Στη Βουλή το ν/σ για τις ευέλικτες μορφές εργασίας

Κατατέθηκε χθες στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, «Εγγυήσεις κατά της εργασιακής ανασφάλειας και άλλες διατάξεις».

Με το νομοσχέδιο επαναπροσδιορίζεται το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, τροποποιούνται και συμπληρώνονται διατάξεις που αφορούν στις εργασιακές σχέσεις, ενώ παράλληλα θεσπίζεται και η επέκταση της προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης για τις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης.

Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, με το νομοσχέδιο θεσπίζεται σειρά νέων διατάξεων, αλλά και τροποποιήσεων σε υφιστάμενες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που αφορούν κυρίως στις ευέλικτες μορφές απασχόλησης προκειμένου να διασφαλίζονται τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων αλλά και η αναγκαία ευελιξία στην αγορά εργασίας, συμβάλλοντας αφενός μεν στη διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, αφετέρου δε στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Βασικές συνιστώσες του νομοσχεδίου είναι ο έλεγχος, η ρύθμιση και η πραγματοποίηση συγκεκριμένων παρεμβάσεων για εγγυήσεις που είχαν παραλειφθεί ή που η πραγματικότητα ανέδειξε ως απολύτως αναγκαίες.

Το νομοσχέδιο, μετά από διαβουλεύσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, τους εκπροσώπους συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών, εκπροσώπους Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και ΙΚΑ και την καταγραφή των παρατηρούμενων στρεβλώσεων στην πράξη, περιέχει σειρά τροποποιήσεων σε όλο το ρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά τις ευέλικτες σχέσεις εργασίας.

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει και άλλες διατάξεις. Η ταχύτητα στην απονομή της σύνταξης, με στόχο η σύνταξη να καταβάλλεται το αργότερο τρεις μήνες μετά την υποβολή του σχετικού αιτήματος, προϋποθέτει συγκεκριμένες διοικητικές διευθετήσεις, η νομιμότητα των οποίων ρυθμίζεται στο σχέδιο νόμου.

«Το ν/σ δεν έχει καμιά συνάφεια με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, δεν συνδέεται με καμιά πολιτική, με καμιά δράση για την ενίσχυση της απασχόλησης», παρατήρησε ο υπεύθυνος του Τομέα Eργασίας και Kοινωνικής Ασφάλισης της Νέας Δημοκρατίας, Ιωάννης Βρούτσης, και έκανε λόγο για ν/σ με επικοινωνιακή στόχευση.

«Το σχέδιο νόμου και οι ατελέσφορες και αποσπασματικές ρυθμίσεις του, όχι μόνο δεν ενισχύουν την ασφάλεια των εργαζομένων αλλά αντίθετα: δημιουργούν νέα εμπόδια εισόδου στην εργασία για τους ανέργους, συντηρούν την ανασφάλεια των εργαζομένων, επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις με επιπλέον γραφειοκρατικές υποχρεώσεις, αποθαρρύνουν τις προσλήψεις», συμπλήρωσε.

ΣΥΡΙΖΑ: Noμιμοποιούν τον εργασιακό μεσαίωνα

«Η κυβέρνηση, αντί να καταργήσει, νομιμοποιεί τον εργασιακό μεσαίωνα. Οι νόμοι των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ που θέσπισαν την εργασιακή ζούγκλα πρέπει να καταργηθούν», σχολίασε ο Δημήτρης Στρατούλης, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΝ και της Επιτροπής Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι κυριότερες διατάξεις

Οι κυριότερες διατάξεις του νομοσχεδίου, όπως καταγράφονται στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου είναι οι ακόλουθες:

1. Τροποποιούνται και συμπληρώνονται διατάξεις του ν. 2639/1998 που αφορούν ευέλικτες μορφές απασχόλησης εργαζομένων. Ειδικότερα:

α. Επαναπροσδιορίζεται το τεκμήριο της εξαρτημένης εργασίας στη συμφωνία μεταξύ εργοδότη και απασχολούμενου, για παροχή υπηρεσιών ή έργου ορισμένου ή αορίστου, στις οριζόμενες μορφές απασχόλησης.

β. Περιορίζεται σε οκτώ (8) ημέρες, από δεκαπέντε (15) που ισχύει, το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα πρέπει να γνωστοποιηθεί στην οικεία επιθεώρηση εργασίας, συμφωνία μερικής απασχόλησης, μεταξύ εργοδότη και μισθωτού, για να μην θεωρηθεί ότι καλύπτει σχέση εργασίας με πλήρη απασχόληση.

