Καθώς ξημέρωνε η 2α Μαϊου του 1997, δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία ότι ο Τόνι Μπλερ θα έμπαινε στην Ντάουνινγκ Στριτ. Τα χαράματα της 6ης Μαϊου 2010, αντίθετα, το μόνο που ήταν σίγουρο ήταν ότι θα υπήρχε ένα «μετέωρο κοινοβούλιο».
Ο όρος αυτός, βέβαια, έχει πολλές παραλλαγές. ¶λλο είναι να σου λείπουν 10 έδρες για την απόλυτη πλειοψηφία κι άλλο 20. Στην πρώτη περίπτωση, δεν θα ήταν ο δυνατός ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης συνασπισμού χωρίς τους Συντηρητικούς.
Τώρα που οι Συντηρητικοί -με καταμετρημένες τις ψήφους σε 615 από τις 650 εκλογικές περιφέρειες, συγκεντρώνουν 290 έδρες- οι Εργατικοί μπορούν να αποπειραθούν ένα σχηματισμό κυβέρνησης μαζί με τους Φιλελεύθερους και κάποια άλλα μικρότερα κόμματα. Η απογοητευτική επίδοση των Φιλελευθέρων του Νικ Κλεγκ ενδέχεται να τους οδηγήσει να χαμηλώσουν τους τόνους της αντιπαράθεσης με τους Εργατικούς.
Ο Γκόρντον Μπράουν δήλωσε ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεών τους με τους Συντηρητικούς. Ο Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε ότι θα προτείνει στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες μια "ευρεία, ανοιχτή και συνολική" συμφωνία καταμερισμού της εξουσίας.
Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Το μόνο σίγουρο, γράφει ο Πίτερ Ρίντελ στην ιστοσελίδα των Τimes, είναι ότι το νέο κοινοβούλιο δεν θα αντέξει πάνω από ένα χρόνο. Νέες εκλογές είναι πιθανές είτε στα τέλη αυτού του χρόνου, είτε την άνοιξη του 2011.
Οι Τόρις είναι βέβαια οι μεγάλοι νικητές, καθώς κέρδισαν περισσότερες έδρες απ’ όσες είχε κερδίσει η Βαρόνη Θάτσερ το 1979. Μπορούν λοιπόν να διεκδικήσουν την εξουσία, τουλάχιστον για μια μεταβατική περίοδο. Αλλά, η κυβέρνησή τους θα είναι ασταθής. Και μια συμμαχία με τους Φιλελεύθερους δεν είναι πολύ πιθανή, λόγω της διαφωνίας τους στο θέμα της μεταρρύθμισης του εκλογικού νόμου.
Οι αγορές βέβαια πιέζουν για μια σύντομη λύση. Το 1974 χρειάστηκαν μόνο τρεις ημέρες για να καταλάβει ο Εντουαρντ Χιθ ότι δεν μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση με τους Φιλελεύθερους, να παραιτηθεί, και να ξαναγίνει πρωθυπουργός ο Χάρολντ Ουίλσον. Τώρα, ίσως να μην είναι τόσο εύκολα τα πράγματα.
Σε κάθε περίπτωση, το μοντέλο των Νέων Εργατικών που δημιούργησαν πριν από 13 χρόνια ο Τόνι Μπλερ και ο Γκόρντον Μπράουν έφτασε στο τέλος του. Σύμφωνα με τον Τζον Κάμπφνερ, διευθυντή του ιστορικού βρετανικού περιοδικού New Statesman, το μοντέλο αυτό βυθίστηκε σε κρίση το 2003 με την απόφαση του Μπλερ να ακολουθήσει τον Μπους στον πόλεμο του Ιράκ. Ο Μπλερ κέρδισε βέβαια τις εκλογές του 2005, χάρις στο προσωπικό του χάρισμα και το μικρό πολιτικό βάρος του υποψηφίου των Συντηρητικών. Αλλά, το σχέδιο είχε δείξει ήδη τα όριά του. Οι Νέοι Εργατικοί αποτελούσαν απλώς ένα όχημα για την κατάκτηση της εξουσίας, χωρίς ταυτότητα.
Το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για τον Τρίτο Δρόμο; «Ο Τρίτος Δρόμος δημιούργησε μετριοπαθή κόμματα της Αριστεράς, με στόχο να αλιεύουν ψήφους στο κέντρο», απαντά ο Κάμπφνερ. «Ποιες ήταν όμως οι ιδέες αυτών των κομμάτων; Να προσφέρει η οικονομία της αγοράς περισσότερες ευκαιρίες για όλους. Και είδαμε τι συνέβη: αντί για ίσες ευκαιρίες είχαμε μια ιλιγγιώδη αύξηση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών».
Πηγές: The Times, The Guardian, La Repubblica, AΠΕ-ΜΠΕ