Ποζάροντας μπροστά στην κάμερα, η 17χρονη Τζανέτ Αμπντουραχμάνοβα κραδαίνει το όπλο της και αγκαλιάζει τον σύζυγό της, που κρατά κι αυτός ένα πιστόλι.
Η Αμπντουραχμάνοβα έγινε την περασμένη εβδομάδα το πρόσωπο της ισλαμικής τρομοκρατίας στη Ρωσία, καθώς οι αρχές ανακοίνωσαν ότι ήταν η μία από τις δύο καμικάζι -η άλλη ήταν η εικονιζόμενη Maryam Sharipova, 28 ετών, καθηγήτρια πληροφορικής- του μετρό της Μόσχας. Η ίδια και ο άνδρας της ήταν μέλη μιας σκοτεινής οργάνωσης με τον τίτλο «Το Εμιράτο του Καυκάσου», που ανέλαβε την ευθύνη για τις πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις.
Όπως η αλ-Κάιντα και άλλες ισλαμικές τρομοκρατικές οργανώσεις, το Εμιράτο δεν είναι τόσο οργάνωση, όσο ένα κίνημα αυτόνομων πολεμάρχων, που τους συνδέουν η ιδεολογία και το μίσος. Ο ηγέτης του, ο 46χρονος Ντόκου Ουμάροφ, λέγεται ότι κινείται στα σύνορα Τσετσενίας και Νταγκεστάν. Δεν κοιμάται ποτέ στο ίδιο μέρος δύο φορές και επικοινωνεί με τους συνεργάτες του μέσω δορυφορικού τηλεφώνου και του Διαδικτύου.
Ο στόχος του Ουμάροφ είναι η απελευθέρωση ολόκληρης της περιοχής του βόρειου Καυκάσου από τη Ρωσία και η εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού χαλιφάτου. «Το Εμιράτο του Καυκάσου είναι μια εικονική οργάνωση», λέει στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» ο Αλεξέι Μαλασένκο, ειδικός για τον Βόρειο Καύκασο στο Carnegie Center της Μόσχας. «Δεν έχει έδρα, ούτε στρατό και αποτελείται από διάφορες ομάδες». Είναι χαρακτηριστικό ότι το κοινοβούλιο της Τσετσενίας, αναφερόμενο πρόσφατα στην οργάνωση αυτή, τοποθέτησε την έδρα της στην «υπ' αριθμόν 35 σπηλιά του υπ' αριθμόν 17 τεταρτημορίου ενός ορεινού δάσους».
Οι δυνάμεις ασφαλείας πιστεύουν ότι ο συντονισμός των επιθέσεων στο μετρό έγινε μέσω του Διαδικτύου και ότι οι τρομοκράτες εκπαιδεύτηκαν στα σύνορα του Νταγκεστάν και της Τσετσενίας. Τη σχετική «ταξιαρχία αυτοκτονιών» φέρεται να έχει οργανώσει ο Αλεξάντρ Τιχομίροφ, γνωστός ως Σαϊντ Μπουριάτσκι, ο οποίος μεγάλωσε στη Ρωσία, αλλά στη συνέχεια σπούδασε αραβικά και εντάχθηκε στον τσετσενικό υπόκοσμο. Ο Μπουριάτσκι πιστεύεται ότι σκοτώθηκε σε μια σύγκρουση με τις ρωσικές ειδικές δυνάμεις στην Ινγκουσετία, στις 6 Μαρτίου. Στο τελευταίο κείμενο που ανάρτησε στο μπλογκ του, έγραφε ότι «αυτό που οδηγεί κάποιον να θυσιάζει τη ζωή του είναι η πίστη του στον Αλλάχ».
Ο Ουμάροφ πολεμά τη Ρωσία από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Τσετσενία, στις αρχές της δεκαετίας του '90. Ηταν ένας από εκείνους που συνέχισαν τον πόλεμο και μετά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας των Τσετσένων με τη Μόσχα.
Τη συμφωνία εκείνη την υπέγραψε ο Αχμαντ Καντίροφ, που δολοφονήθηκε το 2004. Σήμερα, η Τσετσενία κυβερνάται από τον γιο του, τον Ραμζάν Καντίροφ.
Ο πατέρας, η σύζυγος και ο γιος του Ουμάροφ απήχθησαν από τις ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας το 2005 και από τότε αγνοείται η τύχη τους. Λίγο αργότερα, ο Ουμάροφ ίδρυσε το Εμιράτο του Καυκάσου, μια συμμαχία των τσετσένων αυτονομιστών με τους ισλαμιστές.
«Υπήρξε μια αξιοσημείωτη ιδεολογική στροφή», λέει ο Ενβέρ Κισρίγιεφ, ένας ειδικός για την περιοχή από τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών. «Από εκεί που ήταν εθνικιστές, έφτασαν να λένε ότι το ισλάμ δεν έχει πατρίδα».
Η ρωσική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο Ουμάροφ χρηματοδοτείται κυρίως από το εξωτερικό, και συγκεκριμένα από μυστικές υπηρεσίες που θέλουν να αποσταθεροποιήσουν τη Ρωσία. Πολλοί ειδικοί όμως επισημαίνουν ότι η πραγματική εξουσία που έχει στα χέρια του είναι άγνωστη.
Πηγή: Financial Times, ΑΠΕ-ΜΠΕ