γ. Απαγορεύεται να υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των έξι (6) μηνών, εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους, η εκ περιτροπής απασχόληση μισθωτού.

δ. Επανακαθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού των αποδοχών των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης.

ε. Προβλέπεται σε περίπτωση ανάγκης, υποχρέωση παροχής πρόσθετης εργασίας πέρα από τη συμφωνηθείσα εκ μέρους του εργαζομένου, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση.

Στην περίπτωση αυτή, ο μερικώς απασχολούμενος, δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής προσαυξανόμενη κατά 10%. Ο μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την προαναφερόμενη παροχή εργασίας, όταν η μερική απασχόληση λαμβάνει χώρα κατά πάγιο τρόπο.

στ. Ο πλήρως απασχολούμενος σε επιχειρήσεις πλέον των 20 ατόμων, δικαιούται, μετά τη συμπλήρωση ενός ημερολογιακού έτους εργασίας, να ζητήσει τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του από πλήρη σε μερική απασχόληση, με δικαίωμα επανόδου σε πλήρη απασχόληση, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση.

2. Τροποποιούνται - συμπληρώνονται, επίσης διατάξεις του ν. 2956/2001 αναφορικά με το καθεστώς εργασίας που διέπει τους μισθωτούς μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης. Συγκεκριμένα:

α. Προβλέπεται ότι η παραχώρηση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη επιτρέπεται, εφεξής, μόνο για συγκεκριμένους λόγους που δικαιολογούνται από έκτακτες, πρόσκαιρες και εποχιακές ανάγκες.

β. Διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση στους όρους εργασίας των εργαζομένων, με σύμβαση ή σχέση εργασίας προσωρινής απασχόλησης, με τους εργαζόμενους που έχουν προσληφθεί απευθείας στον έμμεσο εργοδότη, για την κάλυψη της συγκεκριμένης θέσης.

γ. Περιορίζεται υπό την οριζόμενη εξαίρεση, σε δώδεκα (12) από δεκαέξι (16) που ισχύει, η διάρκεια της απασχόλησης του μισθωτού από τον έμμεσο εργοδότη, για την κάλυψη της συγκεκριμένης θέσης.

δ. Υπάγονται στον κλάδο παροχών ασθενείας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον επικουρικό φορέα ΕΤΕΑΜ, υπό την οριζόμενη εξαίρεση, οι προσωρινά απασχολούμενου μισθωτοί, για όσο χρόνο παραμένουν στη διάθεση της εταιρείας προσωρινής απασχόλησης, καθώς και κατά τη διάρκεια της απασχόλησής τους σε έμμεσο εργοδότη.

ε. Επαναπροσδιορίζονται οι περιπτώσεις, βάσει των οποίων δεν επιτρέπεται η απασχόληση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη με σύμβαση προσωρινής απασχόλησης.

στ. Διευρύνονται οι εργοδότες στους οποίους δύναται να επιβληθούν οι οριζόμενες κυρώσεις, σε περίπτωση παράβασης των σχετικών ρυθμίσεων.

3. Επανακαθορίζονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του θεσμού της διαθεσιμότητας, προτού τεθεί εγγράφως στους μισθωτούς.

Κατά τη διάρκεια της διαθεσιμότητας ο μισθωτός λαμβάνει το ήμισυ του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο (2) τελευταίων μηνών υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης.

4. Ρυθμίζονται θέματα αναφορικά με τις εργασιακές σχέσεις που διέπουν το καθεστώς της τηλεεργασίας. Ειδικότερα:

α. Υποχρεούται ο εργοδότης σε περίπτωση σύναψης σύμβασης ή σχέσης εργασίας για τηλεεργασία, να παραδίδει γραπτώς στον εργαζόμενο, εντός οκτώ (8) ημερών το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας.

β. Καθορίζεται σε περίπτωση μετατροπής κανονικής εργασίας σε τηλεεργασία, μία περίοδος προσαρμογής τριών (3) μηνών, κατά την οποία οποιοσδήποτε από τα μέρη, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση, μπορεί να θέσει τέλος στην τηλεεργασία και ο μισθωτός να επιστρέψει στην εργασία του σε αντίστοιχη θέση με αυτήν που κατείχε.

γ. Αναλαμβάνεται από τον εργοδότη το κόστος που προκαλείται στο μισθωτό, από την εν λόγω μορφή εργασίας κ.λπ.

