Πρόταση για την ενίσχυση της Frontex, του οργανισμού διαχείρισης των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπέβαλε την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πρόταση για την ενίσχυση της Frontex, του οργανισμού διαχείρισης των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπέβαλε την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η πρόταση αυτή αποβλέπει, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση του νομικού πλαισίου για τη διασφάλιση του πλήρους σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων του Frontex, καθώς και στη βελτίωση της επιχειρησιακής ικανότητας του Frontex για την υποστήριξη των κρατών μελών. Με τη νέα πρόταση, τα κράτη μέλη θα θέσουν περισσότερο εξοπλισμό και προσωπικό στη διάθεση του οργανισμού αυτού. Ο Frontex θα μπορεί να κατευθύνει τις συνοριακές περιπολίες από κοινού με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Θα μπορεί επίσης να παρέχει βοήθεια προς τρίτες χώρες και να αποστέλλει υπαλλήλους που θα αναλαμβάνουν την πραγματοποίηση επαφών στις χώρες αυτές.
Σύμφωνα με αξιολογήσεις που πραγματοποίησε η Επιτροπή και την αξιολόγηση που πραγματοποίησε ένας ανεξάρτητος φορέας, η συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ για τη διαχείριση της μετανάστευσης μέσω του οργανισμού Frontex της ΕΕ ήταν περιορισμένη μέχρι τώρα λόγω ελλείψεως πόρων και ανεπαρκούς συντονισμού μεταξύ εθνικών αρχών. Ο Frontex διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διατήρηση ενός χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα και βοηθά τις χώρες της ΕΕ να συντονίζουν τις εναέριες, χερσαίες και θαλάσσιες περιπολίες στα σύνορα.
Χάρη στην πρόταση που υποβλήθηκε, ο Frontex θα είναι σε θέση να παρέχει τους κατάλληλους τεχνικούς και ανθρώπινους πόρους στο πλαίσιο των κοινών συνοριακών περιπολιών. Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να φροντίσουν ώστε ο οργανισμός να έχει στη διάθεσή του έν α σύνολο εξοπλισμού, όπως πλοία και αεροσκάφη, καθώς και να μπορεί, σταδιακά, να αγοράζει ή να μισθώνει τον δικό του εξοπλισμό.
Η πρόταση καθιερώνει επίσης τη ρητή υποχρέωση εκπαίδευσης, όλων των συνοριοφυλάκων που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις, σε θέματα θεμελι ωδών δικαιωμάτων, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι μετανάστες θα αντιμετωπίζονται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους και ιδίως της αρχής της μη επαναπροώθησης.
Η επιχειρησιακή ικανότητα θα ενισχυθεί, δεδομένου ότι θα καταστούν σαφέστεροι οι αντίστοιχοι ρόλοι του Frontex και των συμμετεχόντων κρατών μελών· ωστόσο, κάθε κράτος μέλος θα παραμένει υπεύθυνο για τον έλεγχο του δικού του τμήματος των εξωτερικών συνόρων. Η πρόταση θεσπίζει επίσης ειδικές διατάξεις όσον αφορά το επιχειρησιακό σχέδιο, την αξιολόγηση των επιχειρήσεων και τους μηχανισμούς κοινοποίησης επεισοδίων.
Ο Frontex θα εξακολουθήσει να είναι σε θέση να συντονίζει κοινές επιχειρήσεις για την επιστροφή μεταναστών στη χώρα καταγωγής τους. Θεσπίζονται μηχανισμοί με τους οποίους θα διασφαλίζεται η διεξαγωγή των επιχειρήσεων επαναπατρισμού με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, κατά τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων αυτών θα παρίσταται ανεξάρτητος ελεγκτής ο οποίος θα υποβάλλει έκθεση στην Επιτροπή όσον αφορά την τήρηση του δικαίου της ΕΕ από τα κράτη μέλη, καθώς και του κώδικα δεοντολογίας που καθορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα που πρέπει να γίνονται σεβαστά.
Η εν λόγω πρόταση πρέπει τώρα να εξεταστεί και να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις εθνικές κυβερνήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Η αρμόδια για εσωτερικές υποθέσεις Επίτροπος, Cecilia Malmström, δήλωσε: «Η σημερινή (σ.σ. χθεσινή) πρόταση θα προετοιμάσει το έδαφος για μεγαλύτερη αλληλεγγύη και καλύτερη συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικότερα την παράτυπη μετανάστευση και την εμπορία ανθρώπων και, συγχρόνως, να ενισχύσουμε τα μέτρα με τα οποία διασφαλίζεται ο πλήρης σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ελπίζω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα ενεργήσουν γρήγορα για να μετατραπεί η πρόταση αυτή σε νομοθεσία, ούτως ώστε να μπορέσει να λάβει ο οργανισμός αυτός τους ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους που χρειάζεται.»
Ιστορικό
Ο Frontex ιδρύθηκε το 2005 με σκοπό τον συντονισμό των επιχειρήσεων συνοριακού ελέγχου που διεξάγουν τα κράτη μέλη στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Ο Frontex έχει την έδρα του στη Βαρσοβία, απασχολεί 220 άτομα και χρηματοδοτείται με 80 εκατομμύρια ευρώ από τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ο Frontex συντονίζει τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών συνοριακών περιπολιών, εξασφαλίζει την εκπαίδευση των συνοριοφυλάκων, συγκεντρώνει τα στοιχεία επιτήρησης που κοινοποιούν οι χώρες της ΕΕ και βοηθά τα κράτη μέλη στη διεξαγωγή κοινών επιχειρήσεων επαναπατρισμού.
Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2009, οι κυβερνήσεις της ΕΕ συμφώνησαν όσον αφορά ένα νέο πρόγραμμα εργασιών για την ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, το οποίο βασίζεται σε προηγούμενη πρόταση της Επιτροπής κατά το ίδιο έτος ( IP /09/894 ). Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2009, οι κυβερνήσεις της ΕΕ κάλεσαν επίσης την Επιτροπή να προτείνει βελτιώσεις όσον αφορά τον Frontex, στο πλαίσιο του προγράμματος της Στοκχόλμης.