«Σήμερα, η προσομοίωση μέσω υπολογιστών έχει καθηλώσει τα αεροπλάνα στα αεροδρόμιο παραλύοντας τις αερομεταφορές με ζημίες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ ημερησίως. Στο μέλλον τι θα πρέπει να περιμένουμε;», σημειώνει η γερμανική εφημερίδα FAZ.
«Σήμερα, η προσομοίωση μέσω υπολογιστών έχει καθηλώσει τα αεροπλάνα στα αεροδρόμια παραλύοντας τις αερομεταφορές με ζημίες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ ημερησίως. Στο μέλλον τι θα πρέπει να περιμένουμε;», σημειώνει η γερμανική εφημερίδα FAZ.
Η απόφαση των κατά τόπους αρχών να κλείσουν τα αεροδρόμια στην Ευρώπη δεν λήφθηκε με βάση τον εμπειρισμό, τις μετρήσεις ή τη συλλογή και αντιστοίχιση δεδομένων. Τα δεδομένα στα οποία βασίστηκαν προκύπτουν από τη διαδικασία της προσομοίωσης, η οποία υπερισχύει της Βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας.
Κανείς δεν μπορεί να καταδικάσει μια απόφαση που λαμβάνεται με κίνητρο να μην κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές. Το πρόβλημα είναι ότι τα συμπεράσματα της προσομοίωσης αντιμετωπίζονται ως πραγματικά στοιχεία βάσει των οποίων λαμβάνονται αποφάσεις, χωρίς να υπάρχει περιθώριο για εμπειρία, διαίσθηση ή κοινή λογική.
Ξάφνου γινόμαστε όλοι θεατές: ταξιδιώτες, κυβερνήτες, μετεωρολογικές υπηρεσίες, αρμόδιες αρχές. Οι υπολογιστές σήμερα, σύμφωνα με τον Αμερικανό μαθηματικό Στιβ Στρόγκατς, μπορούν να κάνουν υπολογισμούς τους οποίους δεν μπορούν να επαληθεύσουν ακόμη και τα σπουδαιότερα μαθηματικά μυαλά. Έτσι οδηγούμαστε σε έναν νέο απολυταρχισμό: δεν είμαστε παρά θεατές στα ευρήματα των υπολογιστών, τα οποία είτε αποδεχόμαστε με ενθουσιασμό ή είτε απορρίπτουμε κάθετα χωρίς να μπαίνουμε στη διαδικασία να τα καταλάβουμε, καθώς δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη διαδικασία με την οποία οι υπολογιστές οδηγήθηκαν σε αυτά.
Η προσομοίωση καταλήγει να γίνεται πρόβλεψη. Σε αυτή τη φάση της ψηφιακής κοινωνικής δικτύωσης, τέτοιες προβλέψεις πραγματοποιούνται συνεχώς για τους ανθρώπους. Το Τμήμα Εφηβικής Εγκληματικότητας της Φλόριντα ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα χρησιμοποιήσει λογισμικό της IBM για να προβλέψει την κοινωνική συμπεριφορά των έφηβων παραβατών. Ανάλογες βρετανικές δικαστικές αρχές χρησιμοποιούν «αναλυτικές μεθόδους προβλέψεων».
Αυτό είναι που τις κάνει τόσο ελκυστικές και ριψοκίνδυνες. Εκτός από την ασφάλεια των πτήσεων, προβλέψεις μπορούν να γίνουν για την κοινωνική κινητικότητα, τις πνευματικές ικανότητες και την υγεία με επιστημονική βεβαιότητα. «Σήμερα προσγειώνεται το αεροπλάνο σου, αύριο η καριέρα σου», αναφέρει χαρακτηριστικά το γερμανικό έντυπο.
Το βασικό νόημα είναι ότι πρέπει να θεσπίσουμε εποπτικές αρχές που θα παίρνουν τις αποφάσεις των υπολογιστών και θα τις αντικρούουν βάσει των εμπειρικών δεδομένων και της διαίσθησης: αυτή είναι μια πρόκληση με την οποία πρέπει να βρεθεί αντιμέτωπη η σύγχρονη κοινωνία. Εάν δεν γίνει αυτό, μπορεί να προσγειωθούμε ανώμαλα.