5. Τροποποιούνται υφιστάμενες ρυθμίσεις περί κατάτμησης άδειας. Συγκεκριμένα παρέχεται η δυνατότητα κατάτμησης σε περισσότερες των δύο περιόδων και μόνο από γραπτή αίτηση των εργαζομένων προς τον εργοδότη τους.

6. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας εργαζομένων σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας. Συγκεκριμένα:

α. Η εν λόγω διευθέτηση καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή με συμφωνίες του εργοδότη και του επιχειρησιακού σωματείου ή του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή του εργοδότη και των ενώσεων προσώπων.

Επίσης, με επιχειρησιακές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας μπορεί να καθορίζεται άλλο σύστημα διευθέτησης χρόνου εργασίας, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κλάδου ή της επιχείρησης.

β. Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζεται ο τρόπος κατάθεσης των συμφωνιών, η επιβολή κυρώσεων, σε περίπτωση μη τήρησης αυτών, η τηρούμενη διαδικασία, καθώς και κάθε λεπτομέρεια που αφορά την εφαρμογή τής υπό ψήφιση ρύθμισης.

7. Ορίζεται ότι, η εργασία που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομάδας, κατά παράβαση του πενθήμερου, ανεξαρτήτως από τις προβλεπόμενες κυρώσεις, αμείβεται με το καταβαλλόμενοςημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 50%.

8. Επιβάλλεται διοικητική κύρωση (πρόστιμο) στους εργοδότες, οι οποίοι δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις τους κατά την άσκηση των οριζομένων αρμοδιοτήτων του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (Σ.Ε.Π.Ε.) κ.λπ.

9.α. Προβλέπεται ότι η οριζόμενη προσφυγή ουσίας κατά της πράξης επιβολής προστίμου ασκείται εντός εξήντα (60) ημερών (από 20 που ισχύει), από την κοινοποίησή της, ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής προστίμου. Η αρμόδια υπηρεσία του Σ.Ε.Π.Ε. βεβαιώνει όλο το ποσό του επιβληθέντος προστίμου (αντί ποσοστού 20% επ' αυτού που ισχύει), το οποίο εισπράττεται από την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ) ως δημόσιο έσοδο.

β. Αναρτώνται, στον δικτυακό τόπο που υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, τα κείμενα όλων των συλλογικών συμβάσεων εργασίας κ.λπ.

10. Επεκτείνεται η τήρηση του προβλεπόμενου, από τις κείμενες διατάξεις βιβλίου υπερωριών για όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες εν γένει. Το βιβλίο υπερωριών δεν απαιτεί, εφεξής θεώρηση από την αρμόδια υπηρεσία του Σ.Ε.Π.Ε. και πρέπει να διατηρείται από τον εργοδότη επί μία πενταετία από τη συμπλήρωσή του.

11. Ορίζεται ότι το προβλεπόμενο πρόστιμο στους εργοδότες που παραβιάζουν διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, αναφορικά με την απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών, επιβάλλεται σε περίπτωση που η παράβαση διαπιστωθεί από τους Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.Ε.Π.Ε. με αιτιολογημένη πράξη του αρμόδιου προϊσταμένου Διεύθυνσης Κοινωνικής Επιθεώρησης Εργασίας ή Κέντρου Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου ή του ελέξαντος Ειδικού Επιθεωρητή Εργασίας. Για την επιβολή του προστίμου εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 11 του υπό ψήφιση νομοσχεδίου.

12. Θεσπίζεται η επέκταση του θεσμού της χορήγησης προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης και στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται από τον ασφαλισμένο στον τελευταίο ασφαλιστικό φορέα, λογίζεται δε ως αίτηση που υποβάλλεται και προς τους λοιπούς φορείς.

Προβλέπεται ότι οι Ασφαλιστικές Περιοδικές Δηλώσεις (Α.Π.Δ.) οι οποίες υποβάλλονται για διαστήματα μισθολογικών περιόδων, για τα οποία δεν έχουν καταβληθεί οι οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές, θεωρούνται ως μη υποβληθείσες και επιβάλλεται το σχετικό πρόστιμο.

Ορίζεται ότι το ύψος του προστίμου που επιβάλλεται στους εργοδότες, για κάθε ακαταχώρητο εργαζόμενο, διπλασιάζεται για κάθε εργαζόμενο, σε περίπτωση επανάληψης από την ίδια επιχείρηση της παράβασης περί μη καταχώρησης στο Ειδικό Βιβλίο Καταχώρησης Νεοπροσλαμβανομένου Προσωπικού.