Σε αντίθεση με τους Αμερικανούς που πιστεύουν στην «ικανότητα της χώρας τους να χτίσει το μέλλον», οι Ευρωπαίοι ανέκαθεν έκλιναν προς την απαισιοδοξία μάλλον παρά προς την αισιοδοξία.
Σε αντίθεση με τους Αμερικανούς που πιστεύουν στην «ικανότητα της χώρας τους να χτίσει το μέλλον», οι Ευρωπαίοι ανέκαθεν έκλιναν προς την απαισιοδοξία μάλλον παρά προς την αισιοδοξία.
Όσον αφορά στις προσδοκίες για το μέλλον, η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων κυμαίνεται σε ακόμη χαμηλά επίπεδα, όπως υποδεικνύει πρόσφατη έρευνα της Κομισιόν.
Στο τέλος του 2009, το 54% των Ευρωπαίων πίστευε ότι ο αντίκτυπος της κρίσης στην αγορά εργασίας δεν είχε ακόμη κορυφωθεί. Την ίδια εποχή, ωστόσο, το 78% των Ευρωπαίων πολιτών δήλωναν ικανοποιημένοι ή πολύ ικανοποιημένοι με τη ζωή τους, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο.
Τα υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης καταγράφονται στη Δανία, το Λουξεμβούργο, τη Σουηδία, την Ολλανδία, τη Φιλανδία και τη Βρετανία, με ποσοστά που ξεπερνούν το 90%. Πιο βεβαρημένο είναι, ωστόσο, το κλίμα στην Ανατολική Ευρώπη. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, η εμπιστοσύνη των πολιτών κυμαίνεται στο 71%.
Τα τελευταία χρόνια, οι Ευρωπαίοι δίνουν τη δική τους μάχη για πολιτική και οικονομική ενοποίηση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη κάτω από την ομπρέλα της ΕΕ. Την ανασφάλεια των πολιτών έχει εντείνει, όπως ήταν αναμενόμενο, η παγκόσμια οικονομική κρίση. Σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, η κρίση είχε τεράστιο αντίκτυπο στην Ευρώπη και για την αναδιάρθρωση των ευρωπαϊκών οικονομιών θα χρειαστεί πολύς χρόνος.
Ακόμη και στην προ της κρίσης εποχή, όμως, οι κοινωνιολόγοι είχαν εκφράσει την ανησυχία τους για την απαισιοδοξία που κατακλύζει την Ευρώπη. Σύμφωνα με τον Βρετανό ερευνητή Ρότζερ Λιντλ, «ενδείξεις κοινωνικού πεσιμισμού παρατηρούνταν στο Ηνωμένων Βασίλειο και πριν την κρίση, [..] ακόμη και στα χρόνια της οικονομικής ευημερίας». Παρότι το επίπεδο της προσωπικής ικανοποίησης ήταν υψηλό, οι Βρετανοί ανησυχούσαν για το μέλλον, για τις δυσκολίες στην αφομοίωση των αλλαγών που συνεπάγεται η παγκοσμιοποίηση, η μετανάστευση κ.α., εξηγεί ο ερευνητής. «Προφανώς, όταν η οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, η ανησυχία διευρύνεται», προσθέτει.
Σύμφωνα με τον Φερνάντο Βαλσπίν, καθηγητή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Autónoma της Μαδρίτης, «η Ευρώπη δεν πιστεύει πια στην ιδέα της προόδου –αντιθέτως, παραμένει καθηλωμένη σε αυτά που έχει πετύχει: μια από τις υψηλότερες θέσεις της πυραμίδας πλάι στις Ηνωμένες Πολιτείες».
«Η εξασθένιση της επιρροής της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία ήταν ήδη ορατή πριν την κρίση», προσθέτει ο Χοσέ Ιγνάθιο Τορεμπλάνκα, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ισπανικού ανοικτού πανεπιστημίου UNED. «Τελευταία, όμως, τόσο η Ευρώπη όσο και οι ΗΠΑ διαπιστώνουν ότι έχουν αρχίσει να μένουν πίσω και σε σύγκριση αναδυόμενες δυνάμεις –γεγονός που ενισχύθηκε μετά την παγκόσμια κρίση», καταλήγει ο καθηγητής.