασίγνωστη η διένεξή του με τον Σαρτρ τον οποίο εγκαλούσε για μη πρωτότυπη σκέψη και έκθεση παλαιότερων φιλοσοφικών ιδεών. Ο Σαρτρ με τη σειρά του τον κατηγορούσε επειδή είχε εγκαταλείψει τον κομμουνισμό.

Έχει εκδώσει είκοσι τέσσερα βιβλία και πλήθος κειμένων (γαλλικά, ελληνικά και γερμανικά) που μεταφράστηκαν σε δεκαέξι γλώσσες.

Τον Μάρτιο του 2009 αναγορεύτηκε διδάκτωρ φιλοσοφίας από το Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αυτή ήταν η τελευταία του επίσκεψη στην Ελλάδα.

Τον Απρίλιο του 2009 κυκλοφόρησε στη Γαλλία από τις εκδόσεις «Les Belles Lettres» το καινούργιο βιβλίο του, με τίτλο «Αυτό που επέρχεται» και πρόσφατα από τις εκδόσεις «Νεφέλη» το έργο «Το άνοιγμα στο επερχόμενο και το αίνιγμα της Τέχνης».

Ο Πρωθυπουργός για το θάνατο του Κώστα Αξελού

«Ο Κώστας Αξελός ήταν ένας μεγάλος στοχαστής. Η αφετηρία του, στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, όπου και είχε τη δική του μεγάλη και σκληρή προσωπική εμπειρία, αποτέλεσε για τον ίδιο το εφαλτήριο για να αναζητήσει την ανθρώπινη ουσία», δήλωσε ο Πρωθυπουργός, σχετικά το θάνατο του μεγάλου στοχαστή.

«Με το πλούσιο έργο του έφερε τη σύγχρονη ελληνική σκέψη στις κορυφές του παγκόσμιου πολιτισμού. Το έργο αυτό θα αποτελεί πάντα παράδειγμα και πρόκληση στην περιπέτεια της σκέψης. Στους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια», πρόσθεσε ο κ. Παπανδρέου.

Αντ. Σαμαράς: Το έργο του πιο επίκαιρο σήμερα από ποτέ

«Ένας μεγάλος Έλληνας έφυγε από τη ζωή. Ο Κώστας Αξελός υπήρξε αγωνιστής και διανοούμενος. Αληθινός αγωνιστής. Και γνήσιος διανοούμενος. Ελεύθερη σκέψη και ασυμβίβαστο πνεύμα. Με οικουμενική επιρροή, όπως συμβαίνει με όλους τους αληθινούς διανοητές», δήλωσε ο πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς.

«Το έργο του φωτίζει το πνεύμα πέρα από ιδεολογικά ΅ΆτείχηΆΆ. Αληθινά πρωτότυπο, αιχμηρό και υπερβατικό. Και πιο επίκαιρο σήμερα από ποτέ», κατέληξε ο κ. Σαμαράς.

ΣΥΝ: Η απώλεια προσωπικοτήτων σαν τον Κώστα Αξελό αφήνουν μεγάλο κενό

Τη βαθιά του θλίψη για την απώλεια του στοχαστή και φιλόσοφου Κώστα Αξελού εξέφρασε ο Συνασπισμός.

«Σε μια εποχή υποχώρησης των μεγάλων ιδεών, έκπτωσης των αξιών αλλά και άκρατου υλισμού η απώλεια τέτοιων προσωπικοτήτων σαν τον Κώστα Αξελό αφήνουν μεγάλο κενό. Ασφαλώς το έργο του αποτελεί παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές», σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση της ΚΠΕ του ΣΥΝ